Kunstenaars Documenta ‘woedend’ over beschuldigingen antisemitisme

Een groot deel van de kunstenaars dat deelneemt aan de vijfjaarlijkse kunsttentoonstelling Documenta 15 in de Duitse stad Kassel is „woedend, verdrietig en moe” van de beschuldigingen van antisemitisme aan hun adres en het censureren van werken op de tentoonstelling. Dat schrijven het Indonesische curatorencollectief Ruangrupa en tientallen deelnemende kunstenaars en activistische collectieven in een open brief op het online kunstportaal e-flux.

Volgens een wetenschappelijke onderzoekscommissie, die dit weekend de eerste conclusies publiceerde van een onderzoek naar vermeend antisemitisme, is Ruangrupa verantwoordelijk voor het feit dat er vijftien antisemitische werken zijn tentoongesteld op Documenta. De commissie spreekt van een antizionistische en antisemitische stemming rond de tentoonstelling en schrijft dat de makers van Tokyo Reels, het meest omstreden kunstwerk, „de haat tegen Israël en de verheerlijking van terrorisme legitimeren”. De commissie beveelt daarom „dringend actie” aan met betrekking tot dat werk.

Op de prestigieuze tentoonstelling in Kassel stonden dit jaar kunstenaars en collectieven uit Azië, Afrika, Latijns-Amerika en Oceanië centraal, in plaats van grote westerse kunstenaars. Curator Ruangrupa had voor de tentoonstelling Palestijnse kunstenaars uitgenodigd, die erg kritisch zijn op Israël.

Vooraf was er al veel kritiek op de tentoonstelling en kort na de opening in juni hing de organisatie van Documenta een zwart doek over het metersgrote kunstwerk People’s Justice, omdat er antisemitische symbolen op zouden staan.

De ondertekenaars van de open brief vinden dat het kritische rapport over hen geen wetenschappelijke basis heeft. „We accepteren de schaamteloos uit mediaberichten gekopieerde en nauwelijks onderzochte beschuldigingen uit het voorlopige rapport niet”, schrijven ze. „Het gaat ons niet om het bestaansrecht van Israël, maar om hoe Israël bestaat.”

Op het op 18 juni geopende Documenta zijn op tientallen locaties nog tot en met 25 september werken van honderden kunstenaars te zien.