Berlusconi’s ‘lieve briefwisseling’ met Vladimir Poetin

„Ik heb de banden met Poetin weer aangehaald. Hij stuurde me twintig flessen wodka voor mijn verjaardag, met een erg lief briefje erbij. Ik stuurde een paar flessen Lambrusco-wijn terug, met een even lief briefje”, zei Silvio Berlusconi deze week tegen de parlementsleden van zijn partij Forza Italia. Berlusconi’s verjaardag was op 29 september. Het persbureau LaPresse onderschepte een audiotape en postte die online.

Zeer verveeld met de controversiële commentaren van zijn partijleider haastte partijboegbeeld en oud-Europarlementsvoorzitter Antonio Tajani zich te zeggen dat Berlusconi „een verhaal van jaren geleden” zou hebben verteld. Hij hoopt minister van Buitenlandse Zaken te worden in de nieuwe, rechtse regering, die naar alle waarschijnlijkheid door Giorgia Meloni zal worden geleid. Silvio Berlusconi was viermaal premier van Italië, de laatste keer in 2011, en maakte nooit een geheim van zijn goede verstandhouding met Vladimir Poetin. Beide leiders brachten samen vakanties door, er bestaan ook al jaren geruchten dat ze ook zakelijk aan elkaar verbonden zijn.

Ook Lega-voorzitter Matteo Salvini toonde zich vroeger een bewonderaar van Poetins Rusland. Maar toen trok Poetin in Oekraïne ten oorlog, en onder leiding van de volbloed Europeaan Mario Draghi schaarde de Italiaanse regering – met de partijen van Salvini en Berlusconi aan boord – zich volledig op de lijn van de NAVO en de EU.

‘Fatsoenijke mensen’

Salvini en Berlusconi veroordeelden Poetins oorlog in Oekraïne, maar daags voor de Italiaanse parlementsverkiezing van 25 september zei Berlusconi op tv dat Poetin volgens hem „onder druk was gezet om in Kiev een regering van fatsoenlijke mensen te installeren”.

Berlusconi en Salvini trokken in één rechtse alliantie, samen met Giorgia Meloni naar de kiezer. Meloni, de leider van het radicaal-rechtse Broeders van Italië, nam echter van bij de start van de oorlog een pro-westerse houding aan. Toen nog vanuit de oppositie steunde Meloni de regering-Draghi voluit, onder meer ook door mee te stemmen vóór wapenleveringen aan Oekraïne. Electoraal heeft ze met 26 procent haar rechtse bondgenoten overvleugeld. Als premier is Meloni van plan die pro-Oekraïense en pro-Europese koers voort te zetten.

Maar Forza Italia van Silvio Berlusconi en de Lega van Matteo Salvini zijn belangrijke partners, en Meloni heeft hun parlementsleden nodig voor haar meerderheid in de Senaat. Op de gelekte audiotape zegt Berlusconi dat hij „heel bezorgd is” over de Italiaanse wapens voor Oekraïne, die, volgens hem, Italië meesleuren in het conflict. En de kersverse parlementsvoorzitter Lorenzo Fontana, van Salvini’s Lega-partij, waarschuwde deze week op tv dat de „sancties tegen Rusland geen boemerang mogen worden”.

Gênant

Voorlopig houdt Giorgia Meloni het heft stevig in handen. Ze krijgt volgens verwachting einde deze week een formele formatie-opdracht. Dat Berlusconi van Meloni niet binnenhaalt wat hij verlangt, leidde vorige week al tot een woede-uitbarsting van Berlusconi in de Senaat. Hij schroomt niet om alles uit de kast te halen, en herinnerde Meloni – de gedoodverfde toekomstige premier – er zelfs fijntjes aan dat haar man journalist is bij Mediaset, Berlusconi’s mediaconcern. Maar met zijn Poetin-uitspraak brengt Berlusconi vooral de benoeming van Antonio Tajani op de prestigieuze post Buitenlandse Zaken in gevaar.

Lees ook: Berlusconi heeft radicaal-rechts in Italië mainstream gemaakt

Bovendien is dit gênant voor de Duitser Manfred Weber, de voorzitter van de Europese Volkspartij (EVP), die Berlusconi afgelopen zomer nog in Italië kwam opzoeken, om hem tijdens de verkiezingscampagne openlijk zijn steun toe te zeggen. Weber omschrijft Forza Italia en Berlusconi als een factor van ‘stabiliteit’ in de Italiaanse en Europese politiek, en na afloop van hun ontmoeting verzekerde Berlusconi hem dat de nieuwe Italiaanse regering „een fors pro-Europese koers” zal varen.