In de aanloop van de Indiase verkiezingen van 19 april mobiliseert de hindoe-nationalistische partij BJP van Narendra Modi kiezers met Bollywoodspeelfilms die stemming maken tegen moslims en de ‘linkse elite’. Die elite zou via gemengde huwelijken – een ‘love jihad’ – de hindoeïstische identiteit van India ondergraven. Film verbond India van oudsher, nu is het een splijtzwam.
Die BJP-propaganda krijgt enig tegengas in Monkey Man, het regiedebuut van de Brits-Indiase acteur Dev Patel. Een woeste, dynamische actiefilm met als eindbaas gangster-priester Baba Shakti (Makrand Deshpande), een grijze kardinaal die de massa ophitst tegen outcasts. Hij heeft de onderwereld, de politie en de politiek van metropool Yatana – zeg maar Mumbai – in zijn zak. De wrekende held is een armoedige underdog; traint hij, dan zijn beelden van sektarisch geweld zijn motivatie. Zijn mentor is een transgender-goeroe.
Ook zonder politieke context is Monkey Man zeer te genieten voor actiefans. Het is niet zozeer Bollywood-actie met romantiek, zang en dans, maar eerder een klassieke wraakfilm met hindoe-mythologie. Dev Patel speelt een kneus zonder naam; ‘the kid’ aanvaardt de identiteit die zijn baas hem geeft. Hij verdient de kost door zich in freestyle-gevechten met een apenmasker af te laten rossen. Hoe meer ‘het Beest’ bloedt, hoe enthousiaster het publiek. Heimelijk smeult hij van razernij over de brute, corrupte politiechef Rana (Sikandar Kher). Om wraak op hem te nemen, wurmt hij zich de elitaire Kings Club binnen en werkt zich omhoog van afwashulp tot ober.
In veel actiefilms is de held à la John Wick al een moordmachine; the Kid is eerder een chaosartiest die overleeft op adrenaline, mazzel, improvisatie en veerkracht. Als een eerste aanslag spectaculair in het honderd loopt, volgt een fantastische achtervolging per tuktuk en een bijnadoodmoment. Hij komt dan tot rust bij goeroe Alpha (Vipin Sharma) van een traditionele gemeenschap van hijras (het ‘derde geslacht’, een soort transgenders). Daar leert hij wat hem motiveert en hoe hij zijn woede kanaliseert.
Lees ook een interview met Dev Patel: ‘Ik wilde een liefdesbrief maken aan het actiegenre’
Het is de structuur van een ‘hero’s journey’ met vertrouwde archetypes: de komische sidekick, de droeve prostituee. Bij zo’n formulefilm draait het om de uitvoering, en die is erg sterk. Monkey Man ontleent zijn kracht aan rijke Indiase decors, daverende muziek en dynamische montage met ‘evergreens’ zoals een gestolen portefeuille die in de sloppenwijk rap van hand tot hand gaat voor hij bij de held belandt. De actie is woest, zweterig en abrupt; een ballet van intense uitbarstingen geïnspireerd door Aziatische actiefilms als The Raid.
Dev Patel regisseert zichzelf op zijn 42ste als actieheld, waar zijn iele lijf niet voor gemaakt lijkt. Maar dat hij slim en acrobatisch is, geloof je direct en dat hij nog steeds gezegend is met de jongensachtige charme van Slumdog Millionaire helpt zeker. Monkey Man smaakt naar meer.
