Julia Wertz gaat met zelfspot haar drankverslaving te lijf

Julia Wertz tekent overdag voornamelijk autobiografische strips in haar New Yorkse kelderappartementje. Als het werk erop zit, drinkt ze net zo lang, tot twee flessen wijn aan toe, tot ze op de bank in slaap valt. Als ze 26 is, zegt haar arts dat ze de dertig niet haalt als ze zo blijft doordrinken.

Pas dan denkt ze erover om te gaan minderen, of misschien gewoon te stoppen. Dat er iets moet gebeuren, is nu wel duidelijk. De ondertitel van Onmogelijke mensen, haar autobiografische graphic memoir, vat het vervolg goed samen: een volkomen gemiddeld verslag van herstel. Ze gaat ermee aan de slag.

Dat ze het een volkomen gemiddeld verslag noemt, komt doordat Wertz zich niets inbeeldt. Ze heeft er geen moeite mee om werkelijk alles met de lezer te delen. Ze is oprecht over genante intimiteiten, noemt alle problemen bij naam, spaart zichzelf niet en is vooral ontzettend grappig – op het banale af. Ze levert bij alles wat ze ziet en meemaakt hilarisch commentaar, ze ouwehoert maar door. Die vrolijke openheid levert haar de gunfactor op. En hoewel onze levens vast anders zijn, is het totaal voorstelbaar wat haar overkomt en bezighoudt. Zelfs een drankverslaving.

Heilzame gesprekken

Na iets meer dan honderd van de 320 pagina’s stopt Wertz met drinken. Maar daarmee is haar alcoholisme niet meteen weg. De fles beheerst nog steeds haar leven, of scherper gesteld: ze leeft ermee. Fraai is de scène waarin ze thuis een stripverhaal afrondt en tevreden kijkt naar het stapeltje papier dat voor haar op tafel ligt. De stilte die volgt, is alleszeggend: vroeger was het tijd geweest om het op een zuipen te zetten. En nu is er niets.

Zo wordt Wertz vaker geconfronteerd met alcoholische plaatsvervangers. Haar anti-sociale inborst blijkt veel minder prominent dan ze altijd dacht. Thuisblijven omdat ze geen zin had in mensen was eigenlijk vooral ingegeven door haar zucht naar drank. De feestjes die ze altijd oversloeg, bezoekt ze nu wel – en dat werkt.

Heilzaam zijn haar gesprekken bij de AA en met vrienden. Ze is openhartig en wat opvalt is de milde toon van haar omgeving. Die vinden het allemaal vooral erg knap dat ze gestopt is en wisten van niks, of nu ja, iedereen drinkt weleens te veel. Daar laat Wertz het meestal bij, ze maakte duidelijk geen zelfhulpboek met tips en aanwijzingen.

Naarmate het verhaal vordert – het is geen graphic novel die je even in een avond uitleest – gaat het bovendien steeds vaker over andere zaken, zoals relaties en mentale problemen. Het alcoholmisbruik heeft met name haar zelfbeeld een opdonder gegeven en dat werkt door in de rest van het verhaal.

Mildheid

De toon is licht en haar tekeningen passen daar goed bij. De niet ingekleurde pagina’s ogen primitief op een charmante manier. Alleen de manier waarop Wertz dialogen in de plaatjes frommelt, is vervelend. Ze verbindt spreekballonnen onderling en laat die door elkaar lopen, zodat je aan ‘de draadjes’ moet zien wie wat zegt.

Wat Onmogelijke mensen zo sterk maakt, is niet de overwinning op de drankzucht, maar de zelfanalyse van Wertz. Ze heeft zichzelf herontdekt met zelfspot en mildheid. Ze koos voor kleine stapjes om niet te struikelen. Daarmee is het geen lineair verslavingsverhaal geworden van dieptepunt naar herstel en overwinning. Zo bijzonder vindt Wertz zichzelf nu ook weer niet: ze heeft hooguit wat orde in de chaos aangebracht.

Meer stripsIemand om mee te praten

Welk telefoonnummer ken je nog uit je hoofd tegenwoordig? De 35-jarige Samuel Verdi weet alleen nog het nummer van thuis, van vroeger. Op een aangeschoten avond draait hij het en krijgt hij een tienjarig jongetje aan de lijn. Die heet ook Samuel Verdi. Wat volgt is een herkenbaar verhaal over richting kiezen, ambities waarmaken of juist laten varen en een beetje geluk hebben in het leven. Een prachtig verhaal over dromen en levenslessen.

Zondag

Een tour de force van precies 24 uur: Zondag is een even fascinerende als vervreemdende innerlijke monoloog van Thibault, de neef van stripmaker Olivier Schrauwen. In zijn kenmerkende riso-stijl, met veel roze en blauw, vertelt Schrauwen per seconde een dag uit het leven van een onsympathieke, egocentrische figuur die procrastinatie tot kunst verheven heeft. Soms ronduit prachtig, dan weer hemeltergend.

De strijd van Henry Fleming

In deze monumentale verstripping van Stephen Crane’s roman The Red Badge of Courage uit 1895 volgen we een jongeman die zich aan het front meldt om te vechten tegen de Zuidelijken, tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. Cuzor zoomt extreem in, waardoor de lezer zich bijna op het slagveld waant. De grafische uitwerking lijkt op Dagen van Zand van Aimée de Jongh: Cuzor laat het slagveld stuiven, vol zwavel en vuur. Indrukwekkend heldenverhaal

Delen Mail de redactie