Zwaarste aanval door Hamas uit Libanon op Israël in jaren

Israël is in de Pesachweek opgeschrikt door Palestijnse aanvallen vanuit verschillende hoeken, zowel via raketbeschietingen uit Zuid-Libanon en de Gazastrook als via een dodelijke aanslag op twee joodse zusters op de Westelijke Jordaanoever. De Palestijnse acties volgden op de gewelddadige invallen door de Israëlische politie van de afgelopen dagen in de voor moslims heilige Al Aqsa-moskee in Jeruzalem.

Vooral de raketbeschietingen uit Zuid-Libanon op het noorden van Israël, de zwaarste sinds 2006, trokken aandacht. In totaal werden donderdag 34 raketten afgevuurd, waarvan er 25 door de ‘iron dome’, de Israëlische luchtafweer, in de lucht onschadelijk werd gemaakt. Doden vielen er niet aan Israëlische kant, wel een paar gewonden en materiële schade.

Volgens Israël ging het om aanvallen door strijders van Hamas, dat Israël doorgaans vanuit zijn bolwerk in Gaza bestookt. Hamas-leider Ismail Haniyeh bevindt zich op het moment zelf in Zuid-Libanon. De radicale beweging geniet vooral veel aanhang in Palestijnse vluchtelingenkampen in Zuid-Libanon. VN-hulporganisatie UNRWA schat het aantal Palestijnse vluchtelingen in Libanon op zo’n 180.000.

Het is sinds mei 2021 verscheidene keren gebeurd dat Palestijnen uit Oost-Jeruzalem, de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook en zelfs van binnen Israël kort na elkaar met geweld reageerden op wat zij als Israëlische agressie jegens Palestijnen in onder meer de Al Aqsa-moskee beschouwden. Maar dat hieraan ook Palestijnen uit Zuid-Libanon meedoen is nieuw.

Hoewel Israël militair gezien de Palestijnen verre de baas is, waren de aanvallen van de laatste dagen aanleiding voor premier Netanyahu donderdagavond spoedberaad te voeren met betrokken ministers. „Israëls antwoord zal, vandaag en later, een stevige prijs eisen van zijn vijanden”, kondigde hij dreigend aan.

De luchtmacht voerde vervolgens bombardementen uit op doelen in de Gazastrook en Zuid-Libanon, onder meer op vluchtelingenkampen. De Israëliërs maakten ook duidelijk dat ze de Libanese regering verantwoordelijk zouden houden voor nieuw geweld tegen Israël vanuit Libanon. Het is al even bekend dat Hamas bezig is zich steviger te nestelen in het zuiden van Libanon. Daarbij werkt de beweging nauw samen met het door Iran gesteunde Hezbollah, de machtigste partij in dit deel van het land. De machteloze Libanese regering legt de beweging weinig in de weg. Verscheidene Hamasleiders vestigden zich de laatste jaren in Beiroet.

Analisten gaan ervan uit dat Hezbollah stilzwijgend heeft ingestemd met de jongste raketbeschietingen op Israël. De nauwere samenwerking met Hezbollah is intussen niet zonder risico’s voor Hamas. Het belandt daarmee sterker in het door sjiieten gedomineerde pro-Iraanse kamp en dat kan slecht vallen bij de eigen soennitische achterban.

Lees ook: Israëlisch conflict over Tempelberg breidt zich uit, ook aanvallen op Libanon en Gazastrook

Ook voor Hezbollah kan het gevolgen hebben. Israël heeft zich de laatste jaren goeddeels onthouden van luchtacties tegen doelen in Libanon. Anders dan in Syrië, waar Israël met regelmaat plaatsen bombardeert waar Iran zou pogen militair voet aan de grond te krijgen. Tot elke prijs wil Israël voorkomen dat Iran in de gelegenheid komt Israël te bedreigen.

Vrijdagmiddag heerste er gespannen rust, nadat een Palestijn die ochtend op de Westelijke Jordaanoever twee joodse vrouwen in een auto had doodgeschoten. Toen in februari eveneens twee jonge joodse kolonisten waren gedood in hun auto bij Huwara, namen honderden kolonisten wraak op willekeurige Palestijnen door hun huizen en auto’s in brand te steken.

Toch verklaarde een Israëlische legerwoordvoerder vrijdag dat hij niet verwacht dat de zaken verder uit de hand lopen. „Niemand wil op dit moment een escalatie. Rust zal in dit stadium met rust worden beantwoord, de komende uren tenminste.” Toch liet de legerleiding voor de zekerheid reservisten oproepen. Israëlische analisten vermoedden dat ook Hamas (en Hezbollah) momenteel niet op een nieuwe, verwoestende confrontatie met Israël zit te wachten.