Hoe kunnen we onze angstige zoon (10) helpen?

Opgevoed Elke week legt Annemiek Leclaire een lezersvraag voor aan deskundigen.

Illustratie Martien ter veen

Vader: „Onze zoon (10) is sinds de geboorte van zijn zusje vorig jaar angstig. Hij kan soms ineens in paniek raken van alledaagse situaties: iets wat van de tafel valt, of van geluiden in de straat. Hij is vooral gestresst in situaties waarbij zijn zusje betrokken is. Als we haar optillen bijvoorbeeld: (‘Pas op, ze valt!’) of als we haar op de grond laten spelen (‘Ze krijgt iets in haar mond!’). Deels past dit bij zijn zorgzame karakter. We begrijpen dat hij als grote broer zijn taak serieus neemt. Maar we zouden hem gunnen onbekommerder te zijn, bijvoorbeeld in zijn spel met zusje. Volgens hem komt het door een bijna-incident toen ze in bad even kopje onder dreigde te gaan. In zijn beleving wisten we slechts ternauwernood een verdrinking te voorkomen. Er was ook veel spanning rond haar geboorte: ze moest vanwege ademnood snel naar het ziekenhuis. Hij was toen op school maar heeft meegekregen hoe daar tussen ons en andere volwassenen over gesproken is. Hoe kunnen we hem helpen? Is EMDR een idee, of een andere vorm van kindertherapie? Of past dit gewoon bij zijn rol van grote broer?”

Naam is bij de redactie bekend. (Deze rubriek is anoniem, omdat moeilijkheden in de opvoeding gevoelig liggen.)
Wilt u een dilemma in de opvoeding voorleggen? Stuur uw vraag of reacties naar [email protected]

Verhaal maken

Anneke Louwerse: „Van nare gebeurtenissen herstel je het best door goed contact met anderen. Vader en moeder hebben na de moeilijkheden rond de geboorte waarschijnlijk steun gehad aan elkaar. Daardoor hebben ze van de gebeurtenis een afgerond verhaal kun-nen maken. Dit jongetje was op school. Hij denkt misschien: gaat het wel goed met mijn zusje? In zijn nieuwe rol als ‘grote broer’ voelt hij extra de verantwoordelijkheid om haar te beschermen.

„Blijf met uw kind praten over wat hij rondom beide incidenten er-varen heeft, bijvoorbeeld tijdens het spelen of het lezen van kinderboeken over spannende momenten. Vraag wat hij van deze situaties meegekregen heeft: ‘Wat weet je daar nog van?’ Door woorden te geven aan die gevoelens maken jullie samen een brug van toen naar nu. Toen was het spannend, en nu is het weer goed. Stel hem gerust: ‘Je zusje is daar heel goed uitgekomen. Wat lief dat je zo oplet, maar wij kunnen dat als ouders goed aan.’ Zo ontslaat u hem van zijn controleplicht, en kan de angst zakken.

„Als uw kind door angst op school en daarbuiten geremd blijft, is het goed om over een vorm van kindtherapie te gaan nadenken.”

Binnenwereld kalmeren

Janna Bastmeijer: „Uw zoon heeft nog last van nare beelden in zijn hoofd, wij noemen dat ‘plaatjes.’ Hij heeft deze nog niet op een natuurlijke manier verwerkt. U kunt zijn binnenwereld helpen kalmeren door op dergelijke momenten woorden te geven aan wat hij denkt, voelt en doet. Bijvoorbeeld: ‘Jij gaat nu extra goed opletten, omdat je denkt dat er misschien wel iets ergs kan gebeuren met je zusje, dat maakt je bang van binnen. Dat je zo goed oplet, is heel zorgzaam, maar papa en mama letten op de veiligheid van je zusje, jij mag als grote broer lekker met haar spelen.”

„EMDR kan een goede aanvulling zijn om de impact van nare beelden te verminderen. Een therapeut zal samen met uw zoon uitzoeken waarom bepaalde ‘plaatjes’ nog zo naar zijn. Vervolgens wordt hem gevraagd én aan het ‘plaatje’ te denken én wordt hij afgeleid. Hierdoor gaat de emotionele lading er van af en zal uw zoon zich meer ontspannen kunnen voelen.”

Anneke Louwerse werkt als klinisch psycholoog en EMDR-practioner op de afdeling kinder- en Jeugdpsychiatrie/psychologie van Erasmus MC- Sophia. Janna Bastmeijer werkt als orthopedagoog-generalist, schematherapeut en EMDR-practicioner bij Basic Trust Dordrecht.

Lees verder…….