Hoe meer Max Verstappen wint, hoe leger het wordt in Zaal Housmans in Montfort

Voor wie niet naar een grand prix afreisde om Max Verstappen in actie te zien, was er jarenlang een goed alternatief. In Zaal Housmans in Montfort konden liefhebbers de Formule 1-races op grote schermen volgen, samen met andere Verstappen-fans en – tot zijn overlijden in 2019 – de opa van Max, Frans Verstappen. De Limburgse zaal groeide uit tot een soort van bedevaartsoord, ook voor de Nederlandse media.

In de beste dagen kwamen er makkelijk drie-, vierhonderd mensen van acht tot 88 jaar, soms zelfs meer. Zo’n 80 procent van de bezoekers kwam niet uit Montfort of directe omgeving. De grootste fanaten reden tweehonderd kilometer heen en tweehonderd kilometer terug om op deze plek een wedstrijd op tv te kijken. En met het toenemen van de successen van Verstappen sinds zijn debuut in maart 2015, werd de sfeer in Zaal Housmans uitbundiger.

Maar toen Verstappen steeds vaker begon te winnen, werd het allengs leger. „De spanning is er wel een beetje af”, geeft Antoine Zeelen (52) toe. De laatste vier jaar is hij de organisator van de bijeenkomsten in Montfort. „Bij de twee na laatste race van dit seizoen, de Grote Prijs van Brazilië, hadden we nog maar 57 mensen hier binnen.”

Niet alleen het gebrek aan spanning speelt Housmans parten, alles wordt ook steeds duurder. De zaal heeft hogere energiekosten, en inflatie en accijnsverhoging hebben de prijzen van consumpties laten stijgen. „Mensen ‘van Holland’ vinden een drankje hier misschien goedkoop, maar niet iedereen kan het zomaar betalen. Bij een race vroeg in de ochtend valt de drankomzet sowieso tegen”, zegt Zeelen, die ook nog zaalhuur betaalt en de laatste tijd geld moest toeleggen op de organisatie. Vandaar dat hij besloot om ermee te stoppen. De paar duizend euro verlies per jaar vond hij tot daaraan toe, dat kon hij financieel hebben. Hij runt een sloopbedrijf met 21 werknemers en zijn vrouw heeft een kledingzaak. Zeelen: „Een hobby mag geld kosten. Maar het ging me ook tegenstaan om elke race weer te moeten, en om voortdurend te trekken aan dezelfde kleine groep vrijwilligers. Ik ben een Formule 1-fanaat, maar ik krijg niets mee van de races. Daarvoor ben ik te perfectionistisch. Ik kijk de races later één of twee keer terug. En wanneer ik zelf een weekend naar de grand prix in België, Duitsland en Oostenrijk wil, moet ik iemand anders regelen die de kar trekt.”

Ons kent ons

In Montfort, met ongeveer drieduizend inwoners, is het ons kent ons. De ouders van Zeelen hadden 44 jaar een frituur naast Zaal Housmans. Grootvader Verstappen baatte even verderop, op de rotonde, een café en later een ijssalon uit. Antoine en Jos, de vader van Max, zaten bij elkaar in de klas.

Met de rest van het stadje zag hij zo’n drie decennia geleden Jos als coureur opkomen. „Formule 1 was minder groot dan nu en hij reed natuurlijk niet de uitslagen van zijn zoon. Maar de Montfortenaren waren toch trots”, vertelt Zeelen. „ Jos was in België gaan wonen, maar kwam nog geregeld hier. Toen hij in augustus 1994 voor de eerste keer het podium haalde met een derde plaats in Hongarije, was het groot feest. Met tenten bij de rotonde. Niet ongevaarlijk met al het doorgaande verkeer.”

Toen Jos’ zoon Max zich al jong manifesteerde als racetalent, zoemde dat snel rond in het dorp, zegt Zeelen. „Maar ja, karten en races in de lagere autoklassen zijn niet op tv. Dus begon het pas echt goed te leven met de entree van Max in de Formule 1.” Jaren was er in Montfort sprake van Max-mania. Een prettige gekte, vond Zeelen „Het is alleen jammer dat Max zich, ondanks verzoeken van ons, hier nooit heeft laten zien.”

Polonaise in de pandemie

Aan de afgenomen belangstelling droeg ook corona flink bij, meent Zeelen. Periodes van tijdelijke sluiting en gedeeltelijke opening haalden de vaste gang naar de zaal in Montfort eruit. „Of ze waren ondertussen gewend aan andere manieren van kijken. Laatst betaalde iemand met de muntjes die we hier vier jaar geleden uitgaven. Dat betekent dat die in de tussentijd niet meer hier was geweest.”

De pandemie woedde nog toen Max Verstappen in 2021 voor de eerste keer wereldkampioen werd. „We waren toen gebonden aan een maximum aantal toeschouwers. Dat was ook een reden om journalisten te weren. Maar die kwamen toch naar binnen, net als anderen”, blikt Zeelen terug. „ Polonaises liepen naar buiten en kwamen vervolgens met meer mensen weer naar binnen. De politie is wel komen controleren, maar was coulant. Ze begrepen dat handhaving, of continu zeggen dat mensen een metertje naar links of naar rechts moesten opschuiven, bij die vreugde niet te doen was.” Maak het niet te gek, gaven de agenten Zeelen als boodschap mee.

Die 12 december 2021 beschouwt hij als het hoogtepunt in al die jaren van bijeenkomsten in Zaal Housmans. „Niemand hield het meer voor mogelijk, tot die laatste ronde met Lewis Hamilton. Zelfs ik heb als perfectionist toen heel even het regelen kunnen loslaten”, zegt Zeelen.

‘Water bij de wijn’

De laatste jaren is het aantal plekken waar Formule 1 kan worden gekeken flink uitgebreid. „Mensen kunnen de wedstrijd gaan volgen in cafés. Of ze kijken, en drinken, in een of andere mancave”, zegt Zeelen. „De verhouding lokaal-nationaal is inmiddels ook omgedraaid. Nu komt 80 procent hier uit de regio en nog maar 20 procent van verder weg.”

De vaste bezoekers treuren volgens Zeelen over het einde van een mooie traditie. „We hebben ook een sociale functie. Er komen hier bijvoorbeeld alleenstaande ouderen met hun hondje. Daar leggen we geld op toe, omdat ze misschien alleen een kopje koffie drinken. Maar we doen graag iets extra’s voor ze, halen zelfs een bak water voor de hond. Dat zijn mensen die echt verlangen naar de races en het uitje dat daarbij hoort. Voor hen vind ik het nog het ergste.”

Maar zondag, vlak voor de start van de laatste race in Abu Dhabi, roept de zaaleigenaresse Zeelen bij zich. Of hij het niet jammer vindt om te stoppen, vraagt ze. Om vervolgens voor te stellen „financieel wat water bij de wijn doen.” Het brengt Zeelen direct op andere gedachten, zegt hij via de telefoon na afloop van de door Verstappen gewonnen race. Hij gaat door. „Ook vanwege alle mensen die na de aankondiging om te stoppen aanboden om voortaan mee te helpen. De smalle basis van steeds dezelfde vier, vijf vrijwilligers is nu uitgebreid tot zo’n vijftien mensen.”

Zeelen hoeft voorlopig dus toch niet los te komen van het Montfortse evenement, een ‘rouwproces’ dat door zijn vrouw was ingeschat op minstens een halfjaar. Maar hoe zit het dan met zijn plan om volgend jaar naar de grand prix in Canada te gaan? „Dat gaat gewoon door. Zonder mij redden ze het hier dan ook wel.”