Bij mij dan. Want de obsessie met witte tanden is heftiger dan ooit. Een magische pen van 18 dollar die je tanden witter belooft te maken, tips voor de juiste kleur lippenstift om ze witter te doen lijken, antwoord op de vraag of je je tanden ook witter kunt maken als je gevoelige tanden hebt en een persoonlijk relaas van iemand en haar ‘Turkije-tanden ’ – zo wit dat ze denkt dat mensen haar belachelijk gaan maken, maar zíj is in ieder geval nog nooit zo zelfverzekerd geweest. Allemaal online artikelen en blogs uit de afgelopen paar weken. Om nog te zwijgen over TikTok, dat naast docent, diëtist, dansleraar en personal trainer ook tandarts blijkt te zijn; eens in de zoveel tijd heeft er wel weer iemand met een goedje gegorgeld of gesmeerd dat dé hack moet zijn voor die droomglimlach.
Het is ook het onderwerp waarover mondhygiënist Ingomar Paz in de behandelkamer de meeste vragen krijgt. „Door media, vooral sociale media, hebben mensen het idee gekregen dat witte tanden de norm zijn, witte tanden stralen luxe uit.” Hij heldert meteen iets op: tanden horen helemaal niet wit te zijn, die hebben van zichzelf een geel-grijze tint. „Mensen hebben een niet-realistisch beeld ontwikkeld.”
De kleur van je tanden is van meerdere factoren afhankelijk, legt hij uit. Ze kunnen van binnenuit een ander kleur hebben gekregen, bijvoorbeeld door het gebruik van medicatie – een antibioticum als tetracycline kan tanden grijzer maken. Of door tandtrauma, waardoor een tand ‘dood’ is en daardoor grijs is geworden. Maar ook van buitenaf kunnen ze verkleuren, afhankelijk van je voedingspatroon. Bekende boosdoeners: koffie, thee, wijn en roken.
Als tanden wit zijn, betekent dat niet dat ze gezond zijn
Als tanden wit zijn, betekent dat niet dat ze gezond zijn. Toch willen veel mensen ze zo wit mogelijk. En aan alle kanten worden oplossingen beloofd. Whitening tandpasta’s, whitening mondwater, whitening kauwgum. Strips op je tanden, je tanden in een bitje met een blauw goedje. Of zoals wannabe-dokter, maar in ieder geval géén tandarts @kris10mac op TikTok miljoenen kijkers voorschotelde: een prutje van mondwater, baking soda en waterstofperoxide. Veel hiervan werkt best, zegt Paz, althans het líjkt even zo. Dit geldt ook voor salons waar ze bleekbehandelingen aanbieden. „Ze drogen met een lampje als het ware je tanden uit, waardoor ze witter worden. Maar je koopt een illusie.”
De enige plek waar je een wezenlijke concentratie waterstofperoxide mag krijgen, is bij de tandarts. Die geeft je een bitje op maat, waarna je in de praktijk of thuis gaat bleken. Het werkt en is in principe veilig, alleen moet je gebit er wel geschikt voor zijn, zegt Paz.
Sommigen gaan nog een stap verder en besluiten facings, een porseleinen laagje over je tanden, te nemen, of in het uiterste geval hun gebit te laten vervangen door kronen. Dat zijn de ‘Turkije-tanden’ van eerder: daar worden goedkoop je tanden tot stompjes gevijld en krijg je een nieuw, prachtig wit porseleinen gebit ervoor terug – Dave Roelvink is een bekend voorbeeld. Paz raadt dit met klem af. „Je slijpt gezonde tanden weg, waardoor je zenuwkamer kan afsterven.” Hij wil mensen sowieso op het hart drukken altijd advies te vragen aan een tandarts of mondhygiënist.
Paz merkt dat sommigen kortzichtig denken over hun gebit. „Komt er iemand die met liefde 400 euro neerlegt voor wittere tanden, maar als je zegt dat ze kronen van 400 euro nodig hebben zodat tanden niet in tweeën breken, is het te duur.” De obsessie met witte tanden is niet goed, vindt hij. „Ik snap het wanneer je door antibiotica grijze tanden hebt gekregen en dat dat je zelfbeeld aantast. Maar het zijn vaak de mensen die al witte tanden hébben, die ze nog witter willen.”
Een versie van dit artikel verscheen ook in
de krant van 4 maart 2023 
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/02/data97097170-9e8411.jpg)
