Vierspanner Bram Chardon: ‘Ik vergat dat niet alleen mijn vader en ik goed moesten rijden’

‘Mijn vader en ik hebben altijd een hele sterke band gehad, zowel privé als professioneel. Op papier zijn we elkaars concurrenten als vierspanners, maar in de praktijk voelt zijn overwinning als mijn overwinning en andersom. Mijn vader, IJsbrand, heeft dat in nog sterkere mate dan ik. Als hij voelt dat ik meer kans heb om te winnen, omdat hij net een nieuw paard heeft of omdat het juiste ritme bij hem ontbreekt, zet hij zichzelf op het tweede spoor.

„Al jaren doen we alles samen. We trainen samen, besluiten welke paarden we meenemen naar concoursen, wat de beste tactiek is. En we verkennen ook samen de parcoursen voorafgaand aan wedstrijden. Als de een observaties doet tijdens een rit, vertelt-ie het door aan de ander. ‘Die poort valt tegen’, of ‘je moet die bocht toch net iets ruimer nemen’. Meestal zitten er maar een paar minuten tussen twee ritten, net genoeg om cruciale informatie uit te wisselen. Zo ging het dit jaar ook tijdens het WK in Italië. Mijn paard viel uit, ik moest gaan wisselen in mijn span. Ik wist dat ik weinig kans maakte op een individuele medaille, maar mijn vader zat nog volop in de race. Daarom verlegde ik mijn focus als vanzelf naar hem. Uiteindelijk won mijn vader individueel zilver en eindigde ik op de vierde plek. Samen met Koos de Ronde wonnen we teamgoud.

„Zo’n sterke band tussen vader en zoon in dezelfde sport heeft veel voordelen, maar ik merkte ook dat er op den duur twee kampen ontstonden in het A-kader. Het werd: mijn vader en ik los van de rest. Ik deelde bijvoorbeeld niet al mijn observaties met de andere teamleden. Zonder overleg paste ik dingen aan, waardoor ik hen voor een voldongen feit plaatste. Ik vergat dat niet alleen mijn vader en ik goed moesten rijden, maar zij ook.

„Mede daardoor heeft de Nederlandse equipe een tijd lang minder gepresteerd. Op het WK van 2018 waren we favoriet, maar maakten we er een potje van. Weliswaar wonnen we een zilveren teammedaille, maar individueel was het niks. Een jaar later op het EK vielen we als team ook buiten de prijzen. Toen kwam het besef dat teamgoud geen zekerheidje is. De Duitsers en de Belgen hijgen in onze nek. Je wint geen teamgoud omdat je het individueel goed doet.

Aan begrip heeft het lang ontbroken in het Nederlandse team. Er werden veel verwijten gemaakt

„Gelukkig heeft paardensportfederatie KNHS op tijd aan de bel getrokken. Zo van: jongens, wat is hier aan de hand? Er kwam een coach die ons een persoonlijkheidstest liet maken. Ben je een doener of ben je een denker? Waarom doe je de dingen zoals je ze doet? De uitkomsten bespraken we met elkaar.

„Mijn vader en ik kennen elkaar door en door, we zijn altijd eerlijk naar elkaar geweest. Maar van andere teamleden begrijp ik nu beter waarom ze handelen zoals ze handelen. Beslissingen kunnen nog steeds wrevel wekken, maar ik snap wel uit welke overwegingen ze werden genomen. Dat leidt tot meer begrip.

Echt kicken

„Aan begrip heeft het lang ontbroken in het Nederlandse team. Er werden veel verwijten gemaakt: jij doet dit en jij doet dat. Door het coachingproject zitten de menners, de bondscoach, de teamleider en de sportfederatie weer op één lijn. We praten makkelijker met elkaar, er is meer waardering en respect. En dat heeft geleid tot sportief succes, met de gouden teammedaille in Italië als ultiem bewijs. Het was echt kicken om samen met mijn vader op dat podium in Rome te staan.

„Veelzeggend was ook dat ik Koos in Italië stond aan te moedigen bij de marathon. Hoe beter hij reed, hoe groter de kans op teamgoud. Daarbij vergat ik even dat hij mij individueel voorbij was gestreefd – een paar jaar geleden was dat ondenkbaar geweest. Toen zou ik vooral hebben gebaald dat Koos hoger in de individuele ranking stond dan ik. Het teamgoud had weinig betekenis, die bepaalde maar 10 procent van mijn geluk. Dat is nu veertig.

„Mijn vader is viervoudig wereldkampioen, maar er komt een dag dat hij niet meer op de koets zit. Van die gedachte krijg ik absoluut geen stress. We hebben nooit uitgebreid over zijn afscheid gesproken, ik heb geen idee wanneer hij stopt. ‘Als ik het gevoel heb dat ik niet meer kan winnen’, heeft hij wel eens gezegd. Als grootheid in de sport wil hij, heel begrijpelijk, niet naar wedstrijden gaan als bladvulling. Met het verstrijken der jaren raak ik er steeds meer van doordrongen hoe bijzonder het is wat wij samen doen.”