N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data96924706-203632.jpg)
Perpetuum van pianist Anthony Romaniuk is een album waarvan je ook zonder te luisteren een beetje kunt genieten, omdat het zo’n intrigerend concept heeft. Romaniuk verzamelde 21 veelal korte stukken uit zeer diverse plaatsen en tijden, met als gemene deler hun motoriek: allemaal hebben ze een constante puls of een beweging die de indruk wekt eeuwig te kunnen doorgaan, als een perpetuum mobile. Hij speelt deze muziek bovendien op zes verschillende instrumenten, van klavecimbel tot synthesizer. Spannend idee, slim bedacht.
Maar werkt het ook? Als je op zoek bent naar een uitmuntende opname van Schuberts derde Impromptus, op. 90 bestaat de kans dat Romaniuk je niet overtuigt – ik vind zijn interpretatie (op een Graf fortepiano) een tikje vlak. Hetzelfde geldt voor Bachs Toccata in e klein, BWV 914, waarin een specialist als Bart Jacobs net meer nuance en consistentie aan de dag legt. Maar de charme van het album ligt juist in Romaniuks eclectische benadering en de kruisbestuivende spelvreugde jenseits van het purisme.
De Australiër Romaniuk groeide op met jazz, studeerde klassiek piano in New York en legde zich in Nederland toe op fortepiano en klavecimbel. Al die muzikale perspectieven zijn vertegenwoordigd op Perpetuum. Zo is er het anonieme ‘Uppon la mi re’ uit zestiende-eeuws Engeland, gespeeld op een virginaal: verpletterend mooi. Vervolgens (na eerst nog even een razende Sjostakovitsj-prelude) gebruikt Romaniuk de baslijn ervan voor een improvisatie op elektrische piano. Zo schiet het voortdurend alle kanten op, op dit associatieve, virtuoze en stijlvolle album. Ook met muziek van Philip Glass, Satie en Ligeti.
