N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Bankencrisis Het noodlottige interview met een Saoedische bankier dat vooraf ging aan de val van Credit Suisse lijkt alsnog gevolgen te hebben gehad: president-commissaris al-Khudairy van Saudi National Bank is afgetreden.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data98611991-6c079f.jpg)
Het waren een paar woorden die zijn bank ruim een miljard dollar zouden kosten. „Absolutely not”, zei president-commissaris Ammar al-Khudairy van de Saudi National Bank (SNB) op 15 maart, op de vraag van een journalist of de Saoedische bank haar aandelenbelang wilde vergroten in de noodlijdende bank Credit Suisse uit Zwitserland. „Om vele redenen, waarvan de simpelste reden gaat over regelgeving en statuten”, zei Al-Khudairy tegen Bloomberg TV.
De woorden van de Saoediër stortten de aandelenkoers van Credit Suisse in een vrije val. Noodsteun van de Zwitserse centrale bank volstond niet om de bank uit Zürich op de been te houden. Een paar dagen later werd Credit Suisse onder regie van de Zwitserse staat door concurrent UBS overgenomen. De grootste aandeelhouder van Credit Suisse, de SNB, verloor volgens berekeningen van persbureau Reuters bijna 1,2 miljard dollar op zijn investering in de Zwitserse bank.
Nu moet Al-Khudairy alsnog boeten voor zijn onvoorzichtige uitlatingen – zo lijkt het althans. Maandag werd bekend dat hij zijn functie moet opgeven. Hij treedt terug om „persoonlijke redenen”, aldus een verklaring van SNB die wordt geciteerd door persbureaus. Hij wordt opgevolgd door Mohammed Al-Ghamdi, tot dusver bestuursvoorzitter van SNB. Talal Ahmed Al-Khereiji wordt bestuursvoorzitter.
Extra regeldruk
In de verklaring wordt niet gerept over Credit Suisse, waardoor niet met zekerheid is te zeggen of Al-Khudairy vanwege het beruchte interview moet opstappen. Duidelijk is in elk geval dat de Saoediër zijn woorden niet erg slim had gekozen. Op zichzelf had SNB al vaker te kennen gegeven dat het zijn belang in Credit Suisse bewust op 9,9 procent – dus vlak onder de 10 procent – hield.
Daarboven zou de bank namelijk te maken krijgen met extra regeldruk, in Saoedi-Arabië en in Zwitserland. Maar door middenin een crisissituatie zulke scherpe woorden te gebruiken, en door te suggereren dat er „vele redenen” waren (behalve alleen regelgeving), ontstond bij beleggers de indruk dat SNB Credit Suisse keihard liet vallen.
Nu zit SNB zelf op de blaren: een groot deel van de investering in Credit Suisse van 1,5 miljard, die SNB in november vorig jaar deed om een reorganisatie van Credit Suisse te steunen, gaat in rook op. Voor zover bekend bezit SNB nog steeds 9,9 procent van Credit Suisse (waarvan de overname door UBS nog niet formeel is afgerond).
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/03/data98492704-2d65e7.jpg)
Waarschijnlijk wordt het verlies in de hoogste politieke regionen van Saoedi-Arabië niet gewaardeerd. Volgens zakenkrant The Wall Street Journal was het kroonprins en machtigste Saoediër Mohammed bin Salman zelf die in november aandrong op de investering door SNB in Credit Suisse, ondanks twijfels van adviseurs over de gezondheid van de Zwitserse bank. SNB, dat beursgenoteerd is, is voor 37 procent in handen van het Saoedische staatsinvesteringfonds, goeddeels bestaande uit oliegeld. Het contact tussen het Saoedische fonds en Credit Suisse werd volgens The Wall Street Journal gelegd door de Amerikaanse zakenbankier Michael Klein, die tot voor kort de Amerikaanse zakenbanktak van Credit Suisse leidde. Deze tak wordt waarschijnlijk door UBS afgestoten.
De participatie in Credit Suisse, schreef de Frankfurter Allgemeine Zeitung afgelopen herfst, maakte deel uit van de strategie van de Saoedische elite om de economische basis van het land te verbreden. Het land moet minder afhankelijk worden van de export van aardolie. De opbouw van een sterke internationale financiële sector is één van de aandachtspunten.
Financieel centrum met wolkenkrabbers
Met geld van het staatsfonds wordt nu in de hoofdstad Riad een financieel centrum met wolkenkrabbers opgetuigd. Het hoofdkwartier van SNB, dat in 2021 ontstond uit een fusie van twee andere banken, wordt verplaatst van Jeddah naar Riad. De participatie van SNB in Credit Suisse, zei Al-Khudairy afgelopen herfst, was een „manifestatie van het nieuwe Saoedi Arabië”.
In de strategie van diversificatie lopen de Saoediërs achter bij andere olie- en gas exporterende naties in de Perzische Golf. Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten (die ook succesvolle luchtvaartmaatschappijen hebben opgebouwd) werken al langer aan een sterke financiële sector, schrijft de Frankfurter Allgemeine.
Qatar is ook één van de verliezers van het Credit Suisse-drama. Het Qatarse staatsfonds is, na SNB, de grootste aandeelhouders in Credit Suisse, met 6,8 procent.
