China heeft nog veel meer illegale politiebureaus in het buitenland

China blijkt wereldwijd veel meer illegale overzeese politiebureaus te hebben voor de opsporing van Chinese burgers dan tot nu toe werd aangenomen. Uit een nieuw rapport van de mensenrechtenorganisatie Safeguard Defenders blijkt dat het gaat om zeker 102 kantoren in 53 landen, waaronder Nederland. Eerder werd gerapporteerd dat het om iets meer dan vijftig kantoren ging.

Sinds enkele jaren is Beijing uiterst actief met de opsporing van Chinese burgers in het buitenland die zich schuldig zouden hebben gemaakt aan telecom- of internetfraude. Vanuit de kantoren in het buitenland worden zij geïntimideerd en bedreigd om hen ‘over te halen’ terug te keren naar China, zodat zij kunnen worden berecht. Dergelijke kantoren zijn in strijd met de diplomatieke regels. Volgens China zijn het slechts ‘overzeese servicekantoren’ waar burgers hulp kunnen krijgen bij het verlengen van hun paspoort of rijbewijs.

Het rapport Patrol and persuade, dat maandag werd gepubliceerd, is een vervolg op het in september gepubliceerde rapport 110 Overseas, waarin melding werd gemaakt van het bestaan van meer dan vijftig Chinese politiebureaus in het buitenland. De titel van het rapport is een verwijzing naar het nationale alarmnummer van de Chinese politie. Ook Nederland had volgens het rapport twee politiebureaus, in Amsterdam en Rotterdam. Minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken, CDA) noemde dat begin november „volstrekt ontoelaatbaar” en eiste onmiddellijke sluiting.

Lees ook: De lange arm van Beijing reikt tot diep in de Randstad

Ook andere landen die waren gealarmeerd door de bevindingen stelden onderzoeken in of gingen over tot sluiting van de Chinese kantoren, waaronder Canada, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Oostenrijk en Spanje.

Eind november liet de Canadese premier Justin Trudeau tijdens de G20 op Bali weten dat hij de Chinese „inmenging” in zijn land had aangekaart in een bilateraal gesprek met de Chinese president Xi Jinping – tot ongenoegen van Xi, die Trudeau voor het oog van de camera’s daarop aansprak.

Elf kantoren in Italië

Uit het vandaag gepubliceerde rapport blijkt dat Italië elf Chinese servicekantoren huisvest, het hoogste aantal in één land. Ook in landen als Australië, Nieuw-Zeeland, de Verenigde Arabische Emiraten, Kroatië en Roemenië zijn Chinese kantoren actief.

In Italië gaat de Chinese invloed zelfs nog verder. Het land heeft sinds 2015 verschillende bilaterale overeenkomsten ondertekend voor samenwerkingverbanden tussen Chinese en Italiaanse politie-eenheden in verschillende steden, waaronder Milaan, Rome, Venetië en Prato, bij Florence. Daarbij staan Chinese politiemensen hun Italiaanse collega’s bij, ogenschijnlijk om Chinese toeristen te helpen en te beschermen.

Opmerkelijk genoeg constateert de mensenrechtenorganisatie dat de Italiaanse autoriteiten tot op heden nog geen onderzoek hebben aangekondigd naar de werking van de Chinese kantoren, of het bestaan ervan hebben veroordeeld. In september liet het ministerie van Binnenlandse Zaken onder de regering van Mario Draghi nog weten „niet verontrust” te zijn over de kantoren.

Fraude via internet

De Chinese opsporing richt zich onder meer op verdachten die via chatprogramma’s proberen mensen te bewegen tot investeren in producten die legaal lijken. Om dat ‘verzoek’ kracht bij te zetten worden familieleden in China geïntimideerd of afgesloten van nutsvoorzieningen en onderwijs. Uit eerdere rapportages van Safeguard Defenders blijkt dat bedreigingen niet worden geschuwd, ook al is niet bewezen dat de personen in kwestie zich hebben schuldig gemaakt aan strafbare feiten.

Lees ook: Chinees ‘overzees servicestation’ als illegaal politiebureau in een Rotterdamse portiekwoning

Volgens Safeguard Defenders claimt China dat tussen april 2021 en juli 2022 al 230.000 Chinese verdachten met succes zijn ‘overgehaald’ terug te keren. Een Chinese ambtenaar van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Shanghai gaf in oktober openlijk toe tegen de Spaanse krant El Correo dat China inderdaad probeert onderdanen onder dwang terug naar China te krijgen. „De bilaterale verdragen zijn erg bewerkelijk en Europa heeft weerstand tegen uitlevering aan China. Ik zie niet wat er verkeerd is met druk leggen op criminelen zodat het recht zijn loop kan hebben”, zei de ambtenaar, die anoniem wilde blijven. Die uitspraak toonde aan hoe in China wordt gedacht over de internationale verdragen met betrekking tot criminaliteit. Het berechten van criminelen of dissidenten is van groter belang dan het respecteren van de internationale rechtsorde.

Safeguard Defenders opereert vanuit Madrid en richt zich vooral op mensenrechtenschendingen in China. Donderdag praten de onderzoekers van Safeguard Defenders het Europees Parlement bij over de bevindingen in een openbare hoorzitting.