Ministerie: krimp is de enige optie om geluidsoverlast Schiphol te beperken

Luchthaven Schiphol moet stiller – en snel. Het kabinet wil niet wachten totdat luchtvaartmaatschappij KLM, veruit de grootste gebruiker van de Amsterdamse luchthaven, haar vloot helemaal heeft vervangen door stillere vliegtuigen. Daarom is krimp van het aantal vluchten met 12 procent de enige maatregel die het kabinet rest. Dat benadrukte Ruth Clabbers, directeur-generaal luchtvaart van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dinsdag tijdens een informatiebijeenkomst voor omwonenden van Schiphol.

Clabbers, de hoogste ambtenaar die gaat over luchtvaart, suggereerde dat de vlootvernieuwing bij KLM niet snel genoeg gaat om de geluidsoverlast te beperken. De discussie of je beter kan kijken naar stillere toestellen dan naar de harde krimp van het aantal vluchten, zoals KLM wil, vindt zij nu niet relevant. „Schiphol moet krimpen tot 440.000 vliegbewegingen per jaar”, laat zij weten. „Dat besluit gaat vandaag niet veranderen.”

Lees ook: Luchthaven Schiphol moet krimpen en dat is voor het eerst

Het kabinet maakte op 24 juni van dit jaar bekend dat Schiphol moet krimpen naar 440.000 bewegingen. Nu ligt de grens op 500.000 vluchten per jaar. De stap is uniek in Europa; niet eerder moest een vliegveld verkleinen vanwege geluid.

De overlast van Schiphol werd bovendien veel te lang gedoogd, stelde minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat, VVD) destijds. Dat was niet langer houdbaar, met name juridisch niet. Op dit moment loopt een rechtszaak van een Aalsmeerse bewonersvereniging vanwege de negatieve effecten van te veel vliegtuiggeluid op de gezondheid.

Eerder werd al bekend dat het aantal nachtvluchten op de Amsterdamse luchthaven omlaag moet van 32.000 naar 29.000 vluchten per jaar.

Volgens KLM, dat samen met partnermaatschappijen als Air France en Delta Air Lines naar schatting 70 procent van het aantal vluchten op Schiphol uitvoert, is de aangekondigde krimp desastreus voor de opbrengsten van de maatschappij. Op Schiphol zouden minstens 500.000 vluchten per jaar noodzakelijk zijn, wil KLM een gezonde bedrijfsvoering kunnen volgen. De luchtvaartmaatschappij stelde eerder dat het in 2030 een vloot heeft die meer dan 50 procent stiller is dan in 2018.

‘Balanced approach’

Daarop wil het ministerie dus niet wachten, bleek tijdens de presentatie in een hotel in Schiphol-Oost. Het kabinet gaat de komende maanden gebruiken om de Europese Commissie te overtuigen dat krimp van het aantal vliegbewegingen de enige maatregel is om de geluidsoverlast significant te beperken. Dat is verplicht volgens wat in de Europese Unie een ‘balanced approach’ wordt genoemd. Alleen na uitvoerig overleg met de betrokken luchthaven, de luchtvaartmaatschappijen en de luchtverkeersleiding en na gesprekken met de Europese Commissie, is de krimp een feit. Het kabinet wil na vijf jaar overstappen op een nieuwe normering voor Schiphol, onder meer gebaseerd op geluid en uitstoot.

Het maximale aantal vluchten moet uiteindelijk worden vastgelegd in een zogeheten luchthavenverkeersbesluit (LVB) voor Schiphol. Daarvoor heeft de luchthaven onder meer een natuurvergunning nodig van het ministerie van Landbouw. Schiphol werkt daar nu aan. Maar de luchthaven krijgt die natuurvergunning pas als het zijn stikstofuitstoot op Natura 2000-gebieden in de omgeving binnen de perken weet te houden.

Het is onbekend of Schiphol op dit moment actief boerenbedrijven rond het vliegveld probeert uit te kopen om zogeheten ‘stikstofruimte’ te verkrijgen. In de Tweede Kamer ontkende minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof, VVD) een bericht in de media dat het Rijk namens Schiphol stikstofruimte zou proberen op te kopen. „Schiphol moet zelf maatregelen nemen als dat nodig is om stikstofruimte te verwerven.”