Column | Maar leeuwen dan?

Bij de duiven op de Dam in Amsterdam zijn deze week vanuit de hele wereld activisten voor dierenrechten neergestreken. Ze gaan gekleed in het zwart, dragen witte maskers en houden beeldschermen op. Daarop zijn beelden te zien van dieren die door mensen worden gepijnigd. Als je bij zo’n beeldscherm blijft staan, komt een in zwart geklede dierenrechtenvogel met je meekijken. Samen zie je een koe uitglijden over de met bloed besmeurde vloer van een slachthuis. Of je weet waar je naar kijkt?

Je gokt: „Iets met dierenmishandeling?” De vogel zegt dat dit beelden zijn uit de industrieën die dierlijke producten leveren. Zo ziet het eruit als een dier wordt geslacht. Je ziet geweld, je ziet bloed, angst en sterven. „Ze vechten voor hun leven. Net als wij zouden doen.” In beeld creperen varkens in een betonnen schacht. Hun lichamen schokken.

„Zo worden ze vergast,” zegt de behulpzaamheid naast je. De varkens krijsen. Hun doodstrijd duurt lang.

„Zou u dit dierenmishandeling noemen?”

„Hoe anders?”

„Bent u tegen dierenmishandeling?”

„Ja, natuurlijk.”

„Is het mogelijk om tegen dierenmishandeling te zijn en tegelijk te betalen voor dit soort producten?”

Een voorbijganger kijkt bedenkelijk. „Sja, je moet toch eten.”

In beeld bungelt een varken aan de achterpoten. Zijn hals wordt doorgesneden. Bloed klettert op de tegels. Of je weet dat allang bewezen is dat mensen uitstekend kunnen leven zonder dieren of hun secreties te eten, vraagt de pestvogel nu.

„Maar leeuwen dan?”

„Wat is er met leeuwen?”

„Die eten toch ook andere dieren?”

„Rechtvaardigt u daarmee dat u dieren eet? U bent toch geen leeuw?”

„Zo is de natuur.”

„Als een leeuwin denkt dat haar jong te zwak is, eet ze die op. Wilt u zich het moreel kompas van de leeuw aanmeten?”

Een scherm verderop toont koeien in een weiland. Een man tilt een pasgeboren kalf uit het gras. Hij legt het in zijn aanhangwagen en rijdt weg. Met haar volle uiers draaft een koe zo lang ze kan achter haar pasgeborene aan, tevergeefs.

Twee meisjes kijken naar dat scherm. De activist naast hen zegt in het Frans: „Als mensen de moedermelk van koeien drinken, wat krijgen hun baby’s dan?” In beeld vallen twee kalfjes op een betegelde vloer. Een man in een bebloed schort loopt op ze af. De meisjes kijken weg. Of ze tegen dierenmishandeling zijn.

Tientallen gesprekken tegelijk, in zoveel talen als Amsterdam spreekt, komen voor het Paleis bij dezelfde vraag uit: als je tegen dierenmishandeling bent, waarom ben je dan niet vegan? Excuses komen en gaan. Van een afstand lijkt het of de mensheid op de Dam met zichzelf in gesprek is over hoe het te rechtvaardigen is dat ze zo met dieren omgaat. In die kakofonie hoor je steeds weer: maar leeuwen dan?