‘Is heftig ruziën waar de kinderen bij zijn schadelijk?

Opgevoed Elke week legt Annemiek Leclaire een lezersvraag voor aan deskundigen.

Illustratie Martien ter Veen

Oma: „Ik heb kleinkinderen in de basisschoolleeftijd. Ik vraag me af of het beter is om ruzies die hoog oplopen in het bijzijn van jonge kinderen te voorkomen. Berokkenen dergelijke ruzies schade? Of geven ze ook een realistisch beeld dat conflicten bestaan? Zelf heb ik ook heftige ruzies in het bijzijn van onze kinderen gemaakt. Bij navraag is gebleken dat de kinderen er niet onder hebben geleden.”

Naam is bij de redactie bekend. (Deze rubriek is anoniem, omdat moeilijkheden in de opvoeding gevoelig liggen.) Wilt u een dilemma in de opvoeding voorleggen? Stuur uw vraag of reacties naar [email protected]

Voorkomen

Esther Kluwer: „Ja, het is beter om heftige ruzies in het bijzijn van kinderen te voorkomen. We weten dat vooral frequente en niet-constructieve ruzies tussen ouders bij kinderen kunnen leiden tot gedragsproblemen en verminderd welzijn. In dergelijke onconstructieve ruzies wordt het probleem niet samen opgelost maar eerder voortgezet, bijvoorbeeld door elkaar te negeren, of vijandig te blijven doen. Dat voelt voor kinderen onveilig en dat is stressvol. Als de conflicten gaan over de opvoeding, of de kinderen, kunnen kinderen het idee krijgen dat ze de ruzie veroorzaakt hebben.

„Natuurlijk zijn irritaties en ruzies soms onvermijdelijk. Het is belangrijk te proberen het rustig uit te praten, het kind er niet bij te betrekken, en te laten zien dat het weer goed is. Lukt dat niet, probeer dan op tijd te zeggen: ‘Ik ga even tien minuten naar buiten, of naar een andere kamer, want ik kan nu niet rustig praten.’ Of: ‘Laat me maar even, ik ben snel geïrriteerd door de drukte op mijn werk.’ Dat zijn dan weer constructieve voorbeelden om met een meningsverschil om te gaan.”

Maak het écht goed

Susan Bögels: Voor kinderen die heftige ruzie van hun ouders meemaken, staat hun veilige haven op het spel, het systeem waarvan zij afhankelijk zijn. Ruzies thuis beïnvloeden hoe kinderen later relaties aangaan. Op het werk en met vrienden, maar vooral liefdesrelaties.

„Idealiter trekken ouders zich samen terug wanneer ze ruzie dreigen te krijgen, en proberen er samen uit te komen, buiten het gehoor van hun kinderen. Juist als je weet dat je makkelijk iets zegt waarvan je spijt krijgt, is het belangrijk dat niet in bijzijn van de kinderen te doen. Vertel de kinderen: ‘Papa en mama zijn het helemaal niet met elkaar eens, en dat gaan we nu samen even uitpraten.’

„Als er toch een heftige aanvaring is, probeer het dan ook in het bijzijn van de kinderen weer goed te maken. En écht goed te maken, niet: ‘Sorry, maar jij deed ook zo onredelijk’, maar: ‘Ik zie dat ik je pijn heb gedaan, het spijt me, kun je me vergeven?’ Verontschuldig je ook bij de kinderen: ‘Ik zie dat het voor jullie beangstigend is geweest, en dat spijt ons.’ Daarmee neem je als ouders verantwoordelijkheid voor de stress die je hebt veroorzaakt. Ouders denken dat kinderen die ruzie vergeten, maar dat is absoluut niet het geval.

„U bent nooit te oud om bij kinderen op het verleden terug te komen. U kunt bijvoorbeeld zeggen: ‘Ik denk weleens aan de ruzies die we vroeger maakten. Ik denk dat het voor jullie lastig is geweest, en ik zou willen dat ik dat anders had gedaan’.”

Esther Kluwer is bijzonder hoogleraar duurzame relaties en welzijn aan de Radboud Universiteit. Susan Bögels is hoogleraar family mental health & mindfulness aan de Universiteit van Amsterdam.

Lees verder…….