N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Paasgids Een lekker lang paasweekend ligt in het verschiet. Wat kun je nog meer doen dan je misselijk eten aan (chocolade) eieren? In deze gids geven we tips voor wat je kunt ondernemen, kijken, luisteren en eten tijdens Pasen. En: wat vieren we ook alweer?
Het paasweekend staat voor de deur. Wat vieren we ook alweer met Pasen? En waar komt de paashaas in dit verhaal vandaan? In deze grote paasgids praten we je bij over de tradities van Pasen en geven we je tips voor wat je kunt doen, kijken, luisteren en eten in dit lange weekend.
Waar draait Pasen om?
Wat vieren we met Pasen?
Voor veel mensen betekent Pasen lekker een extra vrije dag, waarop hooguit naar paaseieren wordt gezocht en uitgebreid wordt gebruncht of gegeten. Maar wat vieren we eigenlijk met Pasen?
Pasen is een christelijk feest. Het gedenkt de opstanding van Jezus Christus uit de dood. De feestdag is een bron van hoop voor christenen: de opstanding van Jezus betekent in christelijke termen de overwinning op de dood en de vergeving van zonden. Volgens het christendom is Jezus na zijn opstanding nog veertig dagen ‘onder de mensen’, om hen te spreken over het koninkrijk van God. We vieren Pasen op de eerste zondag na de eerste volle maan na het begin van de lente. Veertig dagen later volgt Hemelvaartsdag (altijd op een donderdag).
Hoewel Pasen dus in het teken staat van de opstanding van Jezus, speelt ook de kruisiging van Jezus (Goede Vrijdag) een grote rol in het paasverhaal, net als het verraad van Judas waarvan de kruisdood het gevolg was. Maar waarom zou Judas ooit Jezus hebben verraden? Jezus was zijn leermeester en Judas reisde volgens de verhalen zonder problemen jaren met hem rond als een van de twaalf uitverkoren leerlingen. Het is een raadsel van tweeduizend jaar oud, waarover eindeloos veel verhalen zijn verteld. In onze wetenschapspodcast Onbehaarde Apen zoekt redacteur Hendrik Spiering naar antwoorden.
Bij Pasen denken veel mensen ook meteen aan paaseieren en de paashaas. Hebben eieren en hazen nou wel of niet iets te maken met het christelijke verhaal?
De paaseieren zijn waarschijnlijk een overblijfsel uit de vastentijd. Na carnaval aten onze voorouders veertig dagen lang – van Aswoensdag tot Goede Vrijdag – geen dierlijk voedsel. Dat betekent geen vlees, geen zuivel én geen eieren. En dat terwijl kippen in aanloop naar de lente juist veel eieren leggen. De voorraad eieren die daar destijds door ontstond, moest tijdens het paasontbijt dringend worden aangebroken. Sindsdien is het ei – van oudsher ook een vruchtbaarheidssymbool – niet meer van het paasmenu verdwenen.
Over het verband tussen de haas en Pasen worden sinds jaar en dag allerlei verhalen verteld, waarin meestal de godin Eostre centraal staat (vandaar ook Easter in het Engels en Ostern in het Duits). Eostre was een ‘weergodin’ die jaarlijks de mensheid kwam verblijden met de lente. Maar op een dag had ze zich verslapen, waardoor ze te laat was met het introduceren van de lente. Het gevolg? Een kwetsbaar vogeltje leek de lente door de lange strenge winter niet te gaan halen. De godin besloot het dier te redden door het te veranderen in een haas, die op één dag in het jaar eieren kon leggen. En wel op de feestdag van Eostre, oftewel: Pasen.
Hoewel een link tussen het christelijke en niet-christelijke verhaal achter Pasen ontbreekt, hebben Jezus, de paashaas en (paas)eieren duidelijk één ding gemeen: uiteindelijk gaan alle verhalen over nieuw leven.