Kan ik mijn dochter kostgeld vragen?

Vader: „Mag je aan een inwonende student kostgeld vragen? Mijn 18-jarige heeft namelijk geen idee wat het leven kost. Ze krijgt 20 euro zakgeld, 50 euro kleedgeld en we betalen haar studie, haar noodzakelijke kleding zoals ondergoed, haar sportkleding en sportabonnement. Haar zorgverzekering betaalt ze zelf, maar dat krijgt ze grotendeels terug van de belasting. Ze stuurt me ook tikkies voor eten en boodschappen als ze onderweg is. Thuis trekt ze met haar vrienden mijn hele koelkast leeg. Ik merk het in mijn kosten. Ik denk dat er wat bewustwording nodig is. Ze verdient met haar bijbanen zelf best veel, maar alles gaat op aan uitgaan, festivals en vakanties. Hoe leert ze zo wat het leven kost? Hoe bepaal ik een bijdrage waarover we ons beiden goed voelen, en hoe bespreek ik die?”

Leren budgetteren

Karin Radstaak: „Ik kan me voorstellen dat u uw dochter niet met een studieschuld de wereld in wil sturen, maar nu betaalt u wel erg veel. Is zak- en kleedgeld nog noodzakelijk?

„Ik zou met uw dochter gaan zitten en optellen wat ze maandelijks aan inkomen heeft: haar werkinkomsten, haar zak- en kleedgeld, de zorgtoeslag. En dan samen kijken: wat geeft ze maandelijks uit en waaraan? Ga het gesprek aan over wat u als ouders nog zal betalen, en wat zij zelf kan betalen. U kunt haar bijvoorbeeld vragen zelf haar kleding, telefoonabonnement en boodschappen onderweg te bekostigen.

„Dat kan een lastig gesprek zijn als uw dochter gewend is dat haar ouders alles betalen, maar u helpt haar daarmee op de lange termijn. U kunt uitleggen dat het leven ook voor u duurder wordt, maar ook dat u het belangrijk vindt dat ze leert wat het leven kost. Leren budgetteren is een belangrijke voorbereiding op de toekomst: we zien regelmatig dat het bij jongeren die op zichzelf gaan wonen en vaste lasten moeten betalen, misgaat.

„Geef haar inzicht in wat uw huishouden kost: boodschappen, energie, internet, verzekeringen. En misschien kan ze, als ze geregeld vrienden bij u thuis uitnodigt, af en toe vragen of die ook iets willen meenemen.”

Kosten delen

Ad Kil: „Kinderen ontwikkelen zich, en ouders moeten daarin meegroeien, ook financieel. Wat betalen we voor onze kinderen en wat niet meer? Dat kan even zoeken zijn.

„Kostgeld lijkt me een noodgreep om iets te herstellen dat uit evenwicht is geraakt. Dat is meer iets voor inwonende werkende jongeren. Bij kostgeld horen ook rechten zoals mogen eisen dat er geen bietjes worden gegeten, of dat er eens per week een hamburger op het menu staat.

„Spreek liever over ‘delen van de kosten’. Ga met uw dochter aan tafel zitten, en bespreek de situatie. U kunt zeggen: ‘We betalen je studie, kost en inwoning, de rest betaal je zelf.’

„Natuurlijk willen we onze kinderen faciliteren om de stap naar buiten te maken, om met leeftijdgenoten op stap te kunnen, uit te gaan, met vrienden op vakantie te kunnen, maar daar zijn geen redelijke normen voor. Ouders met weinig inkomen zouden niet hoeven sappelen om hun dochter naar dure concerten te laten gaan, ouders met meer inkomen moeten bewaken dat hun kinderen een realistisch inzicht krijgen in de kosten van levensonderhoud.

„Een ‘hotel’ zijn hoort er nu eenmaal bij op deze leeftijd, alleen hebben ouders daar nu langer last van omdat jongeren mede vanwege de hoge huren langer thuiswonen.”