Docu toont: de motorzaag heeft vrij spel in het Amazonegebied

Op 30 oktober is de tweede ronde van de verkiezingsstrijd tussen de zittende Braziliaanse president Bolsonaro en zijn linkse uitdager Lula. Voor de inheemse bevolking van Brazilië hangt veel van de uitkomst af, vooral omdat Bolsonaro het afpakken van hun land actief aanmoedigt. Dat is te zien in de alarmerende documentaire The Territory, waarin Alex Pritz drie jaar lang de strijd volgt van de Uru-eu-wau-wau-bevolking tegen Brazilianen. De ongeveer 180 overgebleven leden van deze inheemse gemeenschap vinden dat het beschermde reservaat midden in het Amazonegebied waar ze al eeuwen wonen van hen is.

De invasie van wat zij als ‘Het Beloofde Land’ zien, gaat gepaard met ontbossing, het in brand steken van tropisch regenwoud en het aanleggen van wegen. Pritz kiest duidelijk partij en portretteert vooral de Uru-eu-wau-wau, waarvan de charismatische Bitaté op achttien-jarige leeftijd leider wordt. Hij wordt bijgestaan door milieu-activiste Neidinha. Maar Pritz laat ook de tegenpartij aan het woord, onder wie leden van de Associatie van Rio Bonito, die het gebied van de inheemse bevolking collectief wil gaan uitbaten: „Niemand controleert ons, alleen God.”

Het agentschap dat de belangen behartigt van de inheemse bevolking is vrij tandeloos en vraagt om bewijs dat het land inderdaad illegaal ingepikt wordt. Gewapend met drones, digitale camera’s en apparaatjes die coördinaten registreren gaan Bitaté en zijn mensen de strijd aan. Tegelijkertijd documenteren ze hun bedreigde tradities.

In het deels door de Uru-eu-wau-wau zelf gefilmde The Territory vallen doden, worden milieu-activisten bedreigd en doet de politie niets. Toch stemt de fraai gefotografeerde documentaire licht hoopvol, vooral doordat de inheemse bevolking een stem krijgt en terugvecht – niet met pijl en boog maar met drones en camera’s.