Nachtelijke telefoontjes, vliegreizen spotten, weigeren te trainen: deadline day in de Eredivisie

23.27 uur, dinsdagavond. Mark-Jan Fledderus, technisch directeur van FC Groningen, zit thuis op de bank. Hij kijkt geconcentreerd, telefoon aan zijn oor. Zijn vrouw Kim zit naast hem met een wijntje. Ze maakt een foto, zet die online. „Blij als het 1 september is”, schrijft ze erbij. Iedere voetballiefhebber begrijpt dat, want wie technisch directeur is van een profclub beleeft de meest stressvolle momenten vlak voor de ‘transferdeadline’ – het moment dat spelers nog gekocht en verkocht mogen worden. Het is dag en nacht bellen, onderhandelen, kopen en verkopen.

De volgende ochtend meldden Spaanse en Nederlandse media dat het werk van Fledderus zich heeft uitbetaald. Letterlijk. De Noorse spits Jorgen Strand Larsen wordt verkocht aan het Spaanse Celta de Vigo. Het zou gaan om de grootste uitgaande transfer ooit voor de Groningers: een bedrag van elf miljoen euro, exclusief bonussen. Champagne voor Fledderus. Tenminste: als het woensdagnacht 00.00 uur is en het papierwerk geregeld. Dan kan zijn telefoon uit en mag hij gaan slapen.

Maar eerst nog deadline day. Een dag waarop fans van clubs in de Eredivisie nog vaker dan normaal hun telefoon checken voor de laatste geruchten en – liefst – nieuws over afgeronde deals. Er zijn fans die vluchtschema’s in de gaten houden, anderen letten extra op bij plaatselijke ziekenhuizen waar spelers medisch gekeurd kunnen worden. Loopt aanvaller Anwar El Ghazi daar binnen bij het centrum Topsupport van het Annaziekenhuis in Eindhoven? Een fan tagt journalist Rik Elfrink van het Eindhovens Dagblad. En jawel: niet veel later wordt de transfer van El Ghazi wereldkundig.

Er zijn verslaggevers die van transfer(geruchten) hun specialiteit hebben gemaakt. De Italiaan Fabrizio Romano is de belangrijkste. Gerucht of feit – veel nieuws over onderhandelingen tussen clubs, spelers en zaakwaarnemers is het eerste te lezen op zijn socialemedia-accounts. In Nederland hebben lokale en landelijke media speciale verslaggevers op ‘hun’ clubs gezet. Hun taak: iedere snipper nieuws over transfers naar buiten brengen.

Transferkoorts in Nederland, aan de hand van drie (mogelijke) transfers.

Lucas Ocampos

En waarom lastminute-deals onhandig zijn

Op het vliegveld van Sevilla wordt de Argentijnse aanvaller Lucas Ocampos op dinsdagavond opgewacht door verslaggevers en fotografen. Onder hen is José Manuel Rodriguéz, die voor het plaatselijke Be Soccer Sevilla het nieuws over alle spelers van de Spaanse club op de voet volgt. De geruchten dat Ocampos op weg is naar Amsterdam om voor Ajax te tekenen, blijken te kloppen. „Ik heb de afgelopen dagen en vooral vandaag de knoop doorgehakt. Ik vertrek met mooie herinneringen”, zegt Ocampos, terwijl hij zijn tas pakt. Ajax-fans weten dan genoeg: de opvolger van de Braziliaanse buitenspeler Antony – die voor circa honderd miljoen euro naar Manchester United vertrok – is binnen.

Lees ook: een profiel van Fabrizio Romano, transfergoeroe van 29 jaar met 11,5 miljoen volgers

Maar het loopt anders. In de vroege ochtend melden VI en De Telegraaf dat het mis is in Amsterdam. De raad van commissarissen (rvc) zou niet akkoord zijn met de transfersom van circa twintig miljoen euro die het eigen technisch duo (Gerry Hamstra en Klaas-Jan Huntelaar) is overeengekomen met Sevilla. Waar Ocampos zich dan bevindt, is onduidelijk. Of zijn medische keuring doorgang kan vinden ook. Vanuit Amsterdam geen officiële berichten. ‘Deadline Day-chaos’, kopt VI. En dat was nog voordat bekend werd dat Mohammed Kudus weigerde te trainen om een transfer naar Everton af te dwingen, Ajax opnieuw zou proberen om Hakim Ziyech terug te halen en Chelsea 50 miljoen euro bood voor Edson Alvarez.

Het is hoogst ongebruikelijk dat een rvc op het laatste moment een transfer blokkeert. Normaal gesproken zijn de commissarissen op de hoogte van aanstaande aankopen, en hebben ze al akkoord gegeven. In dit geval heeft Ajax heel snel moeten handelen. De overgang van Antony naar Manchester United liet vrij lang op zich wachten en kwam pas dinsdag officieel rond. Natuurlijk was er al contact met Ocampos, maar echt doorpakken kon pas na de overgang van Antony – Ajax-trainer Alfred Schreuder hoopte eigenlijk dat de Braziliaan zou blijven. Het zorgde ervoor dat alles onder grote druk moest gebeuren, en dan kan er makkelijker wat misgaan in de onderlinge communicatie.

Niet voor niets worden de meeste grote transfers al eerder in de zomer gesloten. Darwin Nuñez (naar Liverpool), Erling Haaland (Manchester City), Robert Lewandowski (FC Barcelona), Raheem Sterling (Chelsea) en Matthijs de Ligt (Bayern München) vonden allemaal al veel eerder deze zomer een nieuwe club.

Met Ocampos en Ajax leek het goed te komen. Terwijl Ajax volgens VI en De Telegraaf nog een middenvelder (Florian Grillitsch) en doelman (Odysseas Vlachodimos) vastlegde, leek het met Sevilla tot een huurdeal te komen. Het papierwerk mocht tot 23.59 uur worden ingeleverd bij de betrokken bonden.

Amin Younes

En waarom het lastig is spelers nog in te passen

Er is nog een belangrijke reden dat clubs eigenlijk liever niet op de laatste dag handelen in voetballers. Het is namelijk helemaal niet zo makkelijk om een speler nog in de ploeg op te nemen. Niet voor niets roepen toptrainers al jaren dat de transfermarkt eerder dicht zou moeten. Pep Guardiola (Manchester City) noemde het eerder zelfs „een grote fout” van de Europese voetbalbond UEFA dat de markt nog ‘open’ is terwijl de competities al begonnen zijn.

Lees ook: 100 miljoen voor Antony. De grootste transfer in de geschiedenis van de Eredivisie van vijf kanten belicht

Clubs bereiden zich in de zomer voor op het nieuwe seizoen. Die periode heeft twee belangrijke doelen: een team(gevoel) smeden én spelers allemaal topfit krijgen.

Om dat te bereiken, beleggen profclubs trainingskampen, waarin veel fysieke arbeid wordt geleverd. Fysiektrainers en performancemanagers gaan met spelers aan de slag, zodat ze in staat zijn om het gewenste aantal kilometers af te leggen, op de juiste snelheid, met de juiste intensiteit. Daarvoor worden persoonlijke fitheidsprogramma’s gemaakt, gecombineerd met voedingsschema’s die vaak worden aangepast aan de individuele speler. Daarnaast hebben spelers tactische taken waaraan ze gewend moeten raken – ze moeten leren de plannen van hun trainer uit te voeren, in samenwerking met collega’s op het veld.

Dan is het dus niet handig als een speler pas na vier wedstrijden binnenkomt. Zéker niet als die speler al een hele tijd niet meer in een topcompetitie speelt. Neem ex-Ajacied Amin Younes die, zo bleek woensdag heel verrassend, wordt gehuurd door FC Utrecht. Hij komt voor minimaal een jaar over van Al-Ettifaq uit Saoedi-Arabië, waar hij begin 2022 naartoe ging. Pas als een speler tekent, kan een club beschikken over diens fysieke data. Is hij (wedstrijd)fit? En is hij eigenlijk wel in staat om de tactische opdrachten uit te voeren die de trainer in gedachten heeft?

Het is een probleem waarmee bijvoorbeeld ook Feyenoord-trainer Arne Slot te maken heeft. Hij kreeg in de afgelopen weken pas de beschikking over potentiële basisspelers als David Hancko, Ezequiel Bullaude en Fredrik Bjørkan en moet hen dus nog inpassen, terwijl zijn ploeg al moet presteren in de Eredivisie.

Cody Gakpo

En de agendafout van de KNVB

„Je zit als club in een spagaat”, zei PSV-trainer Ruud van Nistelrooij afgelopen weekend. Hij had Cody Gakpo net zien scoren in de gewonnen wedstrijd tegen Excelsior, maar wist niet of de aanvaller er de volgende wedstrijd nog bij zou zijn. Voor Gakpo is al de hele zomer interesse uit Engeland. Van Arsenal, Manchester United, Nottingham Forest en – deze club leek op deadline day over te blijven – Southampton.

„Ik hoop dat Gakpo blijft. De hoop is groot”, zei Van Nistelrooij dinsdag nog tijdens een persconferentie. Hij vertelde ook hoe ingewikkeld het is om niet te weten waar hij aan toe is. Natuurlijk, aanwinst Anwar El Ghazi kan op de positie van Gakpo spelen. Maar als de tweede aanvoerder van de Eindhovenaren vertrekt, is eigenlijk nóg een vervanger nodig.

Grootste probleem voor PSV: een fout van voetbalbond KNVB. De bond had niet in de gaten dat de markt in andere landen, zoals Duitsland, Spanje, Italië en Engeland, een dag langer open blijft en bepaalde de einddatum voor Nederlandse transfers op 31 augustus. De bond had, zoals gebruikelijk, contact met andere bonden en dacht dat iedereen de markt op 31 augustus dicht zou gooien. Dat bleek een misvatting. Een verzoek om dat alsnog gelijk te trekken, willigde de wereldvoetbalbond FIFA niet in.

Het ergste scenario voor PSV: Gakpo wordt pas donderdag verkocht, en de club kan geen vervanger meer kopen. Frustrerend, zei Van Nistelrooij eerder op televisie. Maar: „We zullen het moeten accepteren en er het beste van maken.”

PSV speelde woensdagavond om 18.45 uur tegen FC Volendam. Gakpo speelde. En scoorde. Drie keer. Na een uur voetballen werd Gakpo gewisseld. Het stadion gaf hem een staande ovatie. Buitenlandse clubs hadden toen nog 28 uur om hem te kopen. De komende uren, zei Gakpo, worden cruciaal. Verschillende clubs uit Engeland willen hem contracteren. Een verbeterde aanbieding van PSV heeft hij ook nog niet definitief van de hand gewezen. Zei Gakpo. „Dit is het moment van de waarheid.”