De beschaving van de mens is de geschiedenis van vierduizend jaar indigestie. Miljarden koeien, lammeren, hazen, patrijzen, speenvarkens zijn erdoorheen gejaagd; de halve aardbol heeft de andere helft opgevreten. We houden in leven wat we slachten. Geen eendenei, krabbenpoot of haaienvin ontsnapte aan onze vraatzucht. Voor sprits en chips, paasei en sorbet roken en gieren de fabrieksmachines 24/7 . Eten dient niet om de maag te vullen, eten is gezelligheid, tijdverdrijf, antidotum voor verveling. Geen straat of plein kun je oversteken zonder ten prooi te vallen aan de grijpklauwen van pizzeria’s, hamburgertenten, ijssalons, snackbars. Er wordt gesnaaid en gekaand dat het een lust heeft. Plofkipbroodjes, halve liter colabekers, onbeperkte spareribs, all you can eat -menu’s. Instant genot klemt ons zoetjesaan in een wurgende houdgreep. Obesitas begint een volksziekte te worden. Als ik het onheil van de toekomstige generaties in één beeld visualiseer: een opgezwollen organisme met hangend hoofd in wiens zombie-achtige ogen weinig gedachten zijn af te lezen.
De leeftocht voor de ziel en de leeftocht voor het lichaam kruisen elkaar op wonderlijke wegen. Als we besluiten om collectief één dag de kippendij op ons bord te weigeren zal de bio-industrie, met al zijn megastallen vol cholerisch pluimvee, in elkaar storten. En daarmee, vermoedelijk, ook het einde inluiden van de vogelgriep, gevolgd door Q-koorts, varkenspest, gekkekoeienziekte en andere intensieve veeteeltplagen. Veel moed is daarvoor niet nodig: één kipvrije dag.
Vasten is een opgestoken middelvinger naar de teugelloze vreetmaatschappij en genotsindustrie
Vasten is in traditionele Koranische zin een periode van bewustwording en matigheid, dus ook tijdens het breken. Een kom soep, een stuk fruit, een kop thee, meer niet. Dus niet die rijk gevulde dis en dat lopend buffet zoals we die nu zo vaak zien in moslimhuizen.
Vasten bestond al in de tijden van het Oude Testament, en was een manier om dichter bij God te komen. Je legde je aardse, dierlijke instincten tijdelijk opzij en wijdde je geheel aan de Eeuwige. Maar vasten is geen onderdeel meer van onze cultuur. Vanuit christelijk oogpunt zijn we het vasten allang verleerd. In de katholieke kerk is er niemand meer die na carnaval veertig dagen vast. Waar op vrijdag nog vis gegeten wordt in plaats van vlees, kun je bezwaarlijk van vasten spreken.
Je geest scherpen, je wil stalen
Maar vasten gaat niet alleen over eten en drinken. Een buik die vast bedrijft nieuwe communicatie. Niet met de enzymen, vitaminen en calorieën, maar met de geest. Je geest scherpen, je wil stalen, je wapenen met geduld. Je verlaten op de ongekende onderaardse krachten die volksstammen en enkelingen in duistere tijden staande hield. De vastende mens treedt de wereld niet tegemoet om haar te beschrijven, maar om met haar te worstelen. Haar een spiegel voor te houden. Haar te bevragen. Zijn oogmerk is niet de bevrediging of bevestiging van zijn ego, psychisch of artistiek, maar de bevrediging van een gewetensdrang. De stem van dat geweten, van zijn hoogste engagement, is machtig in het lijf van de geheelonthouder.
De alarmerende tijd waarin we nu leven schreeuwt om een radicale houding. Een compromisloze positie, gericht op krimp. Minder CO2 , minder vluchten, minder vlees, minder fossiele brandstoffen, minder stikstof. Vasten past in dit plaatje. In de huidige maatschappij is het een vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid. Vasten is geweldloos verzet. Vasten is solidariteit met de onderdrukten en de armen. Vasten is een opgestoken middelvinger naar de teugelloze vreetmaatschappij en genotsindustrie. Vasten is een hartenkreet om de hartenklop van de planeet. Vasten is Extinction Rebellion. Niet door je vast te ketenen aan de A12, maar door je vast te ketenen aan het lichaam. Hoog tijd voor Fasting Rebellion.
Lees ook: Om fastfood aan te pakken moet je eerst weten wat het ís
Praat mee over dit onderwerp en stuur een brief!
Wilt u reageren op een artikel? Stuur via dit formulier een brief (maximaal 250 woorden) naar de opinieredactie van NRC.
Ik wil een brief sturen
Als uw brief gepubliceerd wordt, dan nemen we per e-mail contact met u op. Anonieme brieven en brieven die aan verschillende media zijn gestuurd, plaatsen wij niet. De opinieredactie kan uit uw brief citeren in de zaterdagrubriek ‘Inbox van de redactie’.
gAAAAABkKtynrye2rQEUu-h30KrUpwlO9WoWc0ZPb8yEap–_0o09210tKcQTytbR9xNMbPB5a8GfQ3hrDmpNt3QwRhsps2ikQ==
Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Schrijf u dan in voor de Vandaagnieuwsbrief
Laat hier uw brief achter (maximaal 250 woorden)
Nieuwsbrief NRC Slim Leven
Stukken die je helpen om je leven fijner en je carrière beter te maken
Een versie van dit artikel verscheen ook in
de krant van 5 april 2023 
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/04/data98937952-abe167.png)
