Deze week daalde de hypotheekrente tot het laagste punt in ruim een jaar tijd. Wie een rentevaste periode van tien jaar afspreekt, betaalt bij de meeste Nederlandse aanbieders rond de 4 procent rente, en in sommige gevallen zelfs nog minder.
Daar zullen ze in België niet van opkijken. Daar betaal je voor een hypotheek met dezelfde rentevaste periode slechts 3,19 procent rente – en dat verschil is al sinds begin 2023 het geval. Het verschil kent meerdere oorzaken. Zo is de Nederlandse hypotheekrente afgeleid van de Euribor, het rentetarief dat veel Europese banken aan elkaar rekenen voor het lenen van geld. In België wordt de hypotheekrente vastgesteld aan de hand van Belgische staatsobligaties. Daarbij kent België relatief strenge wetgeving rond leningen en kredieten. Zo zijn er vaste bodems en plafonds aan de hypotheekrente – vooral ingevoerd om consumenten te beschermen tegen grote renteschommelingen. De rente bij een variabele hypotheek mag hoogstens verdubbelen.
In België zijn er vaste bodems en plafonds aan de hypotheekrente
Een relatief lage rente, en ook nog eens bescherming tegen renteschommelingen; het klinkt met de open grenzen van het Schengenverdrag als een mooie uitwijkmogelijkheid voor kredietavonturiers. Want hoewel Nederlanders relatief honkvast zijn met hun spaargeld, is het al vrij gangbaar en niet al te ingewikkeld om een spaarrekening te openen bij een buitenlandse bank die een hogere spaarrente biedt dan Nederlandse banken.
De vraag is: als het met spaargeld kan, kun je als Nederlandse consument dan ook een hypotheek afsluiten in het buitenland voor een woning in Nederland?
Strenge eisen
De Belgische hypotheekadviseur Immotheker Finotheker krijgt soms dit soort vragen van mensen uit de grensstreek. „Ze komen dan bijvoorbeeld naar [het Limburgse stadje] Lommel met de vraag of ze een hypotheek kunnen krijgen voor een huis in Nederland”, zegt directeur John Romain. Hij kan er kort over zijn: Europese wetgeving verbiedt het niet om een hypotheek af te sluiten voor een woning in een ander land, maar vanwege praktische bezwaren komt het eigenlijk zelden tot nooit voor.
Volgens Romain ligt dit met name aan de strenge eisen die financiële instellingen stellen. Een bank wil immers zeker weten dat het onderpand, de woning dus, opeisbaar is als de hypotheek niet op tijd wordt betaald. En de regels en voorwaarden daarvoor verschillen per land. „Een Belgische bank zal daarom niet snel een woning op Nederlands grondgebied financieren, omdat de woning niet onder de Belgische wetgeving valt, en de kredietverstrekkende bank wel”, aldus Romain. „Daarbij zal de bank van je verlangen dat je je inschrijft in België, en dat is weer ingewikkeld als je huis in Nederland staat en je daar werkt.”
Een woordvoerder van ING, dat zowel in Nederland als in België actief is op de hypothekenmarkt, sluit om die reden uit dat er vanuit de Belgische tak woningen in Nederland worden gefinancierd. „Onze vestigingen in België en Nederland zijn echt twee verschillende entiteiten, die elk een eigen markt bedienen. Je kunt ook geen betaalrekening openen in België als je daar niet staat ingeschreven. Met hypotheken werkt het net zo.”
Ook moeten we ons niet blindstaren op de rentetarieven in België, zo zegt John Romain van Immotheker Finotheker. Het is bij Belgische banken gebruikelijk om met een hypotheek ook meteen een brandverzekering, een overlijdensverzekering of een opstalverzekering af te sluiten. Zo wordt de hypotheek onderdeel van een bundel, en de rente een troef in de onderhandelingen. „Hoe meer producten je in zo’n bundel koopt, hoe lager de rente zal zijn. Als je na een paar jaar een of meerdere verzekeringen opzegt, kan het zijn dat de rente ineens met 0,5 of 0,6 procentpunt omhoog gaat.”
Lees ook Gelokt door hoge rentes zetten Nederlanders steeds meer spaargeld op buitenlandse rekeningen
En áls er al een buitenlandse bank bereid is om een hypotheek te verstrekken, dan nog zegt de rente niet alles over hoe aantrekkelijk een buitenlandse hypotheek is. Zo moet je bijvoorbeeld als aspirant-koper in Duitsland veel meer eigen geld inbrengen dan in Nederland, bestaat er niet zoiets als de Nationale Hypotheekgarantie (NHG) en kun je de woning tot maximaal 70 procent van de waarde financieren met een hypotheek – waarmee je met de relatief hoge huizenprijzen in Nederland waarschijnlijk mis zult grijpen.
