De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft maandag voor het eerst sinds het begin van de Gaza-oorlog een resolutie aangenomen waarin een onmiddellijk staakt-het-vuren in de Gazastrook wordt geëist. Tot woede van de Israëlische premier Netanyahu blokkeerden de Verenigde Staten, Israëls voornaamste bondgenoot, de resolutie ditmaal niet met een veto. Washington onthield zich van stemming, terwijl de overige veertien leden van de Veiligheidsraad voor stemden.
De wapenstilstand zou ten minste moeten duren tot het einde van de ramadan, de islamitische vastenmaand die op 9 april afloopt. In de resolutie worden de strijdende partijen voorts opgeroepen ruim baan te geven aan humanitaire hulp, zodat de hongerende Gazanen eindelijk van voedsel en water kunnen worden voorzien. Bovendien roept de resolutie op tot de vrijlating van alle resterende gijzelaars die Hamas na zijn bloedige inval in Zuid-Israël van 7 oktober meenam.
Vooral aan Arabische zijde werd de resolutie zeer verwelkomd. „Het Palestijnse volk heeft hevig geleden”, verklaarde de Algerijnse VN-ambassadeur Amar Bendjama, wiens land momenteel ook deel uitmaakt van de V-raad. „Dit bloedbad is al veel te lang doorgegaan.” Volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid, dat onder controle van Hamas staat, zijn er inmiddels ruim 32.000 Palestijnen in de Gazastrook om het leven gekomen. Bij de Hamas-inval in Israël werden circa 1.200 mensen gedood.
Ook Hamas, dat de laatste maanden zware verliezen te incasseren heeft gekregen, verwelkomde de resolutie in een verklaring. Die zou volgens de organisatie ook de weg kunnen openen voor een nieuwe ruil van gijzelaars en Palestijnse gevangenen in Israëlische gevangenissen.
Resoluties genegeerd
De resoluties van de Veiligheidsraad zijn op zichzelf bindend. Toch is de vraag of Israël zich hierbij nu zal neerleggen. In het verleden heeft het land resoluties van de VN veelvuldig genegeerd. Desondanks heeft deze resolutie wel betekenis. Als Israël blijft doorvechten in Gaza tegen Hamas, zal het nog sterker dan nu al het geval is kunnen worden afgeschilderd als een land dat het internationaal recht naar believen aan zijn laars lapt.
Niet voor niets verzette Netanyahu zich tot het uiterste tegen zo’n resolutie van de Veiligheidsraad. Kort voor de stemming dreigde hij dat een hoge Israëlische delegatie die in Washington een door Israël gewenst offensief bij de grensplaats Rafah zou bespreken niet meer naar de VS zou sturen als de Amerikanen hun veto in de Veiligheidsraad niet zouden gebruiken. Naderhand bevestigde hij dat de delegatie inderdaad niet meer naar de VS zou vertrekken.
De vanouds hechte band tussen Israël en de VS is door de oorlog steeds meer onder druk komen te staan
Een woordvoerder van het Witte Huis noemde Netanyahu’s reactie „teleurstellend”. De vanouds hechte band tussen Israël en de VS is de laatste weken door de oorlog steeds meer onder druk komen te staan.
De Israëlische regering is geen voorstander van een tijdelijk staakt-het-vuren en al helemaal niet van een definitief bestand. Ze maakt er geen geheim van liever een offensief bij Rafah in te zetten om de laatste grote verzetshaard van Hamas in de Gazastrook op te ruimen. De VS bepleiten echter al enkele weken een tijdelijk staakt-het-vuren uit humanitaire overwegingen en stellen dat Israël hoe dan ook moet afzien van zo’n offensief, zolang er geen serieus evacuatieplan is voor de circa 1,3 miljoen burgers die in Rafah een goed heenkomen hebben gezocht voor het oorlogsgeweld.
Nijpende voedselsituatie
Israël heeft bovendien de aanvoer van hulpgoederen voor de Gazanen al sinds oktober vorig jaar aanzienlijk beperkt. Vooral in het noorden van Gaza is de voedselsituatie nijpend. Ziekenhuizen melden steeds vaker sterfgevallen van kinderen die door ondervoeding zijn bezweken.
Lees ook In Gaza ontbreekt het gevoel van de ramadan. ‘We vasten al maanden’
„Het is van het allergrootste belang dat er nu massaal humanitaire hulp wordt aangevoerd”, verklaarde VN-secretaris-generaal António Guterres maandag tijdens een bezoek aan Jordanië. „Dit betekent het openen van toegangspunten, dit betekent een concentratie van inspanningen van alle betrokkenen en zonder obstakels en beperkingen van Israëlische zijde.”
Al maanden circuleerden er verschillende versies van een resolutie die opriep tot een bestand. De VS hielden die echter verscheidene keren tegen met een veto, omdat ze vonden dat er onvoldoende aandacht voor de gijzelaars was. Afgelopen vrijdag blokkeerden Rusland en China echter ook een resolutie uit Amerikaanse koker, waarin tot een bestand werd opgeroepen, omdat de VS volgens hen politieke spelletjes speelden.
