Vechten in het gangpad, roken op het toilet: luchtvaart wil harder gaan optreden tegen ‘vliegaso’s’

De luchtvaart in Nederland wil harder gaan optreden tegen ordeverstorende passagiers. Dat hebben KLM, Transavia, TUI en Corendon afgesproken met de betrokken autoriteiten.

De vier maatschappijen tekenden donderdag, tijdens een bijeenkomst in hangar 10 op Schiphol-Oost, een verklaring met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Schiphol, marechaussee en Openbaar Ministerie. „Vliegaso’s worden niet geaccepteerd”, aldus minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat, VVD) tijdens de bijeenkomst. „Dat is onze gezamenlijke boodschap.”

De luchtvaartmaatschappijen willen gegevens kunnen uitwisselen van passagiers die zich misdragen aan boord. Nu staat privacywetgeving het delen van zogenoemde zwarte lijsten in de weg. Bedrijven mogen niet zomaar (strafrechtelijke) informatie van consumenten delen. Alleen KLM en Transavia ruilen nu gegevens uit; dat mag omdat zij onderdeel zijn van één concern, Air France-KLM. De maatschappijen willen niet zeggen hoeveel passagiers op hun zwarte lijst staan.

Frauderende klanten

Het ministerie onderzoekt manieren waarop het delen van passagiersgegevens mogelijk is binnen de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Daartoe werkt minister Harbers samen met het ministerie van Justitie en Veiligheid. De uitkomst van het onderzoek wordt niet eerder verwacht dan in het voorjaar. In andere sectoren delen bedrijven al wel gegevens van zich misdragende of frauderende klanten. Banken en verzekeraars hebben een met allerlei waarborgen omkleed ‘extern verwijzingsregister’.

Het aantal incidenten met passagiers die zich misdragen aan boord neemt toe, aldus de vier maatschappijen. Transavia spreekt over tientallen incidenten per maand, KLM over een verdubbeling van het aantal incidenten ten opzichte van 2019.

Toezichthouder Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) ontvangt inmiddels meer dan honderd meldingen per maand. Dat zijn er iets meer dan in 2019, vóór de pandemie. In coronatijd was het aantal meldingen hoger, ook al werd toen veel minder gevlogen. In 2020 en 2021 botsten passagiers vaak met cabinemedewerkers omdat ze bijvoorbeeld geen mondkapje wilden dragen aan boord.

Lees ook ‘Ware’ prijs blijft het beste om de luchtvaart in toom te houden

‘Ware’ prijs blijft het beste om de luchtvaart in toom te houden

Een incident kan zijn dat een passagier – soms onder invloed van drank of drugs – niet luistert naar aanwijzingen van het cabinepersoneel. Denk aan: vastmaken van de veiligheidsgordel, blijven zitten tijdens start en landing, niet roken op het toilet.

Soms zijn incidenten een stuk ernstiger. Een gezagvoerder van Transavia vertelde tijdens de bijeenkomst op Schiphol over een recente vechtpartij tussen twee groepen jonge reizigers op een vlucht van Italië naar Amsterdam. De situatie ontspoorde vlak voor de landing. Na het taxiën stond de marechaussee klaar om de vechtende passagiers aan te houden. In maart moest een vlucht van KLM naar Calgary, Canada, na twee uur terugkeren naar Schiphol vanwege een agressieve passagier.

Een incident is overigens nog geen melding of aangifte. Cabinemedewerkers kiezen er soms voor een ordeverstoring niet te rapporteren. Een melding of een aangifte doen duurt vaak drie of vier uur, aldus een stewardess van KLM tijdens de bijeenkomst. De marechausse roept cabinepersoneel op vaker aangifte te doen.

Leeslijst