Vliegen vanaf Schiphol deze zomer? Let hier dan op

Het besluit van Schiphol om deze zomer minder passagiers te laten vertrekken, zorgt voor grote onzekerheid bij reizigers. De ingestelde begrenzing – in juli zullen gemiddeld per dag 13.500 passagiers minder vertrekken vanaf de luchthaven – zorgt deze zomer voor annuleringen en wijzigingen die reizigers voor het blok zetten. NRC zocht uit waar je als reiziger recht op hebt bij een geschrapte vlucht, en waar je op kan letten als je wel vliegt of nog een vliegreis wil boeken.

Zes vragen én antwoorden over de Schiphol-chaos.

1 Wanneer hoor ik of mijn vlucht doorgaat?

Passagiers die in juli vliegen krijgen uiterlijk deze week uitsluitsel, beloofden luchtvaartmaatschappijen en reisorganisaties. Zij hebben halverwege juni te horen gekregen hoeveel stoelen zij moeten schrappen in juli. Dat gaat op basis van het aantal ‘slots’ (het recht om te vliegen in een bepaalde periode) die een maatschappij heeft op Schiphol: grootgebruiker KLM moet dus de meeste stoelen schrappen. Vlieg je in augustus? Dan hoor je tussen begin en half juli of je vlucht doorgaat, verwacht de reisbranche. Touroperator Sunweb beloofde klanten dat vrijwel al hun vakanties tussen 7 juli en 14 augustus doorgaan. TUI Fly zegt ook geen geboekte vluchten te schrappen.

Een luchtvaartmaatschappij mag zelf kiezen welke vluchten zij volledig schrapt, maar kan er bijvoorbeeld ook voor kiezen alleen bepaalde stoelen tijdelijk niet aan te bieden. Overstappende passagiers tellen niet mee: de daggrens geldt voor vertrekkende reizigers die door de beveiligingspoorten moeten.

2 Waar heb ik recht op als mijn vlucht wordt geannuleerd?

Een alternatieve vlucht of je geld terug. Luchtvaartmaatschappijen, reisbureaus en touroperators zijn bij een annulering wettelijk verplicht de kosten van je vliegticket of pakketreis terug te betalen. Wel zullen ze je eerst een vergelijkbare vlucht bieden. „In de meeste gevallen een vlucht op dezelfde dag, of zo dicht mogelijk op de dag van de oorspronkelijke boeking”, aldus KLM. Transavia echter heeft voor een aantal passagiers geen alternatief en biedt de keus tussen restitutie en een vlucht ná de zomer, en dat is volgens de Consumentenbond in strijd met de wet.

Als een klant het aanbod van een vergelijkbare vlucht op dezelfde dag of rond die dag weigert, dan moet een luchtvaartmaatschappij binnen zeven dagen je geld terugbetalen. Ook van een reisbureau mag je een aanbod tot omboeken verwachten, zegt directeur Frank Oostdam van reiskoepel ANVR. „Is dat aanbod niet gelijkwaardig of staat het je niet aan, dan heb je recht op kosteloos annuleren.” Een reisorganisatie moet dat binnen veertien dagen doen.

Daarnaast is Europees afgesproken dat je bij vertraging (vanaf 3 uur) of een gewijzigde vlucht recht hebt op een schadevergoeding van maximaal 600 euro per passagier, mits je dat slechte nieuws in de twee weken voor vertrek te horen krijgt.

3 Wie draait bij een annulering op voor al mijn overige gemaakte kosten?

Heb je een pakketreis geboekt, dan kan je voor de andere reisonderdelen aankloppen bij je reisorganisatie. Veel mensen zullen echter een los vliegticket hebben geboekt. Hoe het met hun gevolgschade (hotel, autohuur, gemiste cruise) afloopt, is onzeker.

Het lijkt erop dat deze kosten voor eigen rekening komen. Wel onderzoekt de Consumentenbond of het namens deze reizigers een massaclaim kan indienen bij Schiphol.

Heb je een reisverzekering afgesloten met dekking voor een gemist vertrek, dan kun je op die manier de nodige kosten vergoed krijgen, afhankelijk van diezelfde dekking.

4 Ik wil nog boeken voor deze zomer. Hoe pak ik dat het beste aan?

Vlieg je vanaf Schiphol, boek dan bij voorkeur een pakketreis. Daarmee heb je volgens directeur Sandra Molenaar van de Consumentenbond meer rechten dan bij het boeken van losse reisonderdelen. Stel je zelf je reis samen, let dan bij het boeken van een huisje, appartement, hotel of huurauto op flexibele annuleringsvoorwaarden zodat je tot op het laatste moment gratis kan annuleren.

Boek je een los vliegticket? Dan is het aan te raden dat bij een luchtvaartmaatschappij te doen, en niet via een reisbureau of ticketwebsite. Bij annulering moet een maatschappij je immers binnen een week terugbetalen. Molenaar: „Ook betaal je in dat geval bijna altijd minder voor extra bagage, stoelvoorkeur en wijzigingen. Bovendien betaal je dan geen reserveringskosten. Daardoor is de uiteindelijke ticketprijs vrijwel altijd goedkoper. Ook betaal je bij veel ticketsites geld om je geld terug te krijgen na annulering.”

Het scheelt ook wanneer je vertrekt, zegt Guus Wantia, eigenaar van reiswebsite Vliegveldinfo.nl. „Mijn advies: vertrek op dinsdag, woensdag of donderdag, dan is het minder druk op Schiphol. Ook voor de terugvlucht zijn dit de beste dagen, al doen de problemen op grote luchthavens zich vooral voor bij vertrek.” Nog een tip: vlieg naar een van de 26 Schengenlanden zonder ruimbagage. Zo vermijd je twee van de drie bottlenecks op Schiphol: de bagageafhandeling en de paspoortcontrole.

5 Kan ik beter een vlucht boeken vanaf een buitenlandse luchthaven?

Ook in landen als België en Duitsland is het druk en chaotisch. Vertrekken van een andere luchthaven biedt geen enkele garantie. Wantia raadt aan te kijken of je ook op je vakantiebestemming kunt komen via een andere Nederlandse luchthaven dan Schiphol, en wijst erop dat vliegen vanaf regionale vliegvelden in België en Duitsland uitkomst kan bieden.

6 Mijn vlucht vanaf Schiphol gaat vooralsnog door. Hoe haal ik mijn vlucht?

Check altijd online in voor vertrek. Elke luchtvaartmaatschappij biedt deze mogelijkheid. Zorg ook dat je op tijd op de luchthaven bent, wat per vlucht afhankelijk is van het advies van je luchtvaartmaatschappij. Maar kom ook niet veel te vroeg: dan loop je weer het risico dat je buiten moet wachten, zoals reizigers begin juni overkwam.

Wantia: „Vergeet niet dat ondanks alle negatieve publiciteit het overgrote deel van de reizigers op Schiphol gewoon hun vlucht haalt.”