Terwijl de humanitaire nood toeneemt en een groot deel van de wereld aandringt op een staakt-het-vuren, heeft de Israëlische premier Benjamin Netanyahu maandag juist aangekondigd dat hij het offensief in de Gazastrook verder zal opvoeren. De premier, die zelf in Gaza was om het Israëlische leger te bezoeken, zei in een toespraak in de Knesset, het Israëlische parlement, dat die „militaire druk” nodig is om de door Hamas vastgehouden gevangenen te kunnen bevrijden.
Zaterdag had Hamas nog gemeld dat er vijf Israëlische gijzelaars zijn omgekomen bij een Israëlisch bombardement. Het Israëlische leger bevestigde later dat het vijf lichamen van gijzelaars, die gevonden werden in een tunnel, geborgen heeft. Volgens het leger houdt Hamas nog 129 mensen vast in Gaza die op 7 oktober door de terreurgroep zijn gegijzeld en zijn meegenomen vanuit Israël.
De aankondiging van Netanyahu komt op een moment dat er diplomatiek gezien even wat hoop ontstaan was over een mogelijk einde, al dan niet tijdelijk, van de Gaza-oorlog. Vrijdag nam de VN-veiligheidsraad een resolutie aan waarin wordt opgeroepen tot „het creëren van voorwaarden voor een duurzame stopzetting van de vijandelijkheden” in de Gazastrook.
Egyptisch vredesvoorstel
Sinds maandag ligt er ook een Egyptisch vredesvoorstel op tafel. In dit voorstel zou zowel het Israëlische leger als Hamas zich uit de Gazastrook terugtrekken, zouden alle Israëlische en een onbekend aantal Palestijnse gevangenen worden vrijgelaten en zou tijdelijk een technocratische Palestijnse regering in Gaza worden geïnstalleerd.
De uitspraken van Netanyahu maken duidelijk dat de Israëlische regering niet aan het Egyptische voorstel wil meewerken. In een opiniestuk in The Wall Street Journal stelde de premier maandag drie voorwaarden aan vrede in Gaza: „Hamas moet vernietigd worden, Gaza gedemilitariseerd en de Palestijnse samenleving gederadicaliseerd.” Voor het demilitariseren van de Gazastrook wil Netanyahu eerst een „tijdelijke veiligheidszone”, met strenge grenscontroles tussen Egypte en Gaza. Op die manier wil hij voorkomen dat er wapens het gebied worden binnengesmokkeld.
Lees ook Gezondheidszorg in het noorden van Gaza zo goed als ingestort: ook het laatste ziekenhuis functioneert niet meer
Hamas heeft maandag op zijn beurt gezegd dat het de controle over Gaza niet wil opgeven in ruil voor een staakt-het-vuren. In een reactie aan persbureau Reuters op het Egyptische voorstel benadrukt Hamas dat het niet wil wijken en dat het een einde wil maken aan „de bloedbaden en de genocide”. De Palestijnse militante groep herhaalde zijn standpunt dat de uitwisseling van gevangenen pas op tafel kan komen wanneer de „Israëlische agressie” stopt.
Menselijk schaakbord
Intussen wordt de noodsituatie voor de burgers in Gaza steeds ernstiger. In het Maghazi-vluchtelingenkamp, in het midden van de landstrook, werden bij een van de dodelijkste Israëlische bombardementen sinds het begin van de oorlog zeker 106 Palestijnen gedood. Veel anderen liggen nog onder het puin. Het Gazaanse ministerie van Volksgezondheid spreekt van een „slachtpartij in een dichtbevolkt gebied”. In een reactie heeft het Israëlische leger gezegd dat het de aanval onderzoekt.
Dinsdag zei Gemma Connell, een humanitaire teamleider van de Verenigde Naties, dat er weinig ruimte meer over is voor de Palestijnen die de Israëlische evacuatiebevelen opgevolgd hebben. „Het voelt echt alsof mensen over een menselijk schaakbord worden verplaatst.” Een woordvoerder van het Israëlische leger zei in een reactie op Connells uitspraken dat Israël had geprobeerd om burgers te evacueren uit gevechtsgebieden, maar dat Hamas systematisch probeert om dat tegen te gaan.
Unicef waarschuwt dat minstens tienduizend kinderen onder de vijf jaar oud in Gaza de komende weken zullen lijden aan „de meest levensbedreigende vorm van ondervoeding”. En volgens de Palestijnse Rode Halve Maan begaat het Israëlische leger voortdurend schendingen tegen hulpverleners. Zo zouden medici van de organisatie aangevallen en beschoten worden, terwijl ze proberen om de doden en gewonden te evacueren.
Met medewerking van Naïm Derbali, Majda Ouhajji en Tjarda van der Spek
