Extra geld voor opvang migranten na scheepsramp Italië

De ramp met een migrantenboot voor de kust van het Zuid-Italiaanse Calabrië heeft intussen al aan 72 mensen het leven gekost, nadat het lijk van een vrouw en een driejarig meisje zijn gevonden. Kort na de tragedie stuurde de Italiaanse premier Giorgia Meloni de Europese autoriteiten in Brussel een brief, om een gezamenlijke Europese aanpak te bepleiten.

Meloni voelt zich gesteund met het antwoord dat ze ontving. Commissievoorzitter Ursula von der Leyen erkent de morele plicht om nieuwe tragedies te vermijden. De EU zal ook tussen nu en 2025 een half miljard euro vrijmaken om zo’n 50.000 kwetsbare migranten te hervestigen in Europa.

Lees ook Een week na de scheepsramp: ‘Er kwam helemaal niemand om te helpen’

Wat de Commissievoorzitter betreft moet hulp worden geboden aan wie internationale bescherming nodig heeft, maar moeten mensen die geen recht hebben om in Europa te verblijven worden teruggestuurd. Von der Leyen had het ook over de noodzaak om mensensmokkel te bestrijden en te voorkomen dat boten vertrekken, maar er moet ook meer ruimte komen voor legale en veilige ‘migratiekanalen’.

Kritiek op Mark Rutte

Italië wil eveneens een extra inspanning doen. Donderdag vindt de Italiaanse ministerraad in Calabrië plaats, als eerbetoon aan de slachtoffers van vorige week. Daar wordt vermoedelijk besloten om asielaanvragen sneller te behandelen en nog strenger op te treden tegen mensensmokkelaars. Ook zou nogmaals expliciet worden gesteld dat hulp bieden op zee voorrang heeft op alles.

In de praktijk belemmert deze regering echter het werk van ngo’s die migranten redden op zee. En vicepremier Matteo Salvini brengt ngo’s bijvoorbeeld in verband met mensensmokkelaars, hoewel daar geen bewijzen voor zijn.

Lees ook Artsen zonder Grenzen: Italiaanse wet tegen reddingsschepen van ngo’s is ‘cynische pesterij’

Opvallend is wel dat de Nederlandse premier Mark Rutte, die woensdag zijn Italiaanse collega in Rome bezocht, die boodschap herhaalt. Rutte wil zich ook flink tonen inzake migratie en kreeg felle kritiek van hulporganisaties nadat hij hen op zijn beurt aan mensensmokkel had gekoppeld. Voorbeelden kon de premier niet geven, en later klonk het dat de woorden misschien „te kort door de bocht” waren geweest.

Ondanks de woordelijke steun van Rutte aan Italië blijft Nederland er samen met een groep andere West-Europese landen (waaronder België) wel bij de EU op aandringen dat Italië asielzoekers die daar eerst arriveerden maar zijn doorgereisd naar Noord-Europa, moet terugnemen. Volgens de klagende landen respecteert Italië sinds december zijn terugnameplicht niet meer.