Inflatie volgens meetmethode CBS in oktober iets gedaald, alsnog hoog op 14,3 procent

De inflatie is afgelopen oktober iets gedaald, maar ligt met 14,3 procent ten opzichte van een jaar eerder nog steeds erg hoog. Dat blijkt uit dinsdag gepubliceerde cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Het inflatiecijfer betekent dat consumentengoederen en -diensten vorige maand gemiddeld 14,3 procent duurder waren dan een jaar eerder. In september lag dit getal nog op 14,5 procent – een record.

De forse prijsstijging komt met name door het duurder worden van voedsel (gemiddeld 14 procent in een jaar tijd) en energie (173 procent), al voelt niet iedere burger dat even hard. Zo worden de prijsstijgingen van bijvoorbeeld gas en elektriciteit gemeten aan de hand van nieuw afgesloten contracten, terwijl mensen met een langlopend contract, bijvoorbeeld afgesloten voor het begin van de oorlog in Oekraïne, nog een stuk minder betalen. Ook kleding en motorbrandstoffen stegen weer in prijs: respectievelijk met 9,4 en 7,5 procent.

Meetmethode

Het CBS heeft in dit geval de consumentenprijsindex (CPI) gebruikt om de inflatie te meten. Iedere maand publiceert het bureau ook een inflatiepercentage gebaseerd op de zogeheten geharmoniseerde consumentenprijsindex (HICP), die in Europees verband wordt gebruikt. Het grote verschil is dat de HICP alleen huurprijzen meeweegt, en de CPI ook de kosten van wonen in een koophuis. Volgens de Europese meetmethode lag de inflatie in Nederland in oktober op 16,8 procent – een daling van 0,3 procentpunt ten opzichte van de maand ervoor.

Om de invloed van de energieprijzen op de inflatie genuanceerder te meten, kijkt het CBS sinds begin dit jaar naar een andere rekenmethode. Die meet de energieprijzen die burgers daadwerkelijk betalen beter. Het instituut bracht de eerste resultaten van die ‘verfijndere’ methode afgelopen maand uit. Daaruit bleek dat de daadwerkelijke inflatie van de afgelopen maanden lager lag dan het cijfer dat het CBS meldde, in sommige gevallen tot wel 5 procentpunt. Het dinsdag gepubliceerde inflatiecijfer is niet met deze nieuwe rekenmethode tot stand gekomen.

Centrale banken

Wereldwijd is de inflatie al ruim een jaar hard aan het stijgen. Centrale banken, zoals de Europese Centrale Bank (ECB) en de Amerikaanse Federal Reserve, besloten meermaals de rente te verhogen in een poging de prijsstijgingen te dempen. Zo staat de Europese depositorente voor banken momenteel op 1,5 procent. In de VS ligt dat percentage momenteel nog hoger, tussen de 3,75 en 4 procent.

Directeur Kristalina Georgieva van het Internationaal Monetair Fonds stelde eerder deze week op de klimaattop in Egypte dat ze denkt dat de wereldwijde inflatie de piek heeft bereikt – al zal deze vermoedelijk nog wel even hoog blijven. Volgens haar is het terecht dat de centrale banken eensgezind de rentes verhogen in een poging de inflatie te verlagen.

Lees ook: Ondanks kritiek van Europese leiders wil Lagarde de inflatie blijven ‘bevechten’