De rel rondom ‘Keizer zonder kleren’ is interessanter dan de melige voorstelling

Bij de voorstelling Keizer zonder kleren is het niet alleen hommeles aan een fictief hof, maar ook achter de schermen. De schrijver van het stuk, Jamal Ouariachi, trok publiekelijk en in ferme bewoordingen zijn handen af van de voorstelling. In de aanloop naar de première was het onmogelijk om niets mee te krijgen van dit ‘artistieke conflict’, maar eenmaal in het pluche leg je dat als recensent naast je neer. De schrijver herkent zich misschien niet in het stuk, maar het kán nog steeds een dijk van een voorstelling zijn.

De productie is een hele vrije bewerking van een Hans Christian Andersen-sprookje, waarin een stel kleermakers een verwende keizer naakt over straat laat paraderen. Ze overtuigen hem dat hij een gewaad draagt van een stof die alleen slimmeriken kunnen waarnemen. De keizer verzwijgt dat hij de (afwezige) kleren niet ziet. Geen van zijn onderdanen rebelleert tegen deze onnozelheid.

Bij de Spelersfederatie draagt de keizer een goudkleurige string, terwijl hij dommig door zijn dagen huppelt en zijn onderdanen dwingt tot een hysterisch positieve levensstijl. Kritiek is uit den boze, zelfs het woordje ‘niet’ is taboe. Daardoor omschrijven burgers alles omslachtig, de eufemismen zijn niet van de lucht. Pas als de keizer het zoveelste pretpark bouwt en een populaire zangeres de mond snoert, besluit het volk in actie te komen.

Meligheid

De Spelersfederatie is een relatief nieuw ensemble dat komedies ‘tussen volksvermaak en intellectualisme’ brengt, aldus de eigen website. In de speelstijl en enscenering van Keizer zonder kleren is duidelijk de signatuur van de Theatertroep te herkennen.

Met uitzinnige verkleedpartijen en een flinke dosis meligheid zetten de acteurs, in losse penseelstreken, personage na personage neer. Diepgang krijgen zij niet: het zijn vooral vehikels om van de ene naar de andere grap te bewegen. Onder die deken van hilariteit lijken de makers iets serieus te willen zeggen over de waarde van een weerwoord en het ageren tegen knullige machthebbers, maar door de overdosis humor is die moraal lastig te ontwaren.

Aan het einde kapseist Keizer zonder kleren definitief, als de toon omslaat en scènes plots gedragen worden gespeeld. Burgers steken vuisten in de lucht, bestormen het paleis – opstand! Het is geen goed teken dat het gedoe achter de schermen meer stof tot nadenken geeft, dan wat er op dat moment op het toneel gebeurt.