In Duitsland wordt uiten van de leus ‘From the river to the sea’ verboden

Het uiten van de leus ‘From the river to the sea, Palestine will be free’ wordt in Duitsland vermoedelijk een strafbaar feit. Begin november werd Hamas door minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser (SPD) tot een verboden organisatie bestempeld. Afgelopen donderdag volgde een specificatie van dat verbod. Daarbij werd de leus die bij pro-Palestijnse demonstraties wereldwijd hoorbaar is, door het ministerie van Faeser als pro-Hamas beoordeeld.

In augustus oordeelde een Berlijnse rechter nog dat de leus op verschillende manieren kan worden geïnterpreteerd en niet per se tot geweld oproept, en daarom geoorloofd is. Ook betogers die de woorden roepen, verweren zich vaak met het argument dat ze een land wensen waarin Palestijnen vrij kunnen leven. Volgens minder welwillende interpretaties roept de leus op tot een land vrij van Israëliërs.

Met het nieuwe decreet van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijven dat oordeel en die argumentatie waarschijnlijk niet overeind. De leus wordt genoemd in een opsomming van Hamas-symbolen, zoals ook het wapen van Hamas of de groene hoofdbanden die worden gedragen door de al-Qassam-brigades, de militaire tak van Hamas.

De leus telt volgens een officier van justitie in München als ‘propaganda’ voor een verboden organisatie, en is daarmee net zo strafbaar als het hakenkruis of een SS-leus

Justitie in Beieren is van plan snel werk te maken van de nieuwe verordening, berichtte de Süddeutsche Zeitung. De leus telt voortaan als ‘propaganda’ voor een verboden organisatie, aldus een officier van justitie in München, en is daarmee net zo strafbaar als bijvoorbeeld het hakenkruis of een SS-leus. Volgens het wetboek staat op het verspreiden van dergelijke ‘propaganda’ tot drie jaar celstraf, hoewel het in de praktijk meestal bij een geldboete blijft.

Volgens de Berlijnse krant Tagesspiegel is justitie in Berlijn nog in beraad of er even hard tegen de kreet zal worden opgetreden als in Beieren. Zowel de Berlijnse politie als het openbaar ministerie zeiden tegen de krant dat ze de „context” zullen blijven meewegen. De Berlijnse burgemeesters Kai Wegner (CDU) meende daarentegen dat de zin „niet voor de grap” wordt gebruikt en dat duidelijk moet worden hoe degenen die de leus uiten bestraft kunnen worden.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft het besluit om de leus op te nemen in de lijst van verboden symbolen nog niet toegelicht. Mogelijk berust het besluit op de tekst in het Hamas-handvest van 2017, waarin staat dat een „volledige bevrijding van Palestina, van de rivier tot de zee” het doel is.

Sinds 7 oktober wordt in Duitsland hard opgetreden tegen pro-Palestijnse demonstraties. In de eerste weken na de overval van Hamas op Israël waren vrijwel alle dergelijke demonstraties verboden, volgens de politie omdat niet kon worden uitgesloten dat er opruiende of antisemitische teksten zouden klinken. In de afgelopen twee weken werden meer demonstraties toegestaan, zij het onder streng toezicht. Volgens Duitse media werd op vrijdagavond in Berlijn iemand aangehouden die een bord omhooghield met de tekst: „From the river to the sea, we demand equality”, en werd het de demonstranten bovendien verboden om „stop the genocide” te scanderen.