Moet ik YouTube Kids verwijderen?

Moeder: „Mijn dochter van drie is een vrolijk en levenslustig meisje. Ze kijkt op YouTube Kids graag filmpjes van meisjes die iets ouder zijn dan zij. Deze meisjes hebben alles wat hun hartje begeert en net als sommige influencers op Instagram leven ze in luilekkerland en lijken hun leventjes perfect. Mijn vrees is dat mijn dochter het idee krijgt dat dit de norm is. Ze is al veel bezig met haar uiterlijk, wil alleen maar jurken dragen, het liefs roze of paars en met unicorns erop. Make-up en sieraden vindt ze razend interessant. Ook maakt ze opmerkingen over ‘mooi zijn’, en dat ze zichzelf niet mooi vindt. Hoe leid ik dit in goede banen? Kan ik YouTube toch beter verwijderen van de tablet tot ze wat ouder is?”

Variatie bieden

Dian de Vries: „Op deze leeftijd zijn kinderen bezig met genderontwikkeling: wat is een jongen, wat een meisje, en wat hoort daarbij? Omdat ze nog niet in staat is tot nuance, gaat uw dochter de stereotiepe kenmerken die ze bij oudere meisjes ziet uitvergroten: de kleur roze, glitters. Die fascinatie ontstaat niet door de media, het is een wisselwerking: ze klikt die filmpjes aan omdat ze hier zelf mee bezig is, en de interesse kan sterker worden als ze meer filmpjes met prinsessen en jurken ziet.

„Hoewel deze fase overgaat, is het goed uw dochter een gevarieerder aanbod te bieden, waarin meisjes een andere rol hebben dan ‘mooi zijn’. U heeft nu nog controle op haar kijkgedrag, en kunt een playlist klaarzetten. Daarnaast kunt u boekjes voorlezen als Waar is mijn noedelsoep?

„Ook is het raadzaam te letten op wat u zelf laat zien in rolpatronen of in uitspraken over uw eigen of andermans uiterlijk.

„Termen als ‘niet mooi’ kunnen ook kopieergedrag zijn. We willen onze kinderen weerbaar maken voor negatieve boodschappen, waar ze ook vandaan komen. Dat is niet gemakkelijk, er zijn zoveel invloeden van buiten waar we als ouders geen controle op hebben. Wat u zelf kunt doen, is tonen dat u onvoorwaardelijk van haar houdt, ongeacht wat ze doet of hoe ze eruitziet.”

Balans houden

Peter Nikken: „Hoewel die fascinatie voor die stereotiepe gendercategorieën bij de leeftijd hoort, zou ik naar meer variatie in het media-aanbod zoeken. U kunt op YouTube Kids inloggen en per kind eigen video’s kiezen, en ook video’s weren.

„Het blijft oppassen met die content, ook op YouTube Kids. Er zijn heel jonge influencers die door ouders gefilmd worden met allerlei producten. Bijvoorbeeld de ‘unboxingfilmpjes’, waarin jonge kinderen cadeaus uitpakken. Dat is een vorm van reclame met een enorme industrie erachter.

„Dit is juist de leeftijd waarop u haar nog educatief materiaal kunt bieden waar ze echt iets aan heeft. Over vormen, kleuren, over ‘eerlijk delen’. Filmpjes met de boodschap: we horen er allemaal bij ongeacht hoe we eruitzien. Kinderen vinden dergelijke content tot een jaar of 6 nog leuk.

„Verder raden gezondheidsspecialisten aan om de schermtijd tot ze 5 jaar oud zijn te beperken tot één uur per dag, en flink veel tijd over te laten voor spel, omgang met andere kinderen, beweging in de buitenlucht. En let op hoe vaak u als ouders zelf een scherm in handen heeft. Kinderen kopiëren dat.”