Ervaring in het Witte Huis, ouderwets conservatisme, diep geloof in God en lange tijd bijna grenzeloze loyaliteit aan Donald Trump. Het was allemaal niet genoeg voor Mike Pence om enige aantrekkingskracht uit te oefenen op de Republikeinse kiezers die begin volgend jaar hun presidentskandidaat op het schild hijsen. Na slechte peilingen en financiële moeilijkheden maakte hij zaterdag bekend dat hij zich terugtrekt uit de race voor 2024. „Het is me duidelijk geworden dat dit niet mijn moment is”, zei hij op een bijeenkomst van Joodse Republikeinen in Las Vegas.
Mike Pence (64) is de eerste bekende voorverkiezingskandidaat die opgeeft in de interne strijd die volledig gedomineerd wordt door de vervolgde ex-president Trump, onder wie Pence vicepresident was. In verschillende peilingen scoort Trump hogere percentages dan al zijn tegenkandidaten bij elkaar. Over twee-en-een-halve maand vindt de eerste voorverkiezing plaats in Iowa.
over Mike PenceDonald Trump Ik koos hem, maakte hem mijn vicepresident. Maar mensen in de politiek kunnen erg ontrouw zijn
Op de bijeenkomst van Joodse partijdonateurs werd met verbazing en een staande ovatie gereageerd op Pence’s terugtrekking. Op een Trump-rally elders in Las Vegas scandeerden bezoekers „verrader! verrader!” toen Trump hem noemde. „Ik koos hem, maakte hem mijn vicepresident”, zei Trump. „Maar mensen in de politiek kunnen erg ontrouw zijn.”
Rennen op ‘6 januari’
Pence, destijds de weinig geliefde gouverneur van de staat Indiana, werd voor de verkiezingen van 2016 Trumps running mate. De keuze voor Pence was vooral ingegeven om evangelische christenen te overtuigen die twijfelden over Trumps retoriek en levenswandel. Na de overwinning was Pence loyaal en onzichtbaar in vier chaotische jaren in het Witte Huis. Tot het eind van Trumps presidentschap.
Nadat Trump in 2020 verloor van Joe Biden, probeerde de president het resultaat van die verkiezing ongedaan te maken. Onder andere zette hij Pence onder druk om, in diens rol als voorzitter van de ceremoniële vergadering waarin het Congres de stemmen van kiesmannen telt, de uitslag om te draaien. Een dreigende meute bestormde het Capitool met de leuze „hang Mike Pence op”, de vicepresident moest vluchten, maar hield zich uiteindelijk aan de wet en bekrachtigde de winst van Biden.
Trump wordt op dit moment vervolgd in vier verschillende strafzaken, in Washington D.C. en Georgia staat hij terecht voor het ontwrichten van het verkiezingsproces.
Dat Pence geen schijn van kans maakte als serieuze gegadigde voor het presidentschap, zegt veel over de huidige Republikeinse Partij. Twee derde van de Republikeinse kiezers gelooft dat Bidens overwinning onrechtmatig was. Afgelopen week koos de fractie in het Huis van Afgevaardigden een uiterst rechtse nieuwe voorzitter die Trump wél hielp de verkiezingsuitslag aan te vechten.
‘Sirenenzang van het populisme’
Pence profileerde zichzelf als een Republikein uit het tijdperk van Ronald Reagan. Hij claimde de partijsuccessen uit het Trump-presidentschap, zoals het verlagen van belastingen, maar viel Trumps verkiezingsverzinsels af. Daarnaast bepleitte hij een assertief buitenlands beleid, met aanhoudende steun voor Oekraïne in de strijd tegen de Russische invasie. Dat laatste is steeds minder populair in zijn partij, die wel eensgezind achter Israël staat. In zijn terugtrekking zaterdag riep Pence zijn partijgenoten op „de sirenenzang van het populisme te weerstaan”.
Lees ook Besef dat niemand afwezige Donald Trump nog zal inhalen lijkt doorgedrongen bij tweede Republikeinse debat
Zijn vertrek kan Pence’s kiezersschare van enkele procenten doen overstappen naar de conservatieve en diepgelovige Tim Scott of naar Nikki Haley, de ex-VN-ambassadeur die als enige klassieke conservatief nog wat momentum geniet in de voorverkiezingscampagne.
