Europees Parlement neemt nieuwe cryptowet aan: ‘unicum in de wereld’

Eind 2024 wordt de eerste Europese wet voor de cryptosector van kracht. Cryptobedrijven, waaronder beurzen waarop in de virtuele munten wordt gehandeld, hebben vanaf nu anderhalf jaar om te voldoen aan de eisen voor een vergunning om actief te mogen zijn op de Europese markt.

Het Europees Parlement stemde donderdag voor deze wet. De cryptosector is nu nog vrijwel ongereguleerd. Wat er aan regels bestaat, verschilt bovendien sterk per land. Bedrijven die zich op de Nederlandse markt richten, zijn sinds 2020 verplicht zich te registreren bij toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB).

Het toezicht van DNB is alleen gericht op het tegengaan van witwassen en het ontwijken van sancties. Het biedt geen consumentenbescherming. Het is vaak voorgekomen dat een cryptobedrijf omviel en alle beleggers met lege handen achterbleven.

‘Tegoeden binnen EU bewaren’

De nieuwe Europese wet moet die risico’s verkleinen. Om een vergunning te krijgen onder de nieuwe Europese Markets in Crypto Assets Regulation (MiCAR) kijken toezichthouders onder meer naar de financiële gezondheid van een bedrijf. Ondernemers moeten inzicht geven in de risico’s die klanten met hun producten lopen. Bovendien moeten bedrijven de tegoeden van hun klanten verplicht binnen de EU bewaren, los van hun andere bezittingen.

Bedrijven hoeven onder MiCAR nog maar in één Europese lidstaat de vergunningsprocedure te doorlopen om vervolgens in alle 27 lidstaten te mogen opereren. In Nederland is nog onduidelijk of DNB of de Autoriteit Financiële Markten de toezichthouder wordt.

Lees ook: De zeepbel die crypto heet, wordt in dit boek genadeloos doorgeprikt

Na een reeks dramatische faillissementen in 2022 proberen autoriteiten meer greep te krijgen op de sector. Met name in de VS wordt de afgelopen maanden hard opgetreden. Dat gebeurt door verschillende toezichthouders, maar het is niet altijd even duidelijk aan welke regels cryptobedrijven moeten voldoen.

Er was nog geen jurisdictie met een algemeen raamwerk voor crypto

Timothy Bissessar advocatenkantoor HVG Law

‘Schept duidelijkheid’

„Deze Europese regulering is een unicum in de wereld”, zegt Timothy Bissessar, specialist cryptoregulering bij advocatenkantoor HVG Law. „Er was nog geen jurisdictie met een algemeen raamwerk voor crypto. Sommigen vinden het prettig dat dat er komt, anderen niet, maar het schept in ieder geval duidelijkheid.” In de regels is ook precies gedefinieerd wat een cryptobeleggingsproduct is.

Ook Roy van Krimpen, de Nederlandse vertegenwoordiger van de grootste cryptobeurs ter wereld, Binance, noemt de duidelijkheid als grootste voordeel. Daarnaast scheelt het voor bedrijven enorm om 1 in plaats van 27 procedures te moeten doorlopen. Binance heeft in een aantal Europese landen een registratie, maar niet in Nederland. Afgelopen jaar gaf DNB het bedrijf een boete van ruim 3 miljoen euro omdat het zich zonder registratie op Nederlandse klanten had gericht.

Van Krimpen zegt „helaas” niet te kunnen reageren op het vooralsnog uitblijven van een Nederlandse registratie. „We blijven het proberen. Dat is plan A.” Maar mocht het in Nederland op korte termijn niet lukken dan biedt de invoer van MiCAR uitkomst, zegt hij. Van Krimpen verwacht dat de regulering leidt tot groei van de markt voor crypto, doordat het angst bij consumenten wegneemt.

PvdA-Europarlementariër Paul Tang onderhandelde mee over de nieuwe wet. In combinatie met de tegelijk aangenomen ‘Transfer of Funds Regulation’, die cryptobedrijven verplicht hun klanten te monitoren om zo witwassen tegen te gaan, noemt hij het een „gamechanger”. Wat hem betreft moet meer regulering volgen, waarbij onder meer het energieverbruik van sommige cryptomunten aan banden zou moeten worden gelegd.

Correctie (20/4/2023): In een eerdere versie van dit bericht stond dat er 28 Europese lidstaten zijn. Sinds de Brexit zijn dit er 27.