Summer McIntosh is zestien jaar en nu al zo’n veelzijdige zwemster

Zwemmer Summer McIntosh is een koele kikker. Naast de badrand straalt ze vaak een kalme opgewektheid uit. Maar vorige week woensdag, nadat McIntosh tijdens Canadese selectiewedstrijden een wereldrecord zwom op de 400 meter vrije slag, brak ze in tranen uit. „Ik huil niet vaak”, zei ze tegen sportjournalist Devin Heroux van het Canadese CDC News, „maar dit wereldrecord …”

„Ik zag wat het voor haar betekende”, blikt Heroux terug vanuit Toronto. „En ze had ook echt niet verwacht dat het nu al zou gebeuren.”

Want McIntosh is pas zestien. Misschien niet de állerjongste zwemmer ooit met een wereldrecord op haar naam – zo was zwemlegende Michael Phelps vijftien toen hij zijn eerste wereldrecord neerzette – maar desalniettemin een heel opmerkelijke prestatie.

En toen, vier dagen later, zwom McIntosh wéér een wereldrecord. Nu op de 400 meter wisselslag. Een race waarin ze alleen bij de rugslag wat inzakte, maar daarna bij de vrije slag doodleuk een tandje bijzette. „Ik heb nog nooit iemand zo ontspannen op wereldrecordtempo zien zwemmen”, merkte een Canadese tv-commentator op.

Een wereldrecord op zowel de 400 meter vrij als de 400 meter wisselslag: daarin is McIntosh uniek. Nooit eerder had een zwemmer tegelijk de snelste tijden op die twee nummers. En dat op zestienjarige leeftijd. „Daaraan zie je echt de veelzijdigheid van dit jonge meisje”, vindt Marcel Wouda, die als coach werkt aan ‘project wisselslag’, dat op de Olympische Spelen van 2032 Nederlandse medailles moet gaan opleveren.

Wereldrecords zwemmen is „specialistisch werk”, zegt Wouda, zelf in 1998 wereldkampioen op de 200 meter wisselslag. Er zijn weinig zwemmers die op (veel) uiteenlopende nummers kunnen domineren – uitzonderingen als Phelps daargelaten. Wouda: „En voor de 400 wissel moet je sowieso een zeer complete zwemmer zijn. Je moet vier slagen beheersen, de keerpunten naar behoren doen, snelheid hebben én uithoudingsvermogen.”

Hij verwacht dat McIntosh „een impuls” gaat geven aan het niveau in het zwemmen op de 400 meter wissel en de 400 meter vrij, waar volgens hem op dit moment geen Nederlandse en relatief weinig buitenlandse toppers op actief zijn.

Twee keer goud

Summer McIntosh, die opgroeide in Toronto, komt uit een sportief gezin. Haar moeder, Jill Horstead, deed als zwemmer mee aan de Zomerspelen van Los Angeles in 1984. Haar oudere zus Brooke is kunstrijdster.

Sinds een paar maanden traint McIntosh in de Verenigde Staten, bij Sarasota Sharks in Florida. Maar nog steeds staat ze in Canada in de aandacht.

Sinds haar twee wereldrecords is de Summer-koorts al helemaal in volle sterkte uitgebroken, zegt sportjournalist Heroux. Er wordt gefluisterd dat ze wel eens de meest succesvolle sporter uit de Canadese olympische geschiedenis kan worden.

„Ze is absoluut een kanshebber in Parijs”, zegt ook Wouda. Mocht ze daar in de zomer van 2024 gaan uitkomen op bijvoorbeeld de 200 meter vrije slag, dan heeft een Nederlandse zwemmer als Marrit Steenbergen er een geduchte concurrent bij. „Die gaan elkaar vast tegenkomen. Daar ben ik ook heel benieuwd naar”, zegt Wouda.

Dat McIntosh op haar jonge leeftijd al voor vol meedoet in het zwemmen, heeft ze ook al eerder bewezen. Op de wereldkampioenschappen langebaan in Boedapest, vorig jaar juli, zwom ze vier medailles bij elkaar, waaronder goud op de 200 meter vlinderslag en 400 meter wisselslag. Op de Zomerspelen van Tokio in 2021, waar ze als veertienjarige naar toe mocht, haalde ze al een knappe vierde plaats op de 400 meter vrije slag.

Daarbij kan McIntosh nog een hele tijd mee. Zwemsters zijn gemiddeld genomen op de top van hun kunnen als ze begin twintig tot 25 jaar oud zijn, zegt Wouda. Tijdens de Zomerspelen van Los Angeles in 2028 is McIntosh nog steeds slechts 21 jaar.

Toch is succes, uiteraard, ook weer niet gegarandeerd. Wouda: „Ze zit in een leeftijd waarin het best wel even spannend kan zijn. Hoe gaat ze hiermee om? Hoe wordt ze begeleid?” Daarbij is ze een tiener, die lichamelijk nog in ontwikkeling is. „Hoe gaat dat?”, vraagt Wouda zich af.

Een keer per generatie

Heroux, die McIntosh al een aantal jaar volgt, zag dat ze tijdens de Spelen in Tokio nog grotendeels in de luwte kon zwemmen. „Als je vierde wordt, sta je niet op het podium. Maar je kunt wel van dichtbij zien wat je ervoor moet doen om een medaille te winnen.”

Inmiddels is McIntosh die relatieve anonimiteit dik ontgroeid. Ook Heroux is benieuwd hoe ze zich de komende anderhalf jaar – tot ‘Parijs’ – gaat ontwikkelen. Maar dat McIntosh een talent is dat „once in a generation” langs komt, durft hij alvast te zeggen.

Onlangs zocht Heroux McIntosh op in Florida, waar ze woont en traint. Hij filmde haar achter het stuur in de auto, terwijl ze giechelend oefende voor haar rijbewijs. Haar moeder, die meeverhuisde naar de VS, in de stoel naast haar.

En hij filmde haar tijdens de training. Wat hem opviel: „Ze proberen haar daar ook echt kind te laten zijn. Ze traint er met mensen van haar eigen leeftijd. En ze krijgt geen special treatment, zoals in Canada misschien wel gebeurde. Buiten het zwembad is ze vaak best gereserveerd, maar in het water zag ik dat ze echt lol had.”