Gehavend Marrakech hoopt dat toeristen niet wegblijven: ‘Hoe moet ik mijn geld anders verdienen?’

In de oude medina van Marrakech – in de Joodse wijk Mellah – zijn bouwvakkers druk bezig met herstelwerk. Cement wordt in wagens door smalle straatjes geloodst, schoonmaakploegen ruimen de brokstukken op terwijl de toeristen soms ietwat ongemakkelijk passeren. Nog geen honderd kilometer verderop, buiten de stad, is er van wederopbouw nog helemaal geen sprake. Daar liggen nog mensen onder het puin. Maar in Marrakech blijven de toeristen komen.

Lees ook: Marrakech brengt de nacht op straat door: ‘Ik durf nooit meer thuis te slapen’

De 21-jarige Milo Yachenko uit Frankrijk is samen met zijn vriendin op maandagavond aangekomen in de stad. „Ik kon de reis niet meer annuleren, want dan zou ik mijn geld kwijt zijn. Mijn vriendin en ik hebben dus besloten om alsnog te komen.” Ze staan midden in de kruidenmarkt van de oude medina waar het sterk ruikt naar verse saffraan, komijn en argan. „Hier in de stad zien we niet echt grote schade. Je ziet wat lokale mensen hier op straat slapen en dat is vreselijk om te zien”, legt hij uit terwijl hij om zich heen kijkt. „Zelfs het personeel van ons hotel slaapt op straat. Maar ik weet niet zo goed wat ik kan doen. Ik ben hier maar drie dagen en hoop dat ik een beetje financieel kan bijdragen.”

Zelfs het personeel van ons hotel slaapt op straat. Ik ben hier maar drie dagen en hoop dat ik een beetje financieel kan bijdragen

Milo Yachenko Franse toerist in Marrakesh

Ook Luc Fougeri ziet dat toeristen de lokale bevolking willen helpen door hun vakantie juist wél te laten doorgaan. Fougeri is de eigenaar van Angsana Collection die enkele riads in de stad bezit. Op het moment van de aardbeving was hij in Frankrijk, de volgende dag kwam hij meteen naar Marrakech. „Er zijn veel toeristen die ondanks de aardbeving toch willen komen. Mensen die hier vaker geweest zijn en de regio als een tweede thuis zien.” Hij wordt sinds vrijdagavond ook constant gebeld door klanten die iets willen betekenen voor de slachtoffers. „Ze willen geld opsturen, tenten, voedsel.”

Veel mensen denken ook dat Marrakech onderdeel is van het Atlasgebergte en dus zwaar getroffen is, maar hier heeft de schade zich vooral beperkt tot woningen die al langer in slechte staat waren en slecht werden onderhouden. Fougeri wijst naar een gebouw tegenover zijn riad waar een muur half is ingestort. „Dit huis behoort tot een familie dat 75 leden telt en dat al jarenlang ruzie maakt over wie voor de kosten van de onderhoud moet opdraaien.” Daardoor is het huis al jaren verwaarloosd, en nu dus deels ingestort. Het huis om de hoek van Lucs riad ligt al ruim tien jaar in puin, omdat ook die familie het niet eens kan worden over de kosten van de heropbouw.

Toerisme is een van de belangrijkste inkomstenbronnen in Marrakech. Foto James Rajotte

Zelf heeft hij uit voorzorg de riads de komende dagen gesloten gehouden. „Ik wil eerst elke kamer, elke hoek goed inspecteren voordat ik mensen toelaat. Een aantal zijn nu veilig verklaard, dus die zijn weer geboekt en de komende dagen volgt de rest”, zegt hij terwijl hij zijn hond strak aan de lijn houdt.

Flinke scheuren

De rode stad van het zuiden, zoals Marrakech ook wel bekend staat onder de Marokkanen heeft een rijke culturele geschiedenis en herbergt talloze Unesco-werelderfgoedlocaties. Op zaterdagmiddag – een dag na de aardbeving – trok Eric Falt, baas van Unesco Noord-Afrika, de treurige conclusie dat veel eeuwenoude gebouwen verloren zijn gegaan, zoals de Koutoubia-moskee waar de aardbeving voor flinke scheuren heeft gezorgd en een deel van een muur is afgebrokkeld. De wijde omgeving is daarom afgezet met hekken en linten. Ook de Kharbouch-moskee die op het iconische plein Djemaa al Fna staat, is ingestort.

„Na een ramp als deze is het redden van mensenlevens het allerbelangrijkste”, zei Falt in een persverklaring. „Maar het is ook noodzakelijk om onmiddellijk plannen te maken voor de wederopbouw en restauratie van het cultureel erfgoed.”

Lees ook: In het dorp Anougal kun je de doden ruiken: ‘Niemand geeft een moer om dit gebied’

Terwijl in het Atlasgebergte slachtoffers geborgen worden, worden de toeristen in Marrakech rondgereden in de typische groenrode koetsen, voorgetrokken door witte en bruine paarden. Op het plein wordt weer voorzichtig verse jus gedronken en de dagtripjes naar de woestijn worden hervat.

De rode stad van het zuiden, zoals Marrakech ook wel genoemd wordt, herbergt talloze Unesco-werelderfgoedlocaties

Bewoners van de stad moedigen de hervatting van het toerisme aan. „We leven hier op de toeristen. Als zij niet meer komen door de aardbeving, dan hebben we niets te eten”, zegt hotelmedewerkster Sana el Abassi. „Natuurlijk voelt het gek aan dat ik hier in een chique hotel zit en wijn moet inschenken voor de westerlingen, terwijl mijn broeders en zusters dood zijn. Maar met mijn salaris kan ik spulletjes kopen en naar het gebied brengen. Niks doen is geen optie”, zegt ze, gekleed in een beige pak.

Ook in de kruidenmarkt in de oude medina zien ze de toeristen toch liever komen. „Ik heb een gezin van zes. Al mijn inkomsten haal ik uit de verkoop van arganolie en andere natuurlijke producten en kruiden aan toeristen”, zegt verkoper Abdellah Mechraui. „Hoe moet ik mijn geld gaan verdienen als ze niet meer komen door de aardbeving?”

Het doet hem pijn, zegt Mechraui. „En ik zit hier niet op mijn gemak. Maar het domste wat we nu kunnen doen, is de toeristen wegjagen.”