Verbeten PSV duwt Ajax in de tweede helft naar de bodem

Een donderspeech was niet nodig. „Iedereen weet dat het bagger was in de eerste helft”, zegt PSV-coach Peter Bosz, zondagavond na de 5-2 zege op Ajax. „We waren zo slordig in balbezit, zoveel balverlies. Verschrikkelijk.” Hij hield het kort: twee spelers eruit, twee nieuwe erin. En tactisch moest zijn ploeg iets anders druk zetten om meer grip te krijgen.

In klassieke PSV-stijl – met veel drang en power naar voren – wordt Ajax na rust kapot gespeeld. Zo loopt PSV, feilloos in de eerste tien competitiewedstrijden, al vroeg in het seizoen weg bij de concurrentie. Zeven punten voorsprong op titelverdediger Feyenoord, vijf op directe achtervolgers AZ en FC Twente. Op koers voor de eerste landstitel sinds 2018, met de kanttekening dat PSV tot dusver een relatief makkelijk programma heeft gehad.

Bij Ajax wil interim-coach Hedwiges Maduro niet naar de ranglijst kijken. Laatste staan ze, met vijf punten uit acht duels – Jong Ajax staat eveneens laatste in de Eerste Divisie. Een verslaggever van de Amsterdamse stadszender AT5 omschrijft de inhaalwedstrijd tegen nummer zestien FC Volendam van komende donderdag als een ‘Noord-Hollandse degradatiekraker’. De verwachting is dat oud-speler John van ’t Schip dan voor het eerst op de bank zit, de bedoeling is dat hij dit seizoen afmaakt. Ajax moet winnen van Volendam om van de laatste plaats af te komen.

Lees ook Met oude namen bouwen aan een vernieuwd Ajax

„Meer banden dan punten”, roept een PSV-fan, wanneer Ajax twee spelersbussen om 13 uur bij de hoofdingang van het Philips-stadion parkeert. Gebalde vuisten zijn te zien op de tribune als uit Enschede het bericht doorkomt dat het daar 2-0 staat voor FC Twente tegen titelverdediger Feyenoord. Met een grijns geeft technisch directeur Earnest Stewart even later alle PSV-spelers een handshake als ze de kleedkamer uitgaan, richting het veld.

Onwerkelijke vertoning

Zo gaat PSV bulkend van het vertrouwen het duel in. ‘Schiettent?’, kopte het Algemeen Dagblad zaterdag op de cover van de sportbijlage. „Domme verhalen”, noemt PSV-coach Peter Bosz bij ESPN kort voor de aftrap het gespeculeer over een grote uitslag. Ze moeten het zélf doen, benadrukt hij. „Wij moeten zorgen dat Ajax geen vertrouwen tankt aan het begin van de wedstrijd”, zegt hij.

Maar precies dat gebeurt. Ajax-spits Brian Brobbey ontsnapt al na twee minuten, krijgt alle ruimte, maar doelman Walter Benitez redt met zijn linkervoet. Kort erop ontsnapt Brobbey weer. Het toont de kwetsbaarheid achterin bij PSV. Dat lijkt in de war door het hoge druk zetten van Ajax, weet zich soms geen raad in de opbouw, het staat vast.

Het is een aparte, wat onwerkelijke vertoning. PSV is onherkenbaar, net als Ajax: dat voetbalt opeens makkelijk, mogelijk bevrijd door het vertrek van coach Maurice Steijn afgelopen maandag. Spelers doen gedisciplineerd hun verdedigende werk, maken sprintjes in de diepte en wíllen nu nadrukkelijk de bal. Aanvoerder Steven Bergwijn speelt in fases als in zijn beste dagen bij PSV, ongrijpbaar op de linkerflank.

Een afstandsschot van spelmaker Branco van den Boomen krijgt op het natte veld extra vaart mee en stuitert zomaar binnen – doelman Benitez gaat niet vrijuit. Even later moet het al 0-2 staan, na een goede combinatie tussen Bergwijn en Kenneth Taylor, maar Brobbey mist voor open doel. Woedend slaat de spits twee keer met zijn rechterhand op het veld.

‘PSV wakker worden’, roept het publiek. Elke aanval van Ajax is bijna een goal. Benitez stopt ternauwernood een schot van Steven Berghuis met zijn vingertoppen. Het middenveld wordt in fases overlopen. Voor spelmaker Joey Veerman gaat het in verdedigend opzicht vaak te snel, en ook in balbezit is hij niet altijd zuiver – zoals hij het vaker moeilijk heeft in grote wedstrijden.

Maar door de grote individuele klasse, kan dit PSV ook in moeilijke fases vanuit een flits scoren. Een fraaie dieptepass van centrale verdediger Olivier Boscagli op Hirving Lozano en weg is PSV. Hij krijgt veel ruimte van de te passief verdedigende Josip Sutalo, Lozano scoort makkelijk in de korte hoek: 1-1.

Opeens wordt het stil, na een half uur. In een hoek van het stadion maakt een hulpverlener in een geel hesje drukkende bewegingen, nadat een toeschouwer onwel is geworden. De clubdokter van PSV rent over het veld naar de plek, helpt bij de reanimatie. Vanwege de medische situatie, wordt het spel stilgelegd, en na zo’n tien minuten weer hervat als de situatie onder controle is. Hulpverleners krijgen applaus.

Ajax-spits Brian Brobbey is boos op zichzelf na het missen van een grote kans in de eerste helft tegen PSV

26 doelpogingen

Als je een wedstrijd zo slecht begint, is het vaak moeilijk om het nog om te draaien, zegt Bosz later. In de eerste helft kon Ajax wel met 4-0 leiden, zegt hij. Maar het is slechts 1-2, na een goal van Brobbey kort voor rust. Die wint een kopduel van André Ramalho na een lange bal van doelman Diant Ramaj, Bergwijn demarreert en passt op Brobbey, die via de benen van Benitez binnenschiet.

De statistieken van de eerste helft lijken die van een volledige wedstrijd te omvatten, met 26 doelpogingen in totaal: vijftien voor PSV, elf voor Ajax. Het is „ren-je-rot voetbal”, zal Bosz later zeggen. Dat krijg je als je de bal zo vaak verspeelt, zegt hij, dan moet je er veel achteraan.

De kracht van dit PSV zit in de breedte van de selectie, die veel verschillende kwaliteiten kent. Snelheid, creativiteit, stootkracht. Dat geeft Bosz veel keuze. Hij slachtoffert Veerman en Malik Tillman en brengt Ismael Saibari en Guus Til. Zij zorgen voor meer power, diepgang, energie.

In een verbeten kwartier na rust, knokt PSV zich van 1-2 naar 4-2. Alles wat PSV heeft, mist Ajax in die fase: geestdrift, onverzettelijkheid, teamvoetbal, taaiheid. Hoe dun het lijntje is bij Ajax, wordt goed zichtbaar kort voor de 2-2. Slap, half verdedigen aan de zijlijn, en PSV ontsnapt via Til en Lozano, die op de paal schiet: vanuit de rebound werkt Luuk de Jong binnen.

‘Volgend jaar naar Helmond Sport’, zingt het thuispubliek massaal richting het uitvak van Ajax. PSV is dan op 4-2 gekomen. Eerst via Saibari – hij staat op een paar millimeter na geen buitenspel. En kort erop, als het volledig open ligt bij Ajax, is er een snelle uitbraak via Saibari, Johan Bakayoko en Lozano, die scoort. De Mexicaanse aanvaller maakt halverwege de tweede helft zijn hattrick compleet, hij frommelt de 5-2 binnen.

Het wordt intens gevierd in Eindhoven. Maar niet door Bosz. „Zo slecht als ik ons in de eerste helft vond spelen, heb ik ons nog niet gezien”, zegt hij. „Laten we hopen dat het een incident was.”