Vrijspraak voor Tsjechische ex-premier Babis in fraudezaak EU-subsidies

De Tsjechische ex-premier en presidentskandidaat Andrej Babis is maandag in Praag vrijgesproken van fraude met Europese subsidies. De rechtbank in Praag acht niet bewezen dat hij door een verkapte eigendomsconstructie met zijn megaconglomeraat Agrofert 2 miljoen euro aan subsidie opstreek die exclusief bedoeld was om kleine bedrijven te helpen.

De verdenking tegen Babis stamt van voor hij in 2011 de populistische partij ANO oprichtte en in 2017 premier werd, maar het schandaal heeft zijn politieke carrière altijd overschaduwd. Nadat hij in 2021 de macht verloor, werd vervolging in gang gezet. Babis is inmiddels parlementariër en een van de drie kanshebbers om deze maand tot president van Tsjechië gekozen te worden.

Landbouwbedrijf

De zakenman en miljonair Babis (68) is volgens Forbes de op vier na rijkste Tsjech. Hij vergaarde zijn fortuin met Agrofert, een voormalig communistisch staatsconcern dat hij van een landbouwbedrijf uitbouwde tot voedsel-, chemie-, bouw- en mediaconglomeraat. Tsjechië trad in 2004 toe tot de Europese Unie.

Lees ook dit artikel over de belangenverstrengeling van Babis

Agrofert ontving verschillende EU-subsidies, maar was daarbij niet altijd transparant. In de zaak waarvoor Babis vervolgd werd tuigde hij een constructie op waardoor het leek alsof een veel kleiner bedrijf nabij Praag een conferentiecentrum wilde bouwen. Tijdens zijn premierschap bleef Babis Europese subsidies ontvangen. Als politicus zette hij Agrofert op afstand in een zogenoemde trust, maar Transparancy International toonde aan dat hij er nog steeds de voornaamste bestuurder en begunstigde van is.

‘Politiek proces’

Babis heeft volgehouden onschuldig te zijn en de zaak tegen hem als „een politiek proces” bestempeld. Zijn bedrijf heeft de controversiële subsidie van twee miljoen euro echter wel terugbetaald. Mede daarom had de openbaar aanklager geen onvoorwaardelijke gevangenisstraf geëist, maar een voorwaardelijke vrijheidsstraf en een boete van 10 miljoen Tsjechische kronen (416.000 euro).

Deze maand kiest Tsjechië een nieuwe president, waarvoor Babis kandidaat is. Volgens peilingen maakt hij goede kans om daarin de tweede ronde te bereiken, maar zal hij die verliezen van de liberale oud-NAVO-generaal Petr Pavel of de groene kandidaat, universiteitsbestuurder Danuse Nerudová. Mocht Babis toch tot president worden gekozen, dan kan geen hoger beroep worden ingesteld. De president geniet in Tsjechië immuniteit voor vervolging.