Een vleugje sarcasme, wat algoritmes en een rechtstreekse aansluiting op de berichtenstroom van X, voorheen Twitter. Dat zijn de ingrediënten van Grok, een chatbot uit de koker van Elon Musk.
De Amerikaanse multimiljardiar kondigde afgelopen weekeinde een nieuwe concurrent aan voor ChatGPT, de schijnbaar alwetende computerassistent van het Amerikaanse bedrijf OpenAI.
Musk speelt net als veel andere bedrijven in op de aanpak van ChatGPT: software die met simpele opdrachten tekst, beeld of softwarecode kan genereren. De basis van deze zogeheten generatieve AI (artificiële intelligentie) zijn taalmodellen die getraind zijn op grote hoeveelheden data.
ChatGPT en soortgenoten proberen meestal zo keurig mogelijk antwoord te geven. Grok is anders, stelt Musk, en kan grappig en sarcastisch uit de hoek komen. Musk stuurde een voorbeeld rond: vraag je Grok naar een recept om thuis cocaïne te maken, dan rolt dit cynische antwoord eruit: ‘Ja, natuurlijk ga ik je daarmee helpen. Maar ga eerst maar eens scheikunde studeren en kijk uit dat je jezelf niet opblaast.’
Lees ook ‘Als de overheid niet snel ingrijpt, gaan we in de komende twaalf maanden de consequenties voelen’
Het karakter van Grok is geïnspireerd op de komische sciencefiction-boeken van de schrijver Douglas Adams, The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy.
Maar hoe snedig Grok ook uit de hoek komt, voor Elon Musk is AI bloedserieus. Hij was in 2015 medeoprichter van en een belangrijke investeerder in de start-up OpenAI. In 2018 vertrok Musk met ruzie en trok een deel van zijn beloofde financiering in. Daardoor zag de huidige topman van OpenAI, Sam Altman, zich genoodzaakt om financiële steun te zoeken bij Microsoft. Dat is sindsdien de grootste financier van OpenAI en de eerste techreus die de achterliggende GPT-technologie op grote schaal in producten als Word en Excel stopt.
Petitie voor pauzeknop
Musk is in het openbaar erg kritisch over de manier waarop de AI-industrie zich stort op generatieve modellen. De AI-experimenten zijn een gevaar voor de mensheid, vindt hij. Vorige week waarschuwde Musk de Britse premier Rishi Sunak nog dat kunstmatige intelligentie in de toekomst elke menselijke baan overbodig zou maken.
In maart tekende Musk een algemene petitie waarin bezorgde experts pleitten voor een ‘pauzeknop’ voor de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, omdat de maatschappelijke effecten van al te krachtige taalmodellen niet goed te overzien zijn. Alle technologie die slimmer zou zijn dan de bestaande versie van ChatGPT zou zes maanden lang op pauze gezet moeten worden, luidde de oproep.
Achteraf zou je die pauzeknop ook kunnen zien als een moment om de concurrenten kans te geven OpenAI bij te benen. Want tegelijkertijd startte Musk zijn eigen bedrijf in kunstmatige intelligentie: xAI. De multimiljardair, wiens vermogen op 225 miljard dollar geschat wordt, ging op zoek naar talent en kocht duizenden van de peperdure speciale processors die nodig zijn om taalmodellen te trainen. Deze Nvidia-chips zijn niet aan te slepen en kosten tienduizenden euro’s per stuk.
Uit een Duitse humortest blijkt dat zelfs de slimste chatbot geen leuke grappen kan verzinnen
Chatbot Grok is het eerste product uit de stal van xAI. Met deze technologie kun je in gewone woorden vragen stellen aan de computer, die de antwoorden vervolgens op een coherente manier presenteert. Een van de beperkingen die de taalmodelllen aanvankelijk hadden, is dat ze getraind zijn op relatief oude data. Die grens is inmiddels opgerekt naar informatie die enkele maanden oud is.
Grok gaat een stap verder: het maakt gebruik van berichten van X, het netwerk dat Musk vorig jaar kocht voor 44 miljard dollar, toen nog Twitter geheten. Als berichtendienst is X extreem actueel, het nieuws rouleert er in realtime. Het nadeel is dat die berichten niet goed gecontroleerd worden. Zeker niet sinds Musk bijna alle moderatoren ontsloeg en weinig doet om de verspreiding van haatberichten en nepnieuws tegen te gaan.
Potentiële valkuil
De EU maande het bedrijf in september nog om de berichten op te schonen nadat uit een rapport bleek dat bots en gebruikers op X de meeste onzin rondstrooien. In oktober volgde een officieel onderzoek van de EU tegen X, omdat Musk weigerde de gewelddadige video’s offline te halen die werden rondgestuurd na het uitbreken van de oorlog tussen Israël en Hamas.
Nepnieuws of onzinberichten zouden ook als voedingsbron kunnen dienen voor de antwoorden van Grok. Dat is een potentiële valkuil voor de assistent, maar voor Musk is de koppeling met X belangrijk. De chatbot is alleen beschikbaar voor een selecte groep betalende X-gebruikers. De prijs is stevig: 16 dollar per maand. Die betaalde versie moet X helpen te overleven zonder grote adverteerders. Die haakten massaal af sinds Musk het netwerk overnam.
Grok werd afgelopen weekeinde door Musk persoonlijk aangekondigd als een technologie die zich kon meten met ChatGPT. De timing was een weinig verkapte sneer naar de eerste ontwikkelaarsconferentie die OpenAI maandag in San Francisco hield.
De chatbot is nog wel een prille testversie, waarschuwde Musk. Misschien is het daarom handig om de assistent een karakter met een knipoog te geven. Als de antwoorden die Grok genereert de plank volledig misslaan, dan kan dat altijd nog onder de vlag ‘humor’ worden geparkeerd in plaats van een fout.
Maar zo leuk zijn chatbots meestal niet, zelfs niet als ze leuk bedoeld zijn. Twee Duitse onderzoekers onderwierpen ChatGPT onlangs aan een humortest. Hun conclusie laat weinig te raden over, gezien de titel van het rapport: ChatGPT is leuk maar niet grappig.
Taalmodellen hebben moeite om grappen te herkennen die buiten de gebaande paden vallen. Bovendien slaagt de software, ondanks alle rekenkracht die erop los is gelaten, er niet in om zelf leuke grappen te bedenken. In de meeste gevallen lepelt de software hetzelfde repertoire aan standaardgrappen op.
Lees ook In de AI-gids NRC praat je bij over kunstmatige intelligentie
