Waarom begint Elon Musk nu zelf een bedrijf in kunstmatige intelligentie?

Hij had al Tesla (elektrische auto’s), The Boring Company (ondergrondse tunnels), SpaceX (ruimtevaart), Neuralink (hersenimplantaten) en Twitter (sociale media). Met de oprichting van X.AI Corp heeft Elon Musk er nog een nieuw bedrijf bij. De plannen voor Musks nieuwste onderneming lekten vrijdag uit via The Wall Street Journal.

Met X.AI Corp richt Musk zich op het ontwikkelen van zogenoemde generatieve AI, een vorm van kunstmatige intelligentie die tekst, beeld en geluid genereert. Met X.AI gaat Musk de concurrentie aan met OpenAI uit San Francisco, dat toen het eind vorig jaar taalrobot ChatGPT lanceerde een wereldwijde AI-hype ontketende. Sinds de komst van ChatGPT hebben vrijwel alle grote techbedrijven nieuwe AI-producten of -plannen aangekondigd, en verplaatsen de grote Silicon Valley-investeerders hun budgetten naar start-ups in AI.

Met X.AI werpt Musk zich in de strijd om de beste AI-systemen. Met name Microsoft, Amazon en Google jagen elkaar op in de race om controle over de technologie. Een technologie die volgens Microsoft-oprichter Bill Gates in een recent essay – titel: ‘Het tijdperk van AI is begonnen’– qua impact vergelijkbaar is met de ontwikkeling van de computerchip, de pc, het internet en de mobiele telefoon.

1 Wat is Elon Musk van plan met X.AI?

Wat weten we zeker over Musks plannen? Niet veel. Hij registreerde zijn nieuwe bedrijf op 9 maart in de Amerikaanse staat Nevada, met zichzelf als enige directeur. Ook schafte Musk volgens The Financial Times onlangs zeker tienduizend GPU-processors aan van chipbedrijf Nvidia. Dat zijn de superchips die nodig zijn voor de rekenkracht van een AI-model dat kan concurreren met de beste op de markt.

Ook is Musk de afgelopen maanden druk bezig geweest om de beste AI-wetenschappers over te halen om bij zijn nieuwe bedrijf te komen werken. De eerste aanwinst is bekend. Igor Babuschkin is aangetrokken van Googles AI-tak DeepMind om het nieuwe AI-team van Musk vorm te geven. Pogingen om personeel van OpenAI – dat Musk zelf mede oprichtte, maar waar hij met ruzie vertrok – te werven waren volgens The Wall Street Journal slechts een „gemengd succes”.

2 Hoe past deze stap in de grotere toekomstplannen van Musk?

Musk veranderde onlangs de bedrijfsnaam van Twitter in X Corp. Musks fascinatie met de letter ‘X’ gaat ver terug. Een van zijn eerste bedrijven – een online bank – heette X.com. En een van Musks tien kinderen, zijn tweejarige zoon, heet X Æ A-XII. Dat spreek je uit als Ex Ash A Twelve , waarbij Æ staat voor ‘de elfenspelling’ van AI. De roepnaam van de jongen: ‘X’.

Nadat Musk in oktober vorig jaar Twitter kocht voor 44 miljard euro, kondigde hij op Twitter aan dat zijn aankoop „X, de alles-app” dichterbij zou brengen. Musk liet eerder al doorschemeren toekomst te zien in apps zoals het Chinese WeChat, waarmee gebruikers bijna alles kunnen: betalen, chatten, reizen en zelfs hypotheken afsluiten.

De aankondiging van Musks nieuwste bedrijf werpt nieuw licht op de koop van Twitter, waarbij nog altijd niet duidelijk is waarom Musk zó veel betaalde voor een bedrijf dat inmiddels de helft in waarde is gedaald. De data van Twitter – miljarden tweets – kunnen wellicht worden ingezet om straks de AI-modellen van X.AI te trainen.

Lees ook dit portret van Musk: ‘Dit zijn de zeven gezichten van Elon Musk’

3 Maar wacht, was Musk niet juist bang voor AI?

Die indruk wekte hij inderdaad. Eind vorige maand ondertekende Musk een open brief van meer dan duizend wetenschappers en mensen uit het bedrijfsleven, die opriep tot een „onmiddellijke pauze” van zes maanden in de ontwikkeling van de technologie. „AI-systemen met menselijke intelligentie kunnen grote risico’s vormen voor de samenleving en de mensheid”, stond er in de brief.

De brief kan deels worden gezien als een poging van de concurrentie om de ontwikkeling van OpenAI af te remmen. Onder de ondertekenaars waren onder meer werknemers van Microsoft, Google, Amazon en Meta. Naar nu blijkt richtte Musk zijn AI-bedrijf op enkele weken voordat de brief verscheen.

Musk raakte in 2014 – nadat hij het boek Superintelligence van Nick Bostrom had gelezen – overtuigd dat artificiële intelligentie een grote bedreiging voor de mensheid zou gaan vormen. „Nog groter dan een kernoorlog”, zo zei hij in 2018 bij techconferentie SXSW. In 2020 voorspelde hij tegenover The New York Times dat in 2025 computers de mens qua intelligentie voorbij zouden streven.

Als de computer de mens heeft ingehaald gaat de wereld een „instabiele en vreemde periode tegemoet”, aldus Musk. In Musks optiek zijn er meerdere AI’s nodig om de kans op één allesoverheersend systeem te verkleinen.

4 Zo’n vaart zal het toch niet lopen?

AI-wetenschappers en topmensen van AI-bedrijven zijn zeer verdeeld over de impact die de technologie kan hebben. In Silicon Valley heerst een dubbel gevoel: enerzijds opwinding over wat AI allemaal kan en tegelijkertijd bezorgdheid over de snelheid van ontwikkeling en gebrek aan controle.

Musk staat niet alleen in zijn angsten over waar AI toe in staat zal zijn als Artificial General Intelligence (AGI) wordt bereikt. Dit is het moment dat artificiële intelligentie het niveau van menselijke intelligentie evenaart en het risico dreigt dat de mens de controle verliest over het systeem dat hij heeft ontworpen.

Zelfs OpenAI-topman Sam Altman stelde in een recent interview dat het belangrijk is dat de AI-gemeenschap de gevaren van een supercomputer onderkent, om te voorkomen dat AI onbeheersbaar wordt. „Er is een kans dat AI leidt tot het eind van de mensheid en het is heel belangrijk dat we dat erkennen”, zei Altman. „Hoe gaan we anders genoeg moeite doen om dat scenario te voorkomen?”