Nooit eerder was discounter Action zo winstgevend

Als het leven snel duurder wordt, vlucht de consument naar winkels waar de producten nog wel betaalbaar zijn. In het jaar waarin de inflatie steeg tot recordniveaus deed koopjeswinkelketen Action het dan ook „uitzonderlijk goed”, zo stelde financieel topman Joost Sliepenbeek donderdag vast bij publicatie van het jaarverslag. Nooit eerder was het Nederlandse bedrijf zó winstgevend als in 2022.

Een deel van de resultaten die Action in het rapport presenteerde waren al bekend: eind januari publiceerde de discounter uit het Noord-Hollandse Zwaagdijk al zijn omzetcijfers. De verkopen stegen vorig jaar tot bijna 8,9 miljard euro, een toename van zo’n 30 procent op jaarbasis. De meeste financiële details bewaart het bedrijf doorgaans echter voor in zijn jaarverslag.

Zo maakte Action (80.000 werknemers) donderdag bekend dat het bedrijfsresultaat vorig jaar is gestegen met liefst 45 procent, naar ruim 1,2 miljard euro. De winst voor afdracht van belasting en eenmalige mee- of tegenvallers steeg daarmee veel sneller dan voorgaande jaren, zo merkte Sliepenbeek op. In de laatste vijf jaar steeg het bedrijfsresultaat gemiddeld met 21 procent.

Voor een deel is die toename te verklaren door de hogere verkopen, maar ook in relatieve zin presteerde Action goed. Van elke euro die in de kassalade belandde, hield het bedrijf 13,6 cent aan bedrijfsresultaat over. Vorig jaar was dat nog 12,1 procent. De winstmarge bereikte daarmee het hoogste niveau in de dertigjarige geschiedenis van de explosief groeiende winkelketen.

Hoge winstmarge

Die oplopende marge is opvallend. De meeste winkelketens en fabrikanten zagen hun winsten afgelopen jaar weliswaar stijgen, maar dat was vooral doordat hun omzet hoger uitviel. Al twee jaar worden ze geconfronteerd met stijgende kosten, die ze voor een flink deel doorrekenen aan hun klanten. Meer verdienen dan nodig ligt gevoelig: dan dreigt het verwijt dat een bedrijf profiteert over de rug van de consument.

In een telefoongesprek met beleggers nam Action donderdag ruim de tijd om uit te leggen waarom de winst zowel in absolute als relatieve zin steeg. Want het is bepaald niet zo dat Action prijzen meer verhoogt dan nodig, zo stelde topvrouw Hajir Hajji. „We hebben de prijzen weliswaar verhoogd, maar we rekenen niet alles door. We hebben zelf ook een deel van de hogere kosten geabsorbeerd.” Volgens Hajji is het prijsverschil met concurrenten het afgelopen jaar alleen maar groter geworden.

Lees ookActions nieuwe topvrouw groeide met het bedrijf mee: ‘Hajir ís Action’

De gemiddelde prijs van de ruim zesduizend Action-producten is nu 2,20 euro, een kleine 8 procent meer dan in 2021. Die stijging wordt volledig veroorzaakt door de hogere inkoopprijs, aldus financieel topman Sliepenbeek. Dat de winst per product desondanks steeg, is volgens hem onder meer omdat Action in 2022 minder last had van lockdowns en minder uitgaf aan corona-voorzorgsmaatregelen.

280 nieuwe filialen

De belangrijkste reden is echter dat het bedrijf elk jaar groter wordt, en daarmee dus efficiënter, stelt Sliepenbeek. Sinds deze maand is Action actief in elf landen. De discounter opende vorig jaar 280 nieuwe filialen, waarmee het totaal uitkwam op 2.260. Door dat groeiende netwerk nemen de kosten per product af. Zo wordt vervoer goedkoper, nu de ritjes van distributiecentra naar winkel gemiddeld elk jaar korter worden.

Ook de komende jaren blijft Action in rap tempo uitbreiden, want in de landen waar het bedrijf actief is, ziet de discounter nog ruimte voor 4.400 extra winkels. Voor elke nieuwe locatie is Action zo’n half miljoen euro kwijt, een investering die volgens Sliepenbeek binnen een jaar is terugverdiend. Dat maakt de uitbreidingsplannen redelijk simpel, zegt hij. „De expansie betaalt zichzelf.”

Action deelde ook de nieuwe groeidoelen voor de komende vier jaar, aangezien de ambities in het huidige vijfjarenplan al ver voor het einde werden behaald. De doelstellingen zijn nu extra hoog, stelde topman Simon Borrows van investeerder 3i, de eigenaar van Action. „We wilden niet nog eens met een halfbakken plan komen.”

De komende vier jaar wil Action tussen de 1.300 en 1.400 winkels openen. Bestaande winkels moeten daarnaast tussen de 5 en 10 procent blijven groeien. Borrows wil dat Action „de voordelen van die schaal deelt met de klant”, zei hij. Het bedrijfsresultaat zal hooguit beperkt stijgen, tot 14 cent per euro omzet, beweerde hij.