Moeder: „Mijn 8-jarige zoon vindt het lastig tijd en spullen te delen met zijn zusje van 6. Zo lag er onlangs een sinterklaasspeelgoedboek op de mat. Eerst mocht mijn zoon plaatjes eruit knippen om op zijn verlanglijst te plakken. Toen het de beurt was van mijn dochter, ging hij ernaast zitten en zich ermee bemoeien. ‘Ik help haar alleen maar’, zei hij toen ik hem vroeg haar ook even wat ruimte te geven. Zo gaat het vaker. Als zij een taakje krijgt tijdens het koken, eieren klutsen bijvoorbeeld, wil hij dat ook ineens. Als ik er iets van zeg, kom ik in een verhit debat terecht. Het is een slimme, competitieve jongen die altijd naar logische argumenten zoekt. Maar dan ben ik dus weer met hem bezig, en niet met mijn dochter. Ik wil dat hij snapt dat er zoiets bestaat als samen delen, de ander iets gunnen, en op je beurt wachten. Hoe pak ik dat aan?”
Leren delen
Sheila van Berkel: „Dit is het dilemma van ouders met meerdere kinderen: hoe de aandacht eerlijk te verdelen?
„Uw zoon van 8 moet nog leren om zich in zijn zusje te verplaatsen. Hij wil gewoon nú aandacht. U kunt hem helpen door samen duidelijke afspraken te maken over de verdeling: vandaag is het haar beurt om te koken, morgen die van hem. Of: vandaag mag hij dít doen, en zijn zusje dát.
„Leg hem het perspectief van uw dochter uit: ‘Zij vindt het ook leuk om even rustig in het boek te kijken.’ Daarmee leert u hem om zich in anderen te verplaatsen.
„Heb geduld, deze ontwikkeling heeft tijd nodig. Mocht er toch een discussie dreigen, dan kunt u zijn gevoel benoemen: ‘Ik snap dat jij nu ook aandacht wilt.’ Probeer te benadrukken dat u hem en zijn zusje evenveel wilt geven.
„Ga geen discussie aan als dit afgaat van de tijd met uw dochter. Op een rustig moment kunt u erop terugkomen en samen met hem bespreken hoe de aandacht eerlijk verdeeld kan worden.”
Op zoek naar emoties
Marga Akkerman: „Het gedrag van uw zoon kan opgevat worden als een sterke behoefte om gezien te worden. Het is goed mogelijk dat hij uw opvattingen over hem als een afwijzing ervaart, waardoor hij nog harder zijn best gaat doen om op zijn manier aandacht van u te vragen.
„Zou hij kunnen ervaren dat u meer betrokken bent bij zijn zusje dan bij hem? Het kan helpen om hem later dan zijn zus naar bed te laten gaan, en die tijd nadrukkelijk met hem door te brengen.
„Geef hem de leiding als dat mogelijk is, zoals bijvoorbeeld bij het koken, waarbij zijn zusje ook een taak heeft. Zo waardeert u hem om zijn kwaliteiten als oudere broer, hij kan immers het recept al prima lezen.
„Doe met zijn allen regelmatig een spelletje: daarbij draait het om spelregels, op je beurt moeten wachten en de winst aan een ander gunnen.
„Ga zo min mogelijk in discussie en benoem zijn emoties: voelt hij zich misschien achtergesteld? Denkt hij weleens: mama houdt meer van zijn zusje dan van hem? Wil hij graag laten zien hoe groot hij al is? Voelt hij zich misschien wel eens alleen staan in het gezin? Wat zouden jullie met zijn allen kunnen doen om hem het gevoel te geven dat hij er net zo bij hoort als zijn zusje?”
Sheila van Berkel promoveerde aan de Universiteit Leiden als orthopedagoog op de relatie tussen broers en zussen. Ze schreef Broertjes & zusjes: zo stimuleer je een warme band tussen je kinderen. Marga Akkerman is klinisch jeugd- en kinderpsycholoog (niet-praktiserend)
Reageren op dit artikel kan alleen met een abonnement. Heeft u al een abonnement, log dan hieronder in.
