Zucht naar vrijheid in jazz van Teus Nobel

In 2019 zegde jazztrompettist Teus Nobel zijn lange vaste verbintenis op bij het Orkest van de Koninklijke Luchtmacht. Na jaren van concerten (pop, klassiek, jazz), militaire ceremonies én het taptoesignaal bij de Dodenherdenking, ging hij nu maar eens ‘voluit’ met zijn jazzkwartet Liberty Group: prikkelende jazz met een open karakter en een lichte bite. Alleen, zei Teus Nobel zondagmiddag bij zijn concert in LantarenVenster in Rotterdam, had het universum een wel heel „ironisch knipoogje” in petto: corona. Niet kunnen optreden, lachte hij, het was niet bepaald een droomstart.

Dat het allemaal goed kwam met Nobel bleek vorig jaar al: een uitstekende live-registratie van een van de weinige concerten die door gingen. En nu is album Human First er. Een aanwinst, dat overrompelt door de verfijnde thema’s en melodische kracht. De genomen creatieve horde die de trompettist met pianist Alexander van Popta, bassist Jeroen Vierdag en Vlaamse drummer Tuur Moens nam, openbaarde zich dit concert beetje bij beetje. Van ingetogen, haast relaxed ging het naar nadrukkelijker spel van een band in bloedvorm.

Fruit kreeg pit

Fraai meevoerende kwam de opening ‘When Riku Saw the Colors Dancing’ aan, een beeldende compositie van Van Popta over het Noorderlicht. Nobels lange zachte bugellijnen dompelden in pasteltinten, het licht groovende samenspel van het viertal was meteen al hecht. Het steeds meer opgewonden ‘In Fruit’ kreeg langzaam pit. Was Nobels geluid, nu op trompet, eerst nog wat omfloerst, halverwege ging zijn demper eraf.

Lees ook een interview met Teus Nobel: ‘Ik kan met mijn jazz nu de wereld in’

Het was de opmaat naar steviger werk. Want het lange suite-achtige stuk Human First, Nobel componeerde het in opdracht, is een weerslag van zijn poging in coronatijd controle te krijgen over de moeilijke, onvoorspelbare situatie. In vele melodielagen en ritmische onderstromen nemen gedachtes de vrije loop terwijl dwarse nootjes verbeelden hoe het dagelijks leven ingeperkt was. De band, nu uitgebreid tot sextet met gitarist Teis Semey en saxofonist Lennert Baerts die Jasper Blom verving, bracht die tegenstelling heel mooi: de zucht naar vrijheid was bij de Liberty Group goed voelbaar.

Maar ook het verstilde moment halverwege toen Van Popta soleerde in gedimd licht, had iets onvergetelijks. Het was een adempauze, en prachtig hoe de bas langzaam naderde, het typisch glijdende, aanzwellende gitaargeluid van Semey, altijd een tikje uitdagend, toenam en Nobel met zijn gemute trompet het gevoel van bevrijding aanzette.

Wat een indrukwekkende aftrap van een nieuw jazzseizoen.