Op Silverstone komen historie en commercie samen

Het hele weekend heeft de zweefmolen pal naast de Wellington Straight van het circuit van Silverstone non-stop volgezeten, evenals de botsautootjes ernaast. Voor de bar verderop moest je aansluiten in de rij.

Maar nu bungelen de stoeltjes van de zweefmolen in de wind, staan de botsautootjes stil en ben je bij de bar direct aan de beurt. Voor het grote scherm dat boven alle voorzieningen uittorent, zit een familie in klapstoeltjes op het gras. Een moeder maant haar dochter haar blik op het scherm te richten. Opletten, de race gaat beginnen.

De start van de Grote Prijs van Groot-Brittannië is spectaculair. Terwijl Max Verstappen vanaf positie twee Carlos Sainz passeert, raken daarachter verschillende auto’s elkaar. De wagen van Zhou Guanyu glijdt op zijn kop in een vonkenregen op volle snelheid door de grindbak richting een barrière van banden. Vlak daarvoor haakt de auto in het zand en wordt over de barricade gelanceerd. Tussen het hek dat het circuit scheidt van de tribunes en de bandenstapel, komt de Chinees ondersteboven tot stilstand.

Op het grasveld naast de zweefmolen blijven de toeschouwers ontsteld en in verwarring achter. De race wordt tijdelijk gestaakt. Terwijl iedereen wacht op nieuws over Guanyu, wendt een meisje haar blik af en staat op. Ze neemt een aanloop en maakt een radslag.

Much more than a race. Zo prezen de organisatoren de Britse grand prix op het circuit van Silverstone aan. Op het Engelse platteland ten noordwesten van Londen kwamen tijdens het raceweekend meer dan 400.000 toeschouwers – een record.

Naast het circuit kwamen verschillende groepen fans samen. De hardcore liefhebbers liepen kriskras tussen families met kleine kinderen die het weekend als een uitje zagen. Er waren opvallend veel jongvolwassen racefans – een nieuwe generatie die via de Netflix-serie Drive to Survive de Formule 1 zijn gaan volgen en wel zin hebben in een paar leuke dagen.

Aan Stuart Pringle, de directeur van het circuit, de opdracht het iedereen naar de zin te maken. „Zelfs de hardcore fans komen hier niet om drie dagen lang alleen maar races te bekijken”, zegt Pringle. „Mensen willen ook wat eten en drinken, en vermaak naast de baan. Het is mijn taak om ze dat drie dagen lang twaalf uur per dag te bieden.”

Het weekend heeft veel weg van een festival. Rondom het circuit verblijven duizenden mensen in campers en tentjes op uitgestrekte grasvelden en weilanden. Op de Silverstone Golf Club zijn de fairways even niet bespeelbaar door campers, tot zover het oog reikt. De eigenaren van de golfclub zullen het vernielde gras voor lief nemen – elke kampeerder betaalt minimaal 200 pond (232 euro) voor een paar overnachtingen tijdens het raceweekend.

Zelfs een aantal coureurs, onder wie Max Verstappen, verblijven in motorhomes die naast het asfalt zijn neergezet. Zo vermijden ze elke ochtend de files op de smalle wegen rondom Silverstone. Een enkeling verblijft wel in een hotel en laat zich met helikopter op een grasveld op het middenterrein afzetten.

Historie van de motorsport

Om alle fans te vermaken wordt er volop ingespeeld op de historie van de Britse motorsport. Op Silverstone vond in 1950 de eerste race in het wereldkampioenschap Formule 1 plaats. Sindsdien heeft er altijd een Britse grand prix op de kalender gestaan. „Het heeft ervoor gezorgd dat we een loyale fanbase hebben”, zegt Pringle.

De band tussen de Britten en motorsport gaat verder dan alleen dit circuit. Op 65 kilometer ten noorden van Silverstone, op een uurtje rijden van het centrum van Londen, ligt de moeder aller racecircuits. Brooklands was in 1907 de eerste baan die werd neergelegd met als enige doel om te racen. Op het hoogste punt van een met mos overgroeide kombocht is het eenvoudig voor te stellen hoe hier vroeger racewagens zich met grote snelheid richting het lange rechte eind slingerden. Nu zouden de coureurs er niet ver meer komen. De kraters in het asfalt zijn zo groot dat de wielstangen van de auto’s zouden breken.

De Formule 1 is in grote mate schatplichtig aan de Britse motorsporthistorie. Omdat de Britse mecaniciens en ingenieurs die hard nodig waren tijdens de twee wereldoorlogen na die periodes werkloos raakten, gingen ze snelle auto’s bouwen en met elkaar racen op de militaire vliegvelden die buiten gebruik waren geraakt. Zo ontwikkelde de lokale motorsportindustrie zich tot de grootste ter wereld; zo’n veertigduizend mensen zijn erin werkzaam.

Zeven van de tien Formule 1-teams hebben hun fabriek of thuisbasis in een straal van enkele tientallen Engelse mijlen van Silverstone staan, in een gebied dat Motorsport Valley wordt genoemd. Niet alleen de Britse teams – Williams, McLaren en Aston Martin – maar ook het Duitse Mercedes, het Amerikaanse Haas, het Franse Alpine en het Oostenrijkse Red Bull.

James Key, technisch directeur van McLaren, herinnert zich hoe zijn vader hem in 1986 meenam naar Silverstone voor zijn eerste race. „Het is een speciale herinnering die ik koester. En de atmosfeer is nog altijd net zo geweldig als toen, met al die kampeerders, barbecues en biertjes. Al ben ik als Brit natuurlijk een beetje bevooroordeeld.”

Hij is niet de enige. De Britten zijn niet wars van chauvinisme. Overal wappert de Union Jack – de Britse vlag. Overal is de oranje pet van McLaren te zien, het team waarvoor de Brit Lando Norris rijdt.

Zonder twijfel de populairste coureur is Lewis Hamilton, de zevenvoudig wereldkampioen. Overal waar hij komt wordt hij toegejuicht. Dat zijn aanhangers de uitkomst van het afgelopen Formule 1-seizoen nog niet zijn vergeten, blijkt als ze Verstappen zien. Het hele weekend wordt de Nederlandse wereldkampioen uitgejouwd, overigens tot woede van Hamilton en zijn teambaas bij Mercedes Toto Wolff. Verstappen haalt er zijn schouders over op: „Ik vind het geweldig om op dit circuit te rijden en hier te zijn. Dat sommigen mij niet mogen, kan me niet schelen.”

Britse artiesten

Op zondag is de historie weer volop aanwezig als de coureurs voor de start van de wedstrijd in klassieke raceauto’s over Silverstone worden gereden. Vlak daarvoor heeft viervoudig wereldkampioen Sebastian Vettel met de auto waarin de Brit Nigel Mansell in 1992 wereldkampioen werd, een paar rondjes over het circuit gescheurd. Verlekkerd verzamelen de autosportliefhebbers zich aan de hekken om te genieten van het geluid dat de oude V10-motor produceert.

Zondagavond na de race is er voor de mensen die nog altijd niet naar huis willen, nog een laatste act. Net als de dagen ervoor treed een bekende artiest op, dit keer is dat de Britse popster Mabel. Op het plein voor het podium staan 12.000 mensen, eromheen tientallen foodtrucks waar je van alles kunt krijgen: van gyros tot churros, friet en halloumi. Er is een reuzenrad, er zijn F1-simulatoren en er staan overal strandstoeltjes.

Charlotte en AJ zijn onderweg naar de bar. De jonge vrouwen hebben eerder die dag gewerkt en mochten blijven om de race te zien, al zegt Charlotte helemaal geen fan van autosport te zijn. „Maar het is mijn eerste festival sinds corona”, zegt ze. „Dus ik vind het helemaal geweldig.”

Commercie wint terrein

Dankzij de overweldigende publieke interesse, wint de commercie op Silverstone steeds meer terrein, soms zelfs letterlijk. Een uitgestrekt grasveld langs het lange rechte stuk van het circuit, de Hangar Straight, was vorig jaar de locatie van een zogenaamde glamping, waar fans in luxueuze tenten naast de baan mochten overnachtten.

Nu is het veld afgezet met linten en hekken. Door de spijlen zijn omgewaaide statafels, picknickplekken en hospitalitytenten te zien. Op vrijdag en zaterdag is het er uitgestorven; alleen op zondag, de dag van de grand prix, zijn hier goedbetalende gasten welkom voor een bijzonder uitzicht op het asfalt, onder het genot van hapjes en drankjes. Dat levert meer op dan een heel weekend met kampeerders.

Een paar jaar geleden is hier ook een museum geopend, waar een van de raceauto’s van Mercedes waarin Lewis Hamilton wereldkampioen werd, aan het plafond hangt. En even verderop worden de laatste werkzaamheden afgerond voor een hotel van de Hilton-keten, naast de startgrid. Met een overdekte luchtbrug is het gebouw verbonden met het pit- en paddockcomplex aan de overkant van het baan. Het hoort allemaal bij de plannen van de eigenaren van het circuit om van Silverstone een locatie te maken waar het hele jaar door vermaak plaatsvindt, niet alleen tijdens de weekenden dat de Formule 1 en de MotoGP het circuit aandoen.

Toch zal het moeilijk worden het spektakel dat de race van deze zondag bood, te overtreffen. Een half uur na de crash komt er goed nieuws over Zhou Guanyu: hij is ongedeerd. Als de wedstrijd wordt hervat komen Charles Leclerc, Verstappen, Hamilton en Sainz allemaal aan de leiding. Het is uiteindelijk de Spanjaard Sainz die als winnaar over de streep komt – zijn eerste overwinning in de Formule 1. Verstappen wordt zevende, vier plaatsen achter Hamilton. Die bedankt na afloop het publiek. „Dit is de beste groep fans ter wereld.”

Voor de 6-jarige Jamie was dit zijn eerste grand prix, vertelt hij terwijl hij aan de hand van zijn moeder Sam naar de uitgang loopt. Zij werkt bij Red Bull, zo kon ze aan kaartjes komen. Als er geen corona was geweest, zegt Sam, had ze haar zoon al eerder meegenomen. En wat vond hij nou het leukst dit weekend, het racen of alle attracties? Jamie twijfelt even, en zegt dan: „Ik vond het allemaal even leuk.”