Met lichte slag naar de krullenkapper: ‘Ik doe je wat als je je haar ooit nog aanraakt met een steiltang’

„Gaat het nog?”, roept kapper Sandy de Boer (27) boven de herrie van de föhn uit naar haar klant, die al een kwartier met haar hoofd naar beneden hangt. De bos met haar knikt. „Op deze manier creëren we meer volume”, legt De Boer uit. Met haar hand schudt ze de krullen van haar klant los.

Dat Simcha & Friends niet een doorsnee kapper is, is in één oogopslag duidelijk. Achter de kappersstoel, in de kappersstoel, in de wachtruimte, achter de balie: overal zie je mensen met krullen. „Het voelt een beetje als mijn eigen schapenfamile”, zegt vaste klant Mara Grimm (44), terwijl ze haar versgeknipte ‘curly bob’ afrekent.

Al bijna veertig jaar komen bij Simcha & Friends in Amsterdam mannen en vrouwen om hun golvende, krullende of kroezende haar te laten knippen. De specialiteit van eigenaar Simcha Roedema (60) en haar werknemers zijn krultypes 2a tot en met 4c: van een licht golvende s-vorm tot kroeshaar. Krultype 1 is steil haar. „Mensen met golvend haar weten vaak niet dat ze krullend haar kunnen hebben”, zegt de blonde Roedema (krultype 3c). „Maar pluishaar met een beetje slag kan met de juiste kniptechniek en verzorging een weelderige krullenbos worden.” Voor de grijsharige Jeroen Zomer (53, 3a) uit Haarlem is de knip- en föhnbeurt net voorbij. „Vroeger droeg ik mijn haar altijd in stekeltjes met gel erin. Nu ik mijn krullen laat zien voel ik me veel meer mezelf, meer man.”

Hoewel volgens onderzoek meer dan de helft van de mensen van Europese afkomst een vorm van slag of krullen heeft, was Roedema lange tijd een van de weinige kappers voor Europees krullend haar in Nederland. „Pas de laatste tien jaar zijn meer kappers zich gaan specialiseren”, zegt ze. Zo heeft Rotterdam inmiddels negen, Breda acht en Almere vijf krullenkappers. Ook de populariteit van haarverzorgingsproducten voor krullen neemt wereldwijd toe: de markt voor krullenproducten zal tot 2031 jaarlijks groeien met zo’n 5 procent, volgens het marktonderzoeksbureau Allied Market Research.

In 2022 opende het Nederlandse haarverzorgingsmerk Curlygirlmovement in Amsterdam de naar eigen zeggen eerste ‘curly’ merkwinkel in Europa met uitsluitend eigen krullenproducten, zoals Curl styling milk en Curl defining gel. Die productlijn, gelanceerd in 2018, komt voort uit het persoonlijke krullenblog van oprichter Shamilla Dewi (34, 3b) uit Amsterdam. In Middelburg verkoopt krullenverzorgingswinkel Bahaar Cosmetics sinds drie jaar producten voor krullend haar, waaronder van het Nederlands krullenmerk Pretty Curly Girl, opgericht in 2019. „Onze omzet is sinds 2020 verviervoudigd”, zegt Pretty Curly Girl-oprichter Hanan el Fizazi (42, 3b/3c) uit Rotterdam. Het populairste product? „Ons Bye Bye Frizz serum, gemaakt van dezelfde ingrediënten als glijmiddel. Werkt perfect.”

Online is krullenverzorging eveneens een trend. In 2020 werd the ‘the curly girl method’ – een natuurlijke haarverzorgingsmethode voor krullend haar – populair. Op TikTok heeft #curlygirlmethod inmiddels 1,3 miljard views.

Natural hair movement

„De krullentrend past in het veranderende schoonheidsideaal”, zegt cultureel antropoloog Marije Peute (30, 2b), die aan de Universiteit van Amsterdam onderzoek doet naar sociale media en welzijn. Waar vroeger alleen de toonaangevende tijdschriften en topmodellen het schoonheidsideaal bepaalden, kan iedereen nu op sociale media representaties van schoonheid delen. Na bodypositivity, het accepteren en vieren van alle lichamen, is er nu dus ook hairpositivity, aldus Peute.

Foto’s: Foto’s Getty Images

Maar het omarmen van natuurlijk haar is verre van nieuw. Veel zwarte mannen en vrouwen hebben een lange „natural hair journey” afgelegd, zegt de Rotterdamse Sharon Lang (40, 4a), oprichter van The Natural Hair Club, een online community voor mensen met krullen, kroeshaar en locks.

The Natural Hair Club is vernoemd naar de natural hair movement, een beweging die in de jaren zestig opkwam in Verenigde Staten en zwarte meisjes en vrouwen aanspoorde om van hun natuurlijke haar te houden. In de jaren 2000 werd de beweging nieuw leven ingeblazen door sociale media, waarop influencers lieten zien hoe ze hun ‘natural hair’ omarmden en verzorgden. Ook Langs doel is om mensen met krullen en kroeshaar te inspireren, „zodat de natuurlijke textuur meer geaccepteerd en omarmd wordt”.

‘Nu ik mijn krullen laat zien, voel ik me veel meer mezelf, meer man’

Lang had vroeger geen goede relatie met haar eigen haar, vertelt ze. „Mijn haar werd altijd uitgekamd. Dat deed gigantisch veel pijn.” Daarom liet ze op haar negende haar natuurlijke haar chemisch steilen. „Ik kreeg er brandwonden van op mijn hoofd. Nu denk ik: waarom moest ik als klein meisje die ellende doorstaan om per se steil haar te hebben?”

Het steilen van krullend en kroeshaar van zwarte vrouwen is van generatie op generatie doorgegeven en is een gevolg van de Afrikaanse diaspora, zegt Lang. „Als je als enige zwarte persoon met kroeshaar in een wit dorp woont, doe je er alles aan om je aan te passen en geaccepteerd te worden.” Het is aan haar generatie om dat eindelijk te doorbreken, vindt ze. Maar ook nu nog wordt zij soms op haar haar aangesproken. „Hoe vaak ik wel niet heb gehoord dat mijn natuurlijke haar niet professioneel staat.”

Lang vindt het mooi dat er nu dankzij de (online) krullentrend meer mensen van hun natuurlijke krullen gaan houden. Toch is deze curly girl movement echt wat anders dan de natural hair movement, zegt ze. „We hebben zo lang zoveel van onszelf weg moeten stoppen om geaccepteerd te worden, dat gaat verder dan krullen en uiterlijk alleen.”

Siliconen en sulfaten

De curly girl-beweging begon met het boek Curly Girl: The Handbook (2010), geschreven door de (witte) Britse kapper Lorraine Massey. De kern van Massey’s methode is het vermijden van ingrediënten die schadelijk zouden zijn, zoals siliconen, sulfaten, minerale oliën, wax en alcohol – vóór haar boek deden veel mensen vette of agressieve producten in hun haar om kroes en pluis te elimineren. Ook beschrijft ze hoe je je haar, per krultype, kunt drogen en steilen voor gedefinieerde krullen zonder pluis.

Foto’s: Foto’s Getty Images

Bovenal draait de curly girl-methode om het leren kennen en verzorgen van je gekrulde haar, én het met liefde te dragen. Zelf werd Massey als jong meisje gepest met haar krullen. Pas toen ze naar New York verhuisde, leerde ze van haar krullen te houden. „Joden, Italianen, Latino’s, Afro-Amerikanen: iedereen had krullend haar! Ik voelde me niet langer een buitenbeetje”, schrijft ze in haar boek.

Steil haar is lang het westerse schoonheidsideaal geweest, zegt Floor Kleyne (39, 2a), haarstylist en trendwatcher. „Vooral in de jaren negentig zag je overal steil haar. Denk aan het gladde haar van topmodellen als Gisele Bündchen, Heidi Klum en Naomi Campbell. Er kwamen steeds meer producten op de markt om je haar thuis gladder en steiler te maken, zoals serums en steiltangen.”

‘Hoe vaak ik niet heb gehoord dat mijn natuurlijke haar niet professioneel staat’

De populariteit van steil haar in de jaren negentig was een tegenreactie op de jaren tachtig, aldus Mark Melief (58, 2c), mede-eigenaar van de kappersketen Kinki Kappers. Toen was groot, krullend haar populair. Maar dan wel „neppe krullen”, zoals hij zegt, gecreëerd door chemicaliën (het permanentje) of aangezet door bussen vol haarlak. „Steil haar glanst, en geeft daarom al snel een verzorgd gevoel.”

In films zijn krullen vaak als minder verzorgd of zelfs onaantrekkelijk neergezet, zoals in The Princess Diaries (2001). Voor de rol van de nerdy Mia is actrice Anne Hathaway ‘lelijk’ gemaakt met bril en weerbarstige krullenbos. Mia wordt gepest op school en (bijna) geen enkele jongen ziet haar staan, totdat ze een metamorfose krijgt: haar bril gaat af en haar kapsel gaat van vol en pluizend naar glad en steil. Hermelien (Emma Watson) steilt in de film Harry Potter en de Vuurbeker (2005) haar lokken voor het grote bal op Zweinstein, waarna vrienden Harry en Ron steil achterover slaan. Ook de wilde krullen van sekswerker Vivian, gespeeld door Julia Roberts in Pretty Woman (1990), verdwijnen als ze zich in mantelpakjes steekt naar de smaak van rijke zakenman Edward (Richard Gere).

Kleyne: „Nog maar een paar jaar geleden moest ik op de Fashion Week in Parijs alle modellen met krul- of kroeshaar glad steilen voordat ik überhaupt aan hun kapsel mocht beginnen.”

Gel van lijnzaad

Lala Nur Fitriani (25, 2c) uit Rotterdam groeide in haar geboorteland Indonesië op met het idee dat steil haar „mooier, verzorgder en schoner” was. Ze liet daarom elke twee maanden haar golvende haar steilen met chemicaliën. „Het was peperduur en beschadigde mijn haar.” Toen de kapperszaken dicht moesten vanwege corona ging ze op zoek naar manieren om zelf haar haar steil te maken, maar stuitte ze online op de curly girl-methode. Ze maakte haar eigen krullengel van lijnzaad, en was verkocht.

Anders dan de naam doet vermoeden is er niet één curly girl-methode. Op sociale media geeft bijna elke ‘curlie’ er een eigen draai aan. Een voorbeeld van een curly girl-haarroutine, volgens webshop CurlyTools (sinds 2019) van de Groningse Eline Kroezen: masseer je hoofdhuid in met shampoo, breng een masker aan en laat dit tien tot dertig minuten intrekken, spoel uit (liefst met met lauw tot koud water), breng een klein beetje leave-in conditioner aan (voor soepelheid en tegen pluis), gebruik een speciale anti-klitborstel om de leave-in conditioner goed te verdelen, dep het overtollige water uit je haar met een microvezel handdoek (een gewone handdoek creëert pluis), neem een ruime hoeveelheid gel en verdeel dit met je handen over je haar, breng nu weer een beetje water aan op je haar, buig je hoofd voorover en knijp de gel goed in je haar (voor meer definitie), droog je haar met een föhn met diffuser (voor meer krul en minder pluis), knijp tenslotte nog wat olie in je droge haar (voor meer soepelheid).

Al met al ben je al snel een uur bezig. Al kun je ook het föhnen overslaan en je haar aan de lucht laten drogen (blijf het dan wel kneden voor meer krul).

Hoopvolle lichte slag

Nog een tip van Kroezen (27, 2c): slaap op een satijnen kussen of draag een satijnen slaapmutsje om je krullen te beschermen en in model te houden. „Dat werkt écht!”

Het uitzoeken welke routine voor jou werkt, kost nog de meeste tijd. „Het duurde bij mij wel een jaar”, zegt Lala Nur Fitriani, die via Instagram krullenverzorgingstips geeft aan inmiddels 90.000 volgers. „Aziatische meisjes en vrouwen met krullend haar laten me weten dat ze zich eindelijk gerepresenteerd voelen. Maar sommige vrouwen zeggen dat ik helemaal geen ‘echte’ krullen heb, als ik zoveel producten moet gebruiken en niet zonder mijn haarroutine kan.” De ‘krullenpolitie’ worden deze vrouwen wel genoemd, zegt ze.

Stralende krullen wil Edden Shachar (20) uit Amsterdam ook wel. Haar sluike donkerbruine haar lijkt overwegend steil, maar ze zit bij krullenkapper Simcha & Friends klaar om te ontdekken of ze krulpotentie heeft – in de punten zit een hoopvolle lichte slag. Simcha Roedema laat met een kritische blik de droge lokken één voor één door haar handen gaan. 2b, analyseert ze. Dan kijkt ze haar klant in de spiegel aan. „Ik ga je krullen tevoorschijn toveren, maar ik doe je wat als je je haar ooit nog aanraakt met een steiltang.”

Lees verder…….