Veelbesproken docu ‘The Tinder Swindler’ mist gelaagdheid

The Tinder Swindler reconstrueert hoe de veroordeelde Israëlische crimineel Shimon Hayut vrouwen oplicht en misbruikt via een datingapp. De getuigenissen van drie vrouwen laten zien hoe geraffineerd Hayut manipuleert en via sociale media grooming op een gigantische schaal toepast. Naar schatting heeft hij zijn slachtoffers rond de tien miljoen euro ontfutseld. Ondanks het leed dat schuilgaat achter de Netflix-documentaire, voelt een groot deel ervan als het lezen van een roddelblad bij de kapper. Hayut hield er een glamoureuze levensstijl op na, op kosten van de veelal vrouwelijke slachtoffers. Zijn laatste schuilnaam was Simon Leviev. De vaak hoogblonde doelwitten met wie hij liefdesrelaties onderhield, lijken zonder scrupules mee te gaan in zijn valse beloftes. De exorbitante beelden van tafels vol sushi en flessen champagne, selfies met Gucci-zonnebrillen en Ferrari’s, en feestjes in Griekse nachtclubs werken vervreemdend. Victim blaming, de slachtoffers de schuld van een misdrijf in de schoenen steken in plaats van de dader, ligt op de loer. De ervaringen van de vrouwen komen voor het merendeel overeen. Na een eerste kennismaking met Hayut in een vijfsterrenhotel nam hij ze mee voor een vlucht in een privéjet onder begeleiding van een bodyguard. Tegelijkertijd overtuigde Hayut ze van machtige vijanden en de noodzaak om tijdelijk geld te lenen, zodat hij via een andere naam zijn uitgaven kon doen. Ondanks de impact hebben de drie vrouwen gezamenlijk ervoor gezorgd dat hij opnieuw werd gearresteerd. (Na vijf maanden werd Hayut wegens goed gedrag weer vrijgelaten). Hoe het misbruik, de fraude en de latere bedreigingen ontstonden, wordt door de chronologische opbouw van The Tinder Swindler goed inzichtelijk. Toch mist de film gelaagdheid en wordt er te veel herhaald. Tegelijkertijd blijven belangrijke thema’s als het belang dat we toekennen aan een gepolijste online identiteit en de schaamte van de slachtoffers tegenover het verwoestende narcisme van de dader onderbelicht.