N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Canada De paus betuigde zijn spijt voor de rol van de Kerk bij het „kwaad” van de kostscholen, waar inheemse kinderen werden misbruikt.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data88737137-962aed.jpg)
Paus Franciscus heeft maandag in Canada excuses aangeboden aan leden van de oorspronkelijke bevolking van het land voor de rol van de Katholieke Kerk bij het „verwoestende” voormalige beleid van inheemse kostscholen. Vele inheemse bewoners werden daar als kind gedwongen ondergebracht om te assimileren aan de witte maatschappij.
De paus sprak zijn „diepe” excuses uit in Maskwacis, een inheemse gemeenschap in de westelijke provincie Alberta, tegenover enkele duizenden oud-leerlingen van die ‘Indian Residential Schools’ uit heel Canada. Kinderen ondergingen op de kostscholen decennialang lichamelijk, psychologisch en seksueel misbruik.
„Ik smeek nederig om vergiffenis voor het kwaad dat door zo veel christenen is begaan tegen inheemse volkeren”, zei de paus nabij de locatie van de voormalige Ermineskin kostschool, op de tweede dag van zijn zesdaags bezoek aan Canada. Hij omschrijft dat bezoek als een „bedevaart van boetedoening” voor de rol van de Kerk bij het „catastrofale” kostscholenbeleid.
Na zijn excuses, die met applaus werden ontvangen, werd hem een traditionele verentooi opgezet door een opperhoofd van de regionale Cree-bevolking.
Uitvlakken eigen identiteit
Op last van de Canadese autoriteiten werden op de kostscholen tussen ongeveer 1850 en het einde van de vorige eeuw zo’n 150.000 inheemse kinderen gedwongen ondergebracht. Familiebanden werden doorgesneden en de inheemse identiteit van leerlingen werd uitgevlakt, met verwoestende sociale gevolgen in inheemse gemeenschappen tot op de dag van vandaag. Duizenden kinderen stierven op de scholen, onder meer door ziekte en ondervoeding.
De Katholieke Kerk runde zo’n 60 procent van de instellingen. Maar in tegenstelling tot de Canadese regering, die in 2008 excuses aanbood voor het beleid, en andere kerken die betrokken waren bij de uitvoering ervan, had de Katholieke Kerk tot dit jaar nog geen excuses aangeboden voor haar rol.
De druk om dat alsnog te doen liep vorig jaar op na de ontdekking van ruim tweehonderd ongemarkeerde kindergraven bij een voormalige kostschool in Kamloops, in de provincie British Columbia. Ook dat internaat werd gerund door de Katholieke Kerk. Sindsdien zijn bij meer voormalige internaten met behulp van grondradarapparatuur menselijke resten gevonden van in totaal ongeveer 1.800 personen.
De paus sprak na traditionele ceremonies van de regionale Cree-bevolking, zoals drumdansen. Vele aanwezigen droegen traditionele kleding, waaronder verentooien. Deze tradities, alsmede het spreken van inheemse talen, waren op de kostscholen verboden – waardoor latere generaties ze veelal niet leerden.
Paus Franciscus sprak dit voorjaar zijn spijt uit bij een dagenlang bezoek van vertegenwoordigers van inheemse bevolkingsgroepen aan het Vaticaan. Hij zegde daarbij toe om ook excuses te maken op Canadese bodem – een gebaar waar leden van de oorspronkelijke bevolking van Canada jarenlang op hebben aangedrongen.
