De eerste keer dat het bestverkochte kookboek ‘vegan’ in de titel heeft staan

Als je naar de culinaire boeken-top-10 van het CPNB kijkt, vallen twee dingen op. Dat Yotam Ottolenghi er bijna altijd in staat en dat groenteboeken zo populair zijn. Eind januari zagen we De Groene Bakplaat (vegetarisch en vegan uit de oven), een vegetarisch dieetboek van Natalia en Walter Rakhorst, de groentenrijke Koolhydraatarme Bijbel van NRC’s Janneke Vreugdenhil en in week vier op nummer één: TLV Vegan van Jigal Krant.

Het is het eerste kookboek met ‘vegan’ in de titel dat de hoogste positie van de culinaire bestsellerlijst haalde. En het is het eerste veganistische kookboek van Jigal Krant. In zijn vorige boek, TLV, stonden nog lamsshoarma, Jemenitische eieren en vistaboelé afgedrukt, en boreka’s met drie soorten kaas. En paginagrote foto’s van slagers. Al was in dat boek ook al duidelijk dat een maaltijd best compleet kan zijn met alleen groenten: je kunt de kip of lam in je pita ook door ratatouille vervangen, of een hele bloemkool op tafel zetten in plaats van een stuk geroosterd vlees.

Met TLV won Krant in 2018 het Gouden Kookboek voor het beste Nederlandse kookboek, maar het zou niet verbazen als hij nog trotser is op TLV Vegan, al was het maar vanwege de moeite die hij heeft moeten doen om in coronatijd voor dit boek van Amsterdam naar zijn favoriete stad Tel Aviv te reizen.

Alsof hij nooit anders heeft gegeten, begint hij met beroemde uitspraken die het gelijk van de veganist moeten onderstrepen. Zoals „als slachthuizen van glas waren, zou iedereen vegetarisch zijn” van Linda McCartney. Vervolgens vertelt Krant hoe Tel Aviv tot ‘Vegan Capital of the World’ kon worden uitgeroepen: het heeft iets te maken met de kibboetsen waar fruit- en groenteteelt van oudsher de boventoon voerden, met het smaakversterkende zonlicht op Israëlische vruchten, met het gebrek aan een gevestigde restaurantcultuur waardoor alles mogelijk is, met de groeiende weerzin tegen „dierenbeulerij” (Krant) in slachthuizen.

De Joodse spijswetten zijn niet de beste verklaring: weliswaar is vegan per definitie koosjer – lekker makkelijk – maar veel veganisten zijn helemaal niet religieus, en, schrijft Krant, „vrome Joden laten zich weinig gelegen liggen aan dierenwelzijn”.

Hoe dan ook: de meer dan 400 vegan friendly eetgelegenheden in het uitbundige Tel Aviv boden Krant genoeg inspiratie om een boek van ruim 400 bladzijden te vullen met recepten zonder vis, vlees, zuivel en eieren. Hij volgt daarbij de Tel Aviv-manier van eten: met je „jatten”, veel gerechten om te delen en zonder duidelijke indeling in voor, hoofd en na. Ook gebruikt hij veel smaakmakers die dankzij de Israëlisch-Britse Ottolenghi al in veel Nederlandse keukenkastjes stonden, zoals pul biber, soemak en za’atar.

Veel schrijvers van plantaardige kookboeken laten liever zien hoe lekker groenten zijn dan hoe zielig/ongezond/klimaatonvriendelijk vlees is. Het moet immers wel gezellig blijven. Krant is niet bang lezers af te schrikken met lange lappen tekst over vegan-activisten. Hij wakkert de trek al snel weer aan met soemakspruitjes of falafelcrumble. Fressen en Moral samen in één kookboek. Het verkoopt dus wel.