Column | Maïwenn, Johnny Depp en #MeToo in Frankrijk

Pruiken, hoepelrokken, Versailles en o-la-la: Jeanne du Barry lijkt de ideale, luchtige openingsfilm van het 76ste filmfestival van Cannes. Met op de rode loper Johnny Depp als eenzame, in protocol verstofte koning Lodewijk XV die opbloeit dankzij regisseur-actrice Maïwenn, die courtisane Mme. Du Barry speelt.

Wel is er gedoe. Gelijk met de filmtrailer dook in de Franse pers een politie-aangifte op van hoofdredacteur Edwy Plenel van online-tijdschrift Mediapart. Maïwenn zou hem eind februari in een Parijs restaurant opeens aan zijn haar hebben getrokken en in het gezicht gespuugd, waarna ze zonder een woord te zeggen vertrok.

Mediapart geldt als een huisorgaan van de Franse #MeToo-beweging: actrice Sand van Roy betichtte daar filmtycoon Luc Besson van verkrachting. En laat Besson nu weer de ex zijn van Maïwenn, voluit Maïwenn le Berco. Als 15-jarige kindacteur kreeg zij in 1991 een relatie met de toen 32-jarige Luc Besson: zijn hitfilm Leon (1994) over een huurmoordenaar en een 12-jarig meisje ging over hen, aldus Maïwenn. Ze trouwden, Maïwenn beviel als 16-jarige van haar dochter Shanna – waarna Besson de tienermoeder op de set van de sf-film The Fifth Element verruilde voor actrice Milla Jovovich – Maïwenn speelde in die film de alien-diva Plavalaguna. Ze noemt het leeftijdsverschil nu „wel een beetje raar”, maar wilde toen vooral aan ouders ontsnappen die haar fysiek en mentaal zouden hebben mishandeld. Na de breuk groeide ze als regisseur van films als Polisse uit tot een vaste waarde in Cannes.

In oktober 2020 ontpopte Maïwenn zich tot criticaster van de #MeToo beweging, juist toen die in Frankrijk voet aan de grond kreeg. In 2018 bepleitten honderd bekende vrouwen, onder wie actrice Catherine Deneuve, in een open brief nog het mannelijke „recht op lastig vallen” en waarschuwden voor een puriteinse heksenjacht. Opsteller Catherine Millet betreurde dat ze nooit was verkracht.

Toch kantelde begin 2020 ook in Frankrijk de opinie na de bestseller Consent van Vanessa Springora, die als 14-jarige werd misbruikt door de gevierde schrijver Gabriel Matzneff terwijl het literaire establishment wegkeek. Tegelijk was er een schandaal rond regisseur Roman Polanski en zijn vele relaties met jonge meisjes. Toen de Franse filmwereld hem begin 2020 een César – Franse Oscar – gunde voor de regie voor An Officer and a Spy volgden straatrellen. Maar nu het om kindermisbruik ging, rolden prominente hoofden in de kunst, media, politiek en universiteiten. Wat Maïwenn in oktober 2020 in Paris Match bracht tot een emotioneel appèl tegen #MeToo. Mannen gefixeerd op het vrouwenlichaam? „Profiteer ervan! Het duurt maar even.” Polanski maakt gewoon mooie films, punt uit. Een kliek feministische mannenhaters verpestte de ontspannen Franse omgang der seksen.

Dat Maïwenn acteur Johnny Depp demonstratief in haar film castte toen hij elders nog op de zwarte lijst stond als ‘vrouwenmepper’ is dus geen wonder. Morgen maakt Cannes zijn selectie bekend, volgens geruchten met een recordaantal vrouwelijke regisseurs. In Frankrijk is dat niet a priori een zege voor het feminisme.