Chinese president Xi Jinping voor derde termijn gekozen

Zoals verwacht is de Chinese president Xi Jinping zondag benoemd voor een derde termijn als partijleider. Daar stemde de Chinese Communistische Partij (CCP) mee in. Xi, sinds 2012 aan de macht, kan daardoor vanaf maaart 2023 nog zeker vijf jaar president blijven. Daarmee breekt hij met een traditie waarbij Chinese leiders maximaal tien jaar mochten regeren. Het 20ste partijcongres van de Communistische Partij van China eindigde zaterdag met een onverwachtse wending, toen Xi’s voorganger Hu Jintao vlak voor de speech van Jinping werd afgevoerd.

Veel analisten verwachten dat de 69-jarige leider nog wel langer in het zadel blijft. Sinds Deng Xiaoping gold een maximumtermijn van tien jaar, maar die liet Xi in 2018 afschaffen. Hij werd in 2012 gekozen tot secretaris-generaal van de Communistische Partij in een tijd dat die geplaagd werd door corruptie. Xi werd gezien als „veilige keuze” die de chaos in de partij kon bedwingen en discipline kon doen terugkeren. In maart 2013, krap een halfjaar na zijn aanstelling, mocht hij zich ook president van China noemen.

Met de verlenging van Xi’s termijn voor vijf – en mogelijk dus nog meer – jaar kiest de CPC voor continuïteit. Een van Xi’s eerste wapenfeiten was het aanpakken van corruptie en onwelgevallige elementen binnen de partij. De neuzen moesten weer dezelfde kant op – en wel die van Xi. Hij ontpopte zich als ideologisch rechtlijnige leider, die (vermeende) tegenstanders liet vervolgen en van de partij weer een applausmachine voor zijn persoon maakte. Met de jaren werd de persoonsverheerlijking van Xi opgevoerd naar maoïstische niveaus. Ook de vrijheid van meningsuiting, zowel online als offline, werd verder ingeperkt.

Lees ook: Wie vertelt Xi Jinping straks nog dat het niet goed gaat met China?

Grote problemen

Bij zijn aantreden groeide de Chinese economie flink. Ook werd de binnen- en buitenlandse propaganda opgevoerd: het Chinese staatsstelsel en verleden werden weer ouderwets verheerlijkt. Bovendien kondigde Xi een groots plan aan om van China in 2049 – precies een eeuw na de communistische machtsovername door Mao Zedong – het machtigste en meest geavanceerde land ter wereld te maken.

Inmiddels kampt het land met grote problemen: de economie zit in het slop, de vastgoedsector kampt met forse problemen en het zerocovidbeleid van de regering zorgt ervoor dat nog geregeld lockdowns worden afgekondigd. Ook loopt de spanningen met de Verenigde Staten steeds verder op. Deze zaken zullen de komende jaren de voornaamste uitdaging van Xi vormen.

Het vijfjaarlijkse Congres opende vorige week zondag met omineuze woorden aan het adres van Taiwan, dat door Beijing wordt beschouwd als afvallige provincie die weer in de moederschoot moet terugkeren. Hij stelde dat China „nooit een mogelijk gebruik van geweld zou afzweren” tegen de „separatistische krachten” – dat wil zeggen, de democratisch gekozen regering van Taiwan. Hij hintte daarnaast op het voortzetten van het strenge coronabeleid.