Tamara Wilson: „Die adrenalinestroom van het optreden trekt een zware wissel op de lichamen van zangers.”
Foto Columbia Artists
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Interview
Tamara Wilson De Amerikaanse sopraan Tamara Wilson zingt deze maand in Puccini’s ‘Turandot’ bij De Nationale Opera. Het operabestaan is volgens haar niet alleen glitter en glamour. „Adrenaline stuwt veel zangers tot hoogten, waarvan het moeilijk is om veilig af te dalen.”
Voor het operavak bestaan geen handleidingen, ondervond de Amerikaanse sopraan Tamara Wilson. De schittering kent schaduwen als tegenhanger. „Die adrenalinestroom van het optreden om de paar dagen trekt een zware wissel op de lichamen van zangers”, zegt ze. „Op hun hormoonspiegel, op het slaapritme. Wie niet goed voor zichzelf zorgt, roept problemen over zich af.”
Het gesprek gaat niet meer over haar personage Turandot, een beeldschone keizersdochter, „die haar angst om als stuk vee aan de hoogst biedende prins te worden verkocht, omzet in woede, wreedheid en moordzucht”. Wie haar tot echtgenote wil, moet drie raadsels goed beantwoorden, want anders verliest hij zijn hoofd. Wilson houdt van de duistere klank van Puccini’s opera, de kleuren van zijn partituur. De komende maand bij De Nationale Opera in Amsterdam zal voelen „als riding the waves”, lacht ze. „Meestal krijgen de mezzo’s all the fun, en zingen wij sopranen hopeloos verliefde heldinnen die aan het slot sterven. Maar nu mag ik eens de slechterik spelen.”
Maar nu begint Wilson over het grote verschil tussen de werkelijkheid van de bühne en die van het bestaan, over de euforie van de avonden tegenover de dagen waarop je niet alleen de stembanden laat ‘ontzwellen’, maar ook moet terugkeren naar het gewone leven. „Adrenaline stuwt veel zangers tot hoogten, waarvan het moeilijk is om veilig af te dalen”, zegt ze.
Depressies
Wilson spreekt uit eigen ervaring. Vanaf het begin van haar puberteit kampte ze met depressies. „De dood van mijn grootmoeder was voor mij een traumatische gebeurtenis die een eind aan de onschuld maakte en het begin van de duisternis inluidde. Ik beleefde soms perioden van diep en onverklaarbaar verdriet. De diagnose kwam pas laat, want ik kom uit een arbeidersfamilie met het motto: hard werken en niet klagen. Dus vanaf mijn kinderjaren dacht ik dat zulke stemmingen bij het leven hoorden. En ze gingen ook weer voorbij.”
Wilson rolde vijftien jaar geleden het operavak in en lange tijd verliep alles voorspoedig. „De depressies hadden geen invloed op mijn werk totdat op een avond zich een paniekaanval aandiende. Als oud-winnaar van het Francisco Viñas Concours in Barcelona gaf ik een openingsrecital. Ik betrad het podium en zag daar – vlak achter me – de juryleden en castingdirecteuren van grote theaters. Het optreden veranderde voor mijn ogen plots in een soort auditie. Overal brak het zweet me uit, mijn knieën knikten en ik verloor de greep op mijn lichaam. Mijn zenuwen bedaarden pas rond vier uur de volgende nacht.”
Het bevreemdde Wilson, want podiumangst kende ze niet: een volle zaal zorgde altijd voor prettige opwinding. Maar een poos later, na een goed optreden, begon haar ademhaling te haperen tijdens de afterparty. „Ik trok me terug op het toilet en de angst bekroop me dat ik een hartinfarct had. Mijn lichaam gaf me signalen dat het blootstond aan ongezonde spanning. Ik bouwde meer rust in.”
Antidepressiva
Wilson ging op dezelfde voet door totdat ze merkte dat haar zenuwen begonnen op te spelen voor optredens. „Dat viel samen met de tijd waarin veel theaters me terugvroegen. De mensen daar kenden me, koesterden verwachtingen. De druk groeide, want ik wilde beter zingen dan de vorige keer. De perfectionist nam de overhand. Het sloopte me. Op een dag stuurde ik een bericht aan de beroemde mezzo Joyce DiDonato, die ik kende uit mijn begintijd in Houston. ‘Overkomt dit jou ook?’ vroeg ik. ‘Ja’, antwoordde ze, ‘maar probeer die nervositeit te gebruiken.’ Die opmerking zette zaken voor mij in perspectief. Ik leerde de angst beheersen, in plaats van dat de angst mij beheerste. Ertegen vechten, maakt het alleen maar erger.”
Wilson besloot een therapeut te bezoeken. „Pratend over mijn familiehistorie concludeerde zij: ‘Jij hebt medicatie nodig.’ Vanaf het moment dat ik een lichte dosis antidepressiva begon te slikken, viel alles weer op de goede plek. ‘Waarom heb ik mezelf dit niet gegund op de middelbare school?’, vroeg ik mezelf af. Dan had ik me veel kopzorgen kunnen besparen over iets wat gemakkelijk te fixen bleek. Sindsdien praat ik er ook vaak over met andere zangers. Veel van hen herkennen de problematiek. Ik was bang dat niemand me meer wilde als ze wisten van de depressies. Het tegendeel blijkt het geval.”
Daarom vindt Wilson het belangrijk er om open en eerlijk over te zijn, ook als pedagoog tegen haar leerlingen. „Want er is geen spelregelboek voor dit beroep. Je hebt de droomversie van de operaloopbaan: glitter, glamour, jetset. Maar het echte bestaan lijkt daar niet op. Op sociale media houden sommige zangers die illusie in stand, maar dat is het dan ook: een beeld, geen werkelijkheid. Toch zou ik dit beroep voor niets ter wereld willen opgeven. Dit is wie ik ben. Ik durf nu onvolmaakt te zijn, plezier te hebben. We zijn zangers, geen hersenchirurgen – we beslissen niet over leven of dood, laten we ons dan ook niet gedragen alsof dat wel zo is.”
