Aafke van Leeuwen: ‘Het mooiste was dat mijn ouders erbij waren’

„Jiujitsu is geen olympische sport. Ik heb altijd alles zelf moeten betalen. Dat is gelukt met steun van mijn ouders, een paar lokale sponsoren en mijn club in Gouda. Ik kon er niet van leven, maar leefde als een prof. Op mijn achtste vroeg mijn judotrainer of ik niet ook een beetje wilde trappen en stoten en toen is het gaan rollen. Ik vind het echt een leuk spelletje, omdat het zo breed is: karate, judo, grondgevecht. Geen trainingsweek was hetzelfde, ik was constant met iets nieuws bezig.

„Ik was het beste in stoten en trappen, de eerste fase van jiujitsu, en het staande gevecht, de tweede fase. Op de grond vond ik niet zo leuk, daar was ik ook het minst goed in. Maar het hoort erbij, dus heb ik me ook daar altijd volle bak voor ingezet. In een gevecht, dat drie minuten duurt, bepaal je zelf wanneer je van fase wisselt. Maar je mag geen fase overslaan of passief zijn tijdens een fase. Ik heb veel geïnvesteerd in het grondgevecht, op zo’n manier dat het voor mij leuk bleef. In de eerste twee fasen kon ik punten scoren en in de derde fase was ik tactisch goed genoeg om weinig punten tegen te krijgen.

„Mijn doel voor dit jaar was goud bij de Wereldspelen, een groot evenement voor niet-olympische sporten, maar ik werd vierde. Dat is een pijnlijk onderwerp, ja. In 2017 pakte ik brons en ik wilde het nog een keer proberen voordat ik zou stoppen. Maar het is gewoon weer niet gelukt, ik miste op een paar punten een finaleplek. Alles moet meezitten op zo’n dag en het was voor mij allemaal net niet. Het hoort bij topsport, dat weet ik, maar het is een vlek op mijn carrière. Daarna had ik ook helemaal geen zin meer in het WK.

„Ik heb na de Wereldspelen veel gesprekken gevoerd met mijn coach Allard Schulenklopper, met familie, met vrienden. Ze vroegen me: ‘Is dit hoe je wil stoppen? Wil je met wrok en verdriet je carrière afsluiten?’ Toen heb ik besloten om er op het WK in Abu Dhabi nog een keer voor te gaan en dat pakte bijzonder goed uit. Ook omdat ik voor een andere benadering koos. Ik had me voorgenomen ervan te gaan genieten, niet per se te willen winnen. De eerste partij was ik nog nerveus, maar daarna ging het als vanzelf. Bij het finaleblok was er muziek en een lichtshow, dat gaf zo’n kick. En het mooiste was dat mijn ouders erbij waren, zij hebben altijd alles voor mij gedaan.

„Nu ben ik viervoudig wereldkampioen, als eerste Nederlandse vrouw in het jiujitsu. Dat had ik nooit kunnen dromen. In 2015 werd ik het voor het eerst. Dat lag niet voor de hand. Ik was de nummer 2 van Nederland, achter Cynthia Schellingerhout. Ik had nog nooit goud gewonnen, ook niet in mijn jeugd. Bij het WK in Thailand raakte ik toen in zo’n typische sportersflow, waarin je bijna nooit komt. In de finale won ik van Cynthia, die het jaar ervoor wereldkampioen was geworden. Na die eerste titel ben ik een andere sporter geworden. Binnen mijn gewichtsklasse ging ineens iedereen op mij letten. Ik besefte dat ik nog harder moest werken. Ik voelde de druk wel, maar ik had een fijne coach die dat probeerde weg te halen. Ik moest van hem bezig zijn met mijn eigen ontwikkeling, plezier hebben en uitgaan van mijn eigen kracht. Dat heeft me geholpen.

„Het is een raar idee dat ik nooit meer de mat op zal stappen als topsporter. Daar moet ik aan wennen. Ik vond het nog steeds leuk om hard te trainen, maar steeds moeilijker om er veel voor te laten. Ik was al een paar jaar bezig met mijn maatschappelijke carrière, ik werk 36 uur per week als manager leefstijl bij Sport-Gouda. Het trainen werd bijna moeten en daar ga ik niet goed op. Natuurlijk heb ik na die wereldtitel nog even gedacht om door te gaan, maar ik moet mezelf een kans geven om jiujitsu te gaan missen. Eerst ga ik tijd inhalen met vrienden en familie, in januari of februari zie ik wel verder. Maar ik denk dat het een goede keuze is.”